Αιματολογικές διαταραχές σε ασθενείς με φυματίωση (πριν και μετά την φαρμακευτική αγωγή) στο Νοσοκομείο "Η ΣΩΤΗΡΙΑ"

Abstract

Εισαγωγή: Η φυματίωση (TB) αποτελεί μια λοιμώδη νόσο που απασχολεί ακόμη και σήμερα την δημόσια υγεία. Οι διαταραχές των αιματολογικών και βιοχημικών δεικτών των ασθενών αποτελούν μια πραγματικότητα της νόσου με ιδιαίτερο ενδιαφέρον προς διερεύνησή τους πριν και μετά από ένα θεραπευτικό σχήμα αντιφυματικής αγωγής. Σκοπός: Η μεταπτυχιακή εργασία έχει ως κύριο σκοπό την διερεύνηση των αιματολογικών διαταραχών σε ασθενείς με φυματίωση υπό φαρμακευτική αγωγή. Περαιτέρω, σκοπός της μελέτης αποτέλεσε η ανεύρεση τυχόν διαφοροποιήσεων στις τιμές των αιματολογικών και βιοχημικών δεικτών πριν και μετά τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής ασθενών που παρακολουθούνται στο Εξωτερικό Ιατρείο του Αντιφυματικού Τμήματος στο Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών (ΓΝΝΘΑ) «Η Σωτήρια». Μέθοδος: Η μελέτη που πραγματοποιήθηκε αφορούσε στην ανάλυση αιματολογικών και βιοχημικών δεικτών από γενικές και βιοχημικές εξετάσεις αίματος σε 40 ασθενείς με φυματίωση μέσης ηλικίας 45,10 ± 19,211 έτη, 27 άνδρες (67,5%) και 13 γυναίκες (32,5%). Τα δείγματα αίματος λήφθηκαν πριν και μετά τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής (ισονιαζίδη, ριφαμπικίνη, ριφαμπουτίνη, πυραζιναμίδη και εθαμβοντόλη), μέσης διάρκειας 38,55 ± 23,336 ημέρες. Αποτελέσματα: Αρχικά, όπως προς την Αναιμία, η φαρμακευτική αγωγή δεν συνετέλεσε στην αύξηση της μέσης τιμής των βιοδεικτών Ερυθρά Αιμοσφαίρια (RBC), Αιμοσφαιρίνη (HGB) και Αιματοκρίτης (HCT) (p 0,90, 0,313, 0,102). Ενώ, οι 22 ασθενείς (55%) με Αναιμία πριν την φαρμακευτική αγωγή μειώθηκαν στους 10 (25%) μετά από αυτή. Επιπλέον, προέκυψε πως η χορήγηση της φαρμακευτικής αγωγής αυξάνει τα επίπεδα των δεικτών RBC, HGB και HCT στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες (p 0,012). Ενώ, κανένας ασθενής δεν παρουσίασε Ερυθροκυττάρωση πριν ή μετά την φαρμακευτική αγωγή. Σχετικά με την Λευκοπενία και τη Λευκοκυττάρωση, προέκυψε ότι η φαρμακευτική αγωγή δεν συνετέλεσε στην μείωση της μέσης τιμής των βιοδεικτών Λευκά Αιμοσφαίρια, Ουδετερόφιλα και Λεμφοκύτταρα (0,213, 0,225 και 0,516). Επιπλέον, οι 14 ασθενείς (40%) με Λευκοπενία πριν την αγωγή αυξήθηκαν στους 18 (45%) μετά και 3 ασθενείς (7,5%) με Λευκοκυττάρωση πριν την αγωγή βελτίωσαν τις τιμές τους φτάνοντας σε φυσιολογικά επίπεδα μετά την αγωγή. Αναφορικά με την Θρομβοπενία και την Θρομβοκυτταραιμία, προέκυψε ότι η φαρμακευτική αγωγή συντέλεσε στη μείωση της μέσης τιμής των Αιμοπεταλίων (p 0,000). Επίσης, μετά την αγωγή καταγράφηκαν ένας (1) ασθενής (2,5%) με Θρομβοπενία και ένας (1) ασθενής (2,5%) με Θρομβοκυτταραιμία. Επιπλέον, για ορισμένους δείκτες του αιματολογικού προφίλ, διαπιστώθηκε πως δεν παρουσίασαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μετά την