Η σύγχρονη ναυμαχία της Σαλαμίνας: Ερείπια, ναυάγια και συλλογική μνήμη
The modern battle of salamis: ruins, shipwrecks and the collective memory
Keywords
Σαλαμίνα ; Εθνικό φαντασιακό ; Φωτογραφία ; ΑρχαιολογίαAbstract
Η πτυχιακή αυτή μελετά, το γεγονός της νίκης των Ελλήνων έναντι των Περσών στη
ναυμαχία της Σαλαμίνας το 480 π.Χ. και τον τρόπο με τον οποίο αξιοποιήθηκε μέσα στους
αιώνες, από το εκάστοτε κυρίαρχο σύστημα, για την κατασκευής της εθνικής φαντασιακής
ταυτότητας. Μέσω αυτής της έρευνας θα αποπειραθεί να εξηγηθεί, γιατί η ναυμαχία της
Σαλαμίνας, αποτέλεσε το σημείο αναφοράς του Δυτικού πολιτισμού, για τον διαχωρισμό του
από την Ανατολική κουλτούρα και επιτέλεσε διαχρονικά το σημείο αναφοράς
ετεροπροσδιορισμού της Ευρωπαϊκής- Δυτικής ταυτότητας από τον εκάστοτε «Άλλο».
Αρχικά θα εξεταστεί η σχέση της αρχαιολογίας με τη φωτογραφία και πως αυτές οι
πρακτικές αξιοποιήθηκαν για την κατασκευή του εθνικού φαντασιακού στην Ελλάδα. Οι
μηχανισμοί της φωτογραφικής πρακτική και της επιστήμης της αρχαιολογίας, αναπτύχθηκαν
ραγδαία στα τέλη του 19ου αι. μαζί με την άνοδο των Εθνικών κρατών και αποτέλεσαν τα
ιδανικά εργαλεία για την κατασκευή των νέων φαντασιακών τόπων που θα ανοικοδομούνταν
τα έθνη κράτη.
Στην συνέχεια θα μελετηθεί το παράδειγμα της Σαλαμίνας και θα εξεταστεί μέσα από
τις αναπαραστάσεις της ναυμαχίας του 480 π.Χ. το κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό
πλαίσιο πίσω από αυτές και ποια η σχέση τους με τη μυθολογία που δομήθηκε γύρω από τη
Σαλαμίνα, από την αρχαιότητα έως και τη σύγχρονη εποχή.
Τέλος, με την προσωπική μου παραγωγή έργου θα επιχειρηθεί να αποδομηθεί ο
μύθος της Σαλαμίνας και να «φωτιστούν» άγνωστες πτυχές της ιστορίας, σε σχέση με την
φωτογραφική αναπαράσταση, που το κυρίαρχο σύστημα προσπάθησε να αποσιωπήσει.
Abstract
The subject of this thesis is how the victory of the Greeks against the Persians in the Battle of
Salamis in 480 BC was utilized by dominant systems throughout the centuries for the
construction of the national imaginary identity. I will attempt to explain why the Battle of
Salamis became a reference point for Western civilisation in its differentiation from Eastern
culture and consistently served as a reference point for the hetero-identification of European-
Western identity from the it’s time "Other."
Initially, I will examine the relationship between archaeology and photography and how these
practices were utilized for the construction of the national imaginary. The mechanisms of
photographic practice and the science of archaeology developed rapidly in the late 19th
century, coinciding with the rise of nation-states, and became ideal tools for constructing new
imaginary sites that would rebuild nations.
Next, I will study the example of Salamis and examine, through representations of the naval
battle of 480 BC, the social, political, and economic framework behind them, as well as their
relationship with the mythology constructed around Salamis from ancient times to the modern era
Finally, by presenting my own artistic work, I will attempt to deconstruct the myth of Salamis
and shed light on the unknown aspects of its history that the dominant system kept in silence.