Καινοτόμες προσεγγίσεις και προοπτικές της αλληλεπίδρασης Ενέργειας-Νερού-Τροφής στην περιαστική γεωργική καλλιέργεια. Η περίπτωση του Δήμου Ασπροπύργου
Innovative approaches and perspectives of the Water-Food-Energy nexus in suburban agricultural cultivation. The case of Municipality of Aspropyrgos
Διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Σαντή, Διονυσία
Ημερομηνία
2023-10-10Επιβλέπων
Papapostolou, ChristianaΛέξεις-κλειδιά
Ενεργειακή κοινότητα ; Γεωργία ακριβείας ; Εξοικονόμηση ενέργειας ; Πλέγμα Νερού-Ενέργειας-Τροφής ; ΑσπρόπυργοςΠερίληψη
Η συνεχής αύξηση του πληθυσμού στα αστικά κέντρα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της ζήτησης για τροφή. Οι περιαστικές περιοχές χαρακτηρίζονται ως «μεταβατικές ζώνες μεταξύ επαρχιακών και αστικών χρήσεων γης, που βρίσκονται στα προάστια αστικών και περιφερειακών κέντρων και της επαρχίας». Οι τοπικές γεωργικές επιχειρήσεις και οι αγρότες καλούνται να είναι ιδιαίτερα κινητοποιημένοι για να αντιμετωπίσουν τα θέματα επισιτιστικής ασφάλειας που δημιουργούνται. Οι περιαστικές περιοχές μπορούν να προσφέρουν μια βιώσιμη λύση για τον εφοδιασμό των πόλεων, αφού μπορούν να παρέχουν τρόφιμα σε λογικές τιμές λόγω της εγγύτητας στις πόλεις, γεγονός που επιτρέπει στη σχετιζόμενη τροφική, εφοδιαστική αλυσίδα να λειτουργεί ομαλά. Ωστόσο, η εντατικοποίηση της γεωργικής καλλιέργειας είναι άμεσα συνδεδεμένη με αυξημένες ανάγκες ενέργειας και νερού, οι οποίες σε μερικές περιπτώσεις είναι και αποτέλεσμα μη βιώσιμων τακτικών. Το νερό, η ενέργεια και η τροφή είναι στενά αλληλένδετα μέσα στην έννοια του πλέγματος (Πλέγμα Νερού-Ενέργειας-Τροφής): το νερό και η ενέργεια απαιτείται για την άρδευση των καλλιεργειών (τροφή), κ.λπ. Ευτυχώς, η τεχνολογική εξέλιξη είναι ικανή να βελτιώσει την τρέχουσα κατάσταση: για παράδειγμα, η γεωργία ακριβείας είναι δυνατό να βοηθήσει με το ζήτημα σπατάλης του νερού παρέχοντας στα φυτά νερό (και θρεπτικά στοιχεία) την κατάλληλη στιγμή, ενώ ερευνητικά σχέδια ανανεώσιμης ενέργειας, π.χ. ηλιακοί συλλέκτες, μπορούν να δώσουν βιώσιμες λύσεις στο ζήτημα ενεργειακής προμήθειας. Παρ’ όλα αυτά, οι σημερινοί αγρότες αντιμετωπίζουν δύο προβλήματα: την έλλειψη γνώσεων για την επίλυση των παραπάνω ζητημάτων και την ανάγκη εύρεσης νερού καλής ποιότητας για να παρέχουν στις φυτείες τους. Η εκπόνηση της παρούσας εργασίας αποσκοπεί στη διευθέτηση και αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων μέσω μιας πραγματικής μελέτης περίπτωσης στην περιαστική, αγροτική περιοχή του Δήμου Ασπροπύργου. Παρουσιάζονται οι εφαρμογές της γεωργίας ακριβείας στην τοπική αγροτική παραγωγή και τα αποτελέσματα θα είναι ενδεικτικά της ωφελιμότητας συγκρότησης μιας Ενεργειακής Κοινότητας του αγροτικού συλλόγου της περιοχής. Συλλέχθηκαν δεδομένα που αφορούν την ποσότητα και ποιότητα νερού, τα είδη καλλιέργειας και η κατανάλωση ενέργειας για άρδευση, με σκοπό να επιτραπεί η μετάβαση σε πιο βιώσιμες γεωργικές πρακτικές.
Περίληψη
The constant increase in urban population has resulted in, among others, increased food demand. Peri-urban areas are “transition zones from rural to urban land-uses located between the outer limits of urban and regional centres and the rural environment”. The local agriculture businesses and farmers are expected to be considerably mobilised in order to deal with the food security issues. Peri-urban areas could offer a viable solution for supplying the cities, as they can offer food at reasonable prices due to their proximity to the cities, which allows logistics and the related food supply chain to smoothly operate. However, cropping intensification is directly linked to increased energy and water needs, which, in some cases, comes as the result of unsustainable practices as well. Water, energy and food are closely interrelated within the nexus concept (Water–Energy–Food Nexus); water is needed for irrigating crops, energy for irrigation, etc. Fortunately, technological evolution can improve the current situation; for example, precision irrigation can help with the water issue by supplying the plant with water (and nutrients) at the right time, and renewable energy projects, i.e., solar panels, can provide a sustainable resolution to the energy supply problem. Nevertheless, modern farmers face two problems: often lack knowledge regarding these issues and the have to find water of good quality to supply their plantations. This paper aims to address these issues through a real-case study in a peri-urban, agricultural area close to Athens. The application of precision irrigation in local agricultural production is presented and the results will evidence how the farming community of the Greek municipality can benefit. Data collection concerning water quality and quantity, the types of crops cultivated, and the energy consumed per hectare are collected in order to allow the transition to more sustainable agricultural practices.