Η ενδοοικογενειακή βία και οι επιπτώσεις της κατά τη διάρκεια της ζωής γυναικών αναπτυσσόμενων χωρών

Abstract

Δεδομένου ότι η έλλειψη πληροφοριών σχετικά με τους καθοριστικούς παράγοντες που προκαλούν την ενδοοικογενειακή βία έχει συμβάλει στην παρεμπόδιση της διαμόρφωσης υγιών και αποτελεσματικών προγραμμάτων, κάνει ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη περαιτέρω έρευνας γύρω από το ζήτημα της Ενδοοικογενειακής Βίας (Ε.Β) κατά των γυναικών στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ο σκοπός της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης είναι η διερεύνηση των παραγόντων και των επιπτώσεων της ΕΒ στις αναπτυσσόμενες χώρες. Χρησιμοποιώντας δεδομένα από τη διεθνή βιβλιογραφία των τελευταίων δέκα ετών , η παρούσα μελέτη παρέχει μια σημαντική συνεισφορά στην υπάρχουσα βιβλιογραφία αξιολογώντας τον βαθμό στον οποίο οι επιπτώσεις της Ε.Β. επιδρούν στην ζωή των γυναικών, τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινοτικό επίπεδο. Στην παρούσα έρευνα αναζητήθηκαν στις διεθνείς βάσεις δεδομένων (Google Scholar, PubMedκαιScopus) έρευνες σχετικές με το υπό μελέτη θέμα. Τα κριτήρια εισαγωγής των μελετών περιελάμβαναν αγγλικές μελέτες που δημοσιεύθηκαν μεταξύ 2012 και 2022 καθώς και μελέτες που, εκτός από τον επιπολασμό της Ε.Β. ή των τύπων Ε.Β. , διερεύνησαν επίσης επιπρόσθετους κοινωνικούς παράγοντες που σχετίζονται με την ενδοοικογενειακή βία, σε αναπτυσσόμενες χώρες σε γυναίκες διαφορετικών ηλικιών. Τα κριτήρια αποκλεισμού περιελάμβαναν άρθρα σε άλλες γλώσσες εκτός από την αγγλική γλώσσα, αναφορές περιπτώσεων, σχόλια, επιστολές και ανασκοπήσεις ή συστηματικές ανασκοπήσεις. Η αρχική αναζήτηση απέδωσε 422 άρθρα. Η καταλληλόλητα αυτών των εργασιών αξιολογήθηκε και έπειτα,18 άρθρα αποκλείστηκαν λόγω διπλής δημοσίευσης. Μετά την εξέταση των τίτλων και των περιλήψεων 347 ακόμη μελέτες αποκλείστηκαν λόγω μη σχετικότητας με το θέμα και τον τύπο μελέτης. Στην τελική αξιολόγηση των κειμένων, 46 ακόμα άρθρα εξαιρέθηκαν λόγω μη πλήρους κειμένου. Τέλος, εξετάστηκαν 11 ερευνητικά άρθρα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, φάνηκε ότι η Ε.Β. ασκείται κυρίως από τους συντρόφους – συζύγους. Ο επιπολασμός της Ε.Β. των γυναικών κυμαινόταν μεταξύ 29,4% έως 73,78% , με τον υψηλότερο επιπολασμό να συναντάται στο Μπαγκλαντές. Πιο συχνή φάνηκε να είναι η σωματική βία με συνηθέστερες μορφές τα χαστούκια, τα σπρωξίματα, τους ξυλοδαρμούς, τις κλωτσιές, το τράβηγμα κ.α. Όσον αφορά την συναισθηματική και ψυχολογική βία αυτή περιλάμβανε κυρίως τον φόβο του συζύγου, τις λεκτικές διαμάχες, τη χρήση υποτιμητικής ρητορικής, τον εκφοβισμό, την έλλειψη ικανοποίησης βασικών αναγκών και τις προσβολές. Τέλος, η σεξουαλική βία αναφέρθηκε και μάλιστα με μεγαλύτερο επιπολασμό στις εγκύους. Όσον αφορά τους παράγοντες που φαίνεται να σχετίζονται με την βία, από τις 13 μελέτες αναφέρθηκαν κυρίως η μικρή ηλικία γάμου, ο αναλφαβητισμός η μη σωστή εκτέλεση των οικιακών εργασιών, τα οικονομικά ζητήματα, οι ανισότητες μεταξύ των φύλων και οι πατριαρχικοί κανόνες, το μη σωστό μαγείρεμα σύμφωνα με τον σύζυγο, τα ζητήματα προίκας, η γέννηση κοριτσιού παιδιού, το χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο του συζύγου, η φτώχεια, η εργασία των γυναικών και η απόκτηση εισοδήματος, η ανεργία των γυναικών, η ύπαρξη κι άλλων παιδιών και παραμέληση των παιδιών σύμφωνα με το σύζυγο, η ανεργία του συζύγου καθώς και τα παιδικά βιώματα και των δύο αναφορικά με την Ε.Β.. Επιπρόσθετα, ως σημαντικοί παράγοντες κινδύνου αναφέρθηκε ο εθισμός του συζύγου στο αλκοόλ και στα ναρκωτικά και η άρνηση της σεξουαλική πράξης από τη σύζυγο .