Η άνοια και η ψυχολογική επιβάρυνση των φροντιστών: Μια συστηματική ανασκόπηση

Abstract

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η φροντίδα των ανοϊκών ασθενών στο σπίτι αποτελεί μια μακροχρόνια διαδικασία, κατά την οποία η ανεξαρτησία του ασθενούς φθίνει και απαιτείται περισσότερη ευθύνη αλλά και χρόνος επίβλεψης από μέρους του φροντιστή. ΣΤΟΧΟΣ: Στόχος της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνηθεί με ποιον τρόπο το φορτίο του φροντιστή επιβαρύνεται σημαντικά από τους ηλικιωμένους ασθενείς με άνοια. Επίσης, διερεύνησε τους παράγοντες που εντείνουν την ψυχολογική πίεση που ασκείται στους φροντιστές. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Οι βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιήθηκαν για τη διεξαγωγή της παρούσας συστηματικής ανασκόπηση ήταν οι Cochrane, PubMed και Scopus. Ακολουθήθηκε το σύστημα Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta–Analyses (PRISMA) όσον αφορά τον καθορισμό των κριτηρίων ένταξης και αποκλεισμού των μελετών. Η γλώσσα αναζήτησης ήταν η αγγλική. Στη τελική βιβλιογραφία συμπεριλήφθηκαν μελέτες που είχαν δημοσιευτεί κατά το χρονικό διάστημα από τον Ιανουάριο του 2017 έως το Φεβρουάριο του 2023. Σε κάθε βάση δεδομένων χωριστά εισήχθησαν οι ακόλουθες λέξεις – κλειδιά “dementia”, “caregiver burden”, “physical burden” και η λέξη “psychological burden”. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε υπό εξειδικευμένη αναζήτηση και τα αποτελέσματα αφορούσαν στο σύνολο τους 232 μελέτες. Από εκείνες, μόνο επτά πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Για την επιβάρυνση του φορτίου του φροντιστή δύναται να ευθύνονται ορισμένοι παράγοντες κινδύνου, όπως η μείωση της λειτουργικότητας τους στην νόσο Alzheimer, τα συμπεριφορικά και νευροψυχιατρικά συμπτώματα των ανοϊκών ασθενών, το φύλο, η ηλικία, η σωματική και ψυχική υγεία του φροντιστή και η συμβίωση και η συγγένεια. ΣΥΖΗΤΗΣΗ – ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η συγκεκριμένη συστηματική ανασκόπηση περιέλαβε επτά μελέτες για την επιβάρυνση των φροντιστών. Η μελέτη αυτή αποκαλύπτει νέα δεδομένα που υποδεικνύουν ότι η κύρια τροχιά ήταν η συνολική αύξηση της επιβάρυνσης με την πάροδο του χρόνου. Το να είναι κανείς φροντιστής ατόμου με ήπια άνοια σχετίζεται με αυξημένη αγωνία. Παρόλαυτα, το φορτίο της αγωνίας διαφοροποιείται ανάλογα με τη διάγνωση, το χρόνο και την κατάσταση, γεγονός που τονίζει τη δυναμική φύση και το ρόλο της φροντίδας. Τα ευρήματα αποδεικνύουν σημαντικές επιπτώσεις τόσο για τις υπηρεσίες υγείας για τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με ήπια άνοια αλλά και τους φροντιστές εκείνων.