Ζητήματα ψηφιακής διατήρησης ηλεκτρονικών ακαδημαϊκών συγγραμμάτων- Η περίπτωση της συλλογής Κάλλιπος

Abstract

Η ψηφιακή διατήρηση είναι μία πολύπλοκη διαδικασία, η οποία αποτελείται από μία σειρά διεργασιών, απαραίτητη για την εξασφάλιση της πρόσβασης στο ψηφιακό περιεχόμενο στο διηνεκές. Καθώς κάθε τύπος υλικού, που πρέπει να διατηρηθεί, έχει τις ανάλογες ιδιαιτερότητες, ανακύπτουν διάφορα ζητήματα συντήρησης, με αποτέλεσμα να απαιτούνται διαφορετικές στρατηγικές για κάθε περίπτωση. Ειδικότερα, στην παρούσα μελέτη, εξετάζεται η περίπτωση της ψηφιακής διατήρησης της συλλογής του Αποθετηρίου «Κάλλιπος», με έμφαση τα ηλεκτρονικά ακαδημαϊκά συγγράμματα, τα οποία αποτελούν μία σύνθετη κατηγορία υλικού, καθώς ενσωματώνουν πολύπλοκο περιεχόμενο, όπως είναι τα διαδραστικά στοιχεία, οι εξισώσεις, το πολυμεσικό υλικό κ.ά. Στόχος της εργασίας είναι η μελέτη της στοιχειοθεσίας της συλλογής του «Κάλλιπου» και στη συνέχεια η ανάπτυξη ενός μοντέλου κοστολόγησης για την υλοποίηση της ψηφιακής συντήρησης του υλικού. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι αυτό που κοστίζει και απαιτεί περισσότερο χρόνο επεξεργασίας είναι η μορφή του αρχείου και το πλήθος των στοιχείων που περιέχει. Οι στρατηγικές διατήρησης βασίζονται σε αυτά τα στοιχεία για τον σχεδιασμό ενός μοντέλου συντήρησης του υλικού, καθώς υπάρχουν διάφορα μορφότυπα μέσα στη συλλογή και διαφορετικά επίπεδα δυσκολίας για συγκεκριμένα είδη ηλεκτρονικών ακαδημαϊκών συγγραμμάτων, όπως είναι τα διαδραστικά βιβλία. Τα πιο σημαντικά βήματα για τον σχεδιασμό μιας στρατηγικής διατήρησης είναι η ανάλυση των αναγκών διατήρησης του οργανισμού, οι μορφές αρχείων που υπάρχουν, τα τρέχοντα πρότυπα μεταδεδομένων που χρησιμοποιούνται, τα εργαλεία που επιλέγονται για τη δημιουργία των εγχειριδίων και οι κίνδυνοι που μπορεί να προκύψουν σχετικά με τη πρόσβαση.