Προγράμματα παρέμβασης για τη χρήση των εξαρτησιογόνων ουσιών στους έφηβους και στους νεαρούς ενήλικες
Intervention programs for the use of addictive substances to adolescents and young adults
Keywords
Χρήση ναρκωτικών ουσιών ; Προγράμματα παρέμβασης ; Έφηβοι ; Νεαροί ενήλικες ; Εξαρτησιογόνες ουσίεςAbstract
Σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί ο επιπολασμός της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών κατά τη διάρκεια της εφηβείας, καθώς και κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου προς την ενήλικη ζωή, της αναδυόμενης ενηλικίωσης. Η κατανόηση της πολυπλοκότητας της εφηβείας, της παρόρμησης και της επιθυμίας των εφήβων να δοκιμάσουν νέες και συχνά επικίνδυνες συμπεριφορές, καθώς και του αυξημένου κινδύνου της παραβατικής συμπεριφοράς, θα διευκολύνει την ανάπτυξη αποτελεσματικών προγραμμάτων πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης, κατάλληλων για τις συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας και η ανάδειξη των στρατηγικών και των προγραμμάτων παρέμβασης για την πρόληψη και τη μείωση της χρήσης των εξαρτησιογόνων ουσιών στο αναπτυξιακό στάδιο της εφηβείας και στη νεαρή ενήλικη ζωή. Η συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας πραγματοποιήθηκε το χρονικό διάστημα μεταξύ Σεπτέμβριος 2022 έως Ιανουάριος 2023 στις βάσεις δεδομένων PubMed και Scopus, όπου και συμπεριελήφθησαν 39 μελέτες. Από τα αποτελέσματα των μελετών, φάνηκε πως οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες είναι αρκετά ευάλωτοι, και στην προσπάθειά τους να ενταχθούν στις ομάδες των συνομηλίκων τους και να ανακαλύψουν την ταυτότητά τους, υιοθετούν συχνά συμπεριφορές υψηλού κινδύνου, όπως η χρήση καπνού, αλκοόλ και λοιπών εξαρτησιογόνων ουσιών. Προκειμένου να μειωθεί η επικινδυνότητα στην παρούσα ηλικιακή ομάδα, πραγματοποιούνται ενέργειες με στόχο την πρόληψη και την έγκαιρη παρέμβαση, τόσο μέσω σχολικών μονάδων, αλλά και μέσω κοινοτικών υπηρεσιών και φορέων. Συμπερασματικά λοιπόν, η επικινδυνότητα της χρήσης ουσιών συνεχίζει να υπάρχει, υποδεικνύοντας έτσι την ανάγκη για υλοποίηση περισσότερων προγραμμάτων πρόληψης και παρέμβασης παγκοσμίως.
Abstract
Globally and locally, the prevalence of substance use during adolescence, as well as during the transition to adulthood, emerging adulthood, is of particular concern. Understanding the complexity of adolescence, the urge and desire of adolescents to try new and often risky behaviors, and the increased risk of delinquent behavior will facilitate the development of effective prevention and early intervention programs appropriate for specific age groups. The purpose of this paper is the systematic review of the literature and the highlighting of intervention strategies and programs to prevent and reduce the use of addictive substances in the developmental stage of adolescence and young adulthood. The systematic literature review was carried out between September 2022 and January 2023 in the PubMed and Scopus databases, where 39 studies were included. From the results of the studies, it appeared that teenagers and young adults are quite vulnerable, and in their efforts to fit in with their peer groups and discover their identity, they often adopt high-risk behaviors, such as the use of tobacco, alcohol and other addictive substances. In order to reduce the risk in this age group, actions aimed at prevention and early intervention are carried out, both through school units, but also through community services and agencies. In conclusion, the dangers of substance use continue to exist, thus indicating the need for the implementation of more prevention and intervention programs worldwide.