φαρμακευτική αγωγή, όπως τα: Μέσος Όγκος Ερυθρών (p 0,670), Μέση Περιεκτικότητα Hb (p 0,058), η Μέση συγκέντρωση Κυτταρικής Αιμοσφαιρίνης (p 0,086), Μονοπύρηνα (0,194), Ηωσινόφιλα (p 0,699), Βασεόφιλα (p 0,271), Ουδετερόφιλα (p 0,168), Μονοκύτταρα % (p 0,883), Ηωσινόφιλα % (p 0,447) και Βασεόφιλα % (p 0,127). Ενώ, αντίθετα υπήρξαν δείκτες του αιματολογικού προφίλ για τους οποίους διαπιστώθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μετά την φαρμακευτική αγωγή, όπως η Μέση Συγκέντρωση Hb (p 0,023), το Εύρος Κατανομής Ερυθρών (p 0,046), τα - Μεγάλα μη κεχρωσμένα κύτταρα (p 0,028), η αναλογία Λεμφοκυττάρων (p 0,023) και η αναλογία των Μεγάλα μη κεχρωσμένα κύτταρα (p 0,033). Σχετικά με τους βιοχημικούς δείκτες, η φαρμακευτική αγωγή δεν συνετέλεσε στη μείωση της μέσης τιμής του δείκτη της Κρεατινίνης (p 0,412) δεν είναι στατιστικά σημαντική και από τους 7 ασθενείς (17,5%) με μειωμένα επίπεδα Κρεατινίνης, ο ένας (1) εξ αυτών (2,5%) βελτίωσε τις μετρήσεις του μετά την φαρμακευτική αγωγή. Επιπλέον, η φαρμακευτική αγωγή δεν συνετέλεσε στην αύξηση της μέσης τιμής του δείκτη Χολερυθρίνης (p 0,781) και μετά την αγωγή καταγράφηκαν 7 ασθενείς (17,5%) με μειωμένα επίπεδα Χολερυθρίνης από κανέναν πριν από αυτή. Επιπροσθέτως, η φαρμακευτική αγωγή δεν συνετέλεσε τόσο στην μείωση της μέσης τιμής του δείκτη της Οξαλοξικής Τρανσαμινάσης (p 0,075) και μετά την αγωγή καταγράφηκαν 4 ασθενείς (10%) με αυξημένα επίπεδα Οξαλοξικής Τρανσαμινάσης από τους 3 ασθενείς (7,5%) πριν την αγωγή, όσο και στην μείωση της μέσης τιμής του δείκτη της Πυροσταφυλικής Αμινοτρανσφεράσης (p 0,153) και μετά την αγωγή καταγράφηκαν 9 ασθενείς (22,5%) με αυξημένα επίπεδα Πυροσταφυλικής Αμινοτρανσφεράσης από τους 7 ασθενείς (%) πριν την αγωγή. Συμπεράσματα: Αναφορικά με τους δείκτες της Αναιμίας (RBC, HGB και HCT) και της Ερυθροκυττάρωσης (HGB και HCT) προέκυψε ότι οι μέσες τιμές τους πριν την φαρμακευτική αγωγή ήταν σε φυσιολογικά επίπεδα και δεν παρουσίασαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μετά την αγωγή. Αντίθετα οι δείκτες Λευκοπενίας (WBC, NEUT και LYMP) δεν βελτιώθηκαν με αύξηση των πασχόντων κατά 5% μετά την αγωγή ενώ οι ασθενείς με Λευκοκυττάρωση βελτίωσαν τις τιμές τους φτάνοντας σε φυσιολογικά επίπεδα μετά την αγωγή. Αναφορικά με την Θρομβοπενία και την Θρομβοκυτταραιμία, προέκυψε ότι η φαρμακευτική αγωγή συντέλεσε στη μείωση της μέσης τιμής των αιμοπεταλίων. Σχετικά με τους βιοχημικούς δείκτες, η φαρμακευτική αγωγή δεν συνετέλεσε στη μείωση της μέσης τιμής του δείκτη της Κρεατινίνης, της Χολερυθρίνης, της Οξαλοξικής Τρανσαμινάσης και της Πυροσταφυλικής Αμινοτρανσφεράσης μετά την αγωγή. Περαιτέρω προτείνεται να συνεχιστούν οι ερευνητικές προσπάθειες αξιολόγησης των αιματολογικών και βιοχημικών βιοδεικτών των ασθενών με φυματίωση για την κατανόηση της νόσου και της καλύτερης αντιμετώπισής της στην κλινική πρακτική.