Συλλογή και διαχείρηση δεδομένων και στατιστική ανάλυση μελετών προληπτικής παρέμβασης
Data collection and management and statistical analysis of preventive intervention studies
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Σάπκα, Καλλιόπη
Ημερομηνία
2023-04Επιβλέπων
Kostaki, Evangelia GeorgiaΛέξεις-κλειδιά
Προληπτικές παρεμβάσεις ; Στατιστική μέθοδος ; Στατιστικά μοντέλα ; Στατιστική δοκιμασία ; Στατιστική ανάλυσηΠερίληψη
Σκοπός: Η μελέτη των στατιστικών μεθόδων που χρησιμοποιούνται στις μελέτες προληπτικής παρέμβασης, η κατάταξή τους σύμφωνα με το βαθμό πολυπλοκότητάς τους και η διεξαγωγή συμπερασμάτων όσον αφορά τη συχνότητα χρήσης τους στο συγκεκριμένο είδος επιδημιολογικών ερευνών. Υλικό και Μέθοδος: Επιλέχθηκαν 80 μελέτες που εντοπίστηκαν στα πλαίσια μίας συστηματικής ανασκόπησης που δημοσιεύθηκε στη βιβλιοθήκη της Cochrane το 2017 από τον Wolfenden και συνεργάτες. Στη συγκεκριμένη ανασκόπηση είχε πραγματοποιηθεί διεξοδική αναζήτηση της βιβλιογραφίας και είχαν τεθεί αυστηρά κριτήρια ένταξης των μελετών. Αφού τα άρθρα εντοπίστηκαν και μελετήθηκαν, συλλέχθηκαν και καταγράφηκαν πληροφορίες σχετικά με τον πληθυσμό, την παρέμβαση, τα αποτελέσματα και τις στατιστικές μεθόδους που είχαν χρησιμοποιηθεί στην ανάλυση για 6 άρθρα ενώ για τα υπόλοιπα 74 η καταγραφή περιορίστηκε κυρίως στις στατιστικές μεθόδους. Τα άρθρα ομαδοποιήθηκαν σε 3 ομάδες σύμφωνα με το είδος και την πολυπλοκότητα της στατιστικής μεθόδου που χρησιμοποιήθηκε. Αποτελέσματα: Στην ομάδα 1 συμπεριλήφθηκαν 13 άρθρα εκ των οποίων στα περισσότερα από αυτά δεν είχε πραγματοποιηθεί στατιστική ανάλυση δεδομένων και οι συγγραφείς στόχευαν στο να περιγράψουν το είδος της παρέμβασης (n=7, 53,8%). Στην ομάδα 2 συμπεριλήφθηκαν 36 άρθρα εκ των οποίων στα περισσότερα οι συγγραφείς είχαν χρησιμοποιήσει t-test για την ανάλυση των δεδομένων τους (n=12,33,3%) καθώς επίσης και ανάλυση διακύμανσης (ANOVA) (n=9,25%) και chi-square (𝑥2) test (n=7,19,4%). Τέλος, στην ομάδα 3, εκ των 31 άρθρων αυτής της κατηγορίας στα περισσότερα οι συγγραφείς χρησιμοποίησαν μεικτά γραμμικά μοντέλα
(linear mixed models) (n=17,54,8%) στα πλαίσια της στατιστικής ανάλυσης που διεξήγαγαν. Συμπεράσματα: Η παρούσα διπλωματική εργασία αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια να εξετάσει τα είδη των στατιστικών μεθόδων που χρησιμοποιούνται στις μελέτες προληπτικής παρέμβασης. Οι στατιστικές μέθοδοι που εντοπίστηκαν ότι επιλέγονται συχνότερα είναι τα μεικτά γραμμικά μοντέλα, το t-test, η ANOVA καθώς και το chi-square (𝑥2) test. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι χρειάζεται να πραγματοποιηθεί περεταίρω έρευνα σχετικά με την επιλογή των στατιστικών μεθόδων στις μελέτες προληπτικής παρέμβασης.
Περίληψη
Purpose: The study of the statistical methods used in preventive intervention studies, their classification according to their degree of complexity and the drawing of conclusions regarding the frequency of their use in this type of epidemiological research.
Materials and Methods: 80 studies were selected from a systematic review published in Cochrane Library in 2017 by Wolfenden et al. In this review, a thorough search of the literature had been carried out and strict inclusion criteria had been set for the studies. The articles were studied and information about the population, intervention, outcomes, and statistical methods used in the analysis was collected and recorded for 6 articles, while for the remaining 74 the recording was mainly limited to statistical methods. The articles were grouped into 3 groups according to the type and complexity of the statistical method used. Results: In group 1, 13 articles were included. In most of them, statistical analysis was not performed, as the authors aimed only to describe the type of intervention (n=7,53,8%). Group 2 included 36 articles, in most of which the authors used t-test (n=12,33.3%) as well as analysis of variance (ANOVA) (n=9,25%) and chi-square (𝑥2) test (n=7.19.4%) to analyze their data. Finally, in group 3, 31 articles were included, where most of the authors used linear mixed models (n=17, 54,8%) in the context of the analysis of their data. Conclusions: This thesis is a first attempt to investigate the statistical methods that are mainly used in preventive intervention studies. The most frequently chosen statistical methods are linear mixed models, t-test, ANOVA, and chi square (𝑥2) test. However, further research is required regarding the statistical tests used in preventive intervention studies.