Η διάσταση του ανθρωποκεντρικού φωτισμού στο κτιριακό περιβάλλον - Η περίπτωση των γραφείων

Πανουκλιά, Δήμητρα

The aspect of human-centric lighting in building environment - The case of office spaces

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Πανουκλιά, Δήμητρα

Date

2023-09

Advisor

Doulos, Lambros

Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία (11.43Mb)

Keywords

Φως ; Τεχνητός φωτισμός ; Ανθρωποκεντρικός φωτισμός ; Κιρκάδιος ρυθμός ; Φωτισμός γραφείων ; Δυναμικός φωτισμός ; Σχεδίαση φωτισμού ; Σενάρια φωτισμού

Abstract

Από την αυγή του ανθρώπινου πολιτισμού, το φως αποτελώντας απαραίτητο στοιχείο της ζωής, αναδύθηκε ως έννοια της θεϊκής ουσίας, λατρεύτηκε, αναζητήθηκε και, εν τέλει, επίδρασε καταλυτικά στην διαμόρφωση της αρχιτεκτονικής. Η επιστημονική τομή της ανακάλυψης του ηλεκτρισμού, με αέναη πλέον διαθεσιμότητα φυσικού και τεχνητού φωτός, προσέδωσε υλικότητα στο φως, μετατρέποντάς το σε κύριο δομικό χαρακτηριστικό του χώρου. Φως και σκιά προσδίδουν στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό εκφραστική δύναμη και διαφορετικές βιωματικές προσεγγίσεις, ενώ ταυτόχρονα συνδέουν τον αρχιτεκτονικό χώρο με τη δυναμική του φυσικού κόσμου. Το αειφόρο φυσικό φως με την αστείρευτη μεταβλητότητά του και το ενεργοβόρο τεχνητό φως με την πολλαπλότητα εφαρμογών, συνδέουν τον άνθρωπο με το περιβάλλον μέσω της λειτουργίας της όρασης. Οι οπτικές και μη οπτικές (βιολογικές και συμπεριφορές) επιρροές του φωτός, η εξασφάλιση της ορατότητας και η ικανοποίηση σωματικών, νοητικών και συναισθηματικών αναγκών, είναι στο επίκεντρο του σχεδιασμού και της σύνθεσης των ποιοτήτων του ανθρωποκεντρικού φωτισμού. Το τεχνητό φως ιδιαίτερα, μπορεί να τροποποιηθεί σε χρόνο, ένταση, φάσμα και κατανομή, με δυναμικές εγκαταστάσεις και διακυμαινόμενες ισορροπίες ψυχρού και θερμού φωτισμού, μιμούμενο πλέον τη φασματική ποικιλότητα του φυσικού φωτός. Συστήματα αξιολόγησης, όπως LEED και WELL Building Standard, θέτουν κριτήρια ποιότητας και προωθούν τη δημιουργία βέλτιστων συνθηκών προς την κατεύθυνση του ανθρωποκεντρικού φωτισμού. Η εφαρμογή τους μέσω μοντέλων, ειδικά στους χώρους γραφείων, όπου υπάρχουν αυξημένες απαιτήσεις φωτισμού και συγχρόνως ανάγκη εξυπηρέτησης συγκεκριμένων οπτικών απαιτήσεων για τους εργαζόμενους, κρίνεται πλέον αναγκαία, καθώς μπορούν να συμβάλλουν στη βελτίωση της αποδοτικότητας και της ικανοποίησης των εργαζόμενων με εφαρμογές ανθρωποκεντρικού φωτισμού, καθώς και στη ρύθμιση της έντασης και θερμοκρασίας χρώματος, προσφέροντας το κατάλληλο φως την κατάλληλη χρονική στιγμή. Μέσω της ανάλυσης των κανονισμών και συνθηκών του γραφειακού φωτισμού αναζητείται περεταίρω εμπέδωση της νέας ανθρωποκεντρικής πραγματικότητας που συσχετίζει ανθρώπινη παρέμβαση, τεχνητό φωτισμό και τεχνολογία. Τις συγκεκριμένες αρχές φωτισμού, με παραδείγματα και πρακτικές εφαρμογές, αναζητεί, καταγράφει και μελετά η παρούσα εργασία.

Abstract

Since the dawn of human civilization, light, as an essential element of life, emerged as a concept of divine substance, was worshipped, sought after, and ultimately had a catalytic influence on the shaping of architecture. The scientific breakthrough of discovering electricity, with its constant flux of natural and artificial light, endowed light with materiality, transforming it into a primary structural characteristic of space. Light and shadow imbue architectural design with expressive power and different experiential approaches, simultaneously connecting architectural space with the dynamics of the natural world. Sustainable natural light, with its inexhaustible variability, and energy-consuming artificial light, with its multitude of applications, connect humanity to the environment through the function of vision. The optical and non-optical (biological and behavioral) influences of light, ensuring visibility and satisfying physical, cognitive, and emotional needs, lie at the core of anthropocentric lighting design. Artificial light, in particular, can be modified in terms of time, intensity, spectrum, and distribution, with dynamic installations and fluctuating balances of cool and warm lighting, imitating the spectral diversity of natural light. Assessment systems, such as LEED and WELL Building Standard, establish quality criteria and promote the creation of optimal conditions toward anthropocentric lighting. Its implementation through models, especially in office spaces, with increasing lighting demands and the need to meet specific visual requirements for employees, is now deemed necessary, further contributing to efficiently improvements and employee satisfactions using anthropocentric lighting applications, as well as regulating light intensity and color temperature, providing the appropriate light at the right moment. Through the analysis of regulations and conditions of office lighting, further consolidation of the new anthropocentric reality, which correlates human intervention, artificial lighting, and technology, is sought. The presented thesis studies these specific lighting principles through examples and practical applications.