Ανεκπλήρωτες ανάγκες φροντίδας υγείας: διαστάσεις και προκλήσεις
Unmet healthcare needs: dimensions and challenges
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Author
Κιρμικίρογλου, Παναγιώτης
Date
2024-01Advisor
Pavi, Elpida A.Keywords
Ανεκπλήρωτες ανάγκες υγείας ; Εθνικό Σύστημα Υγείας ; Κοινωνικές ανισότητες ; Υπηρεσίες Υγείας ; Δημόσια Υγεία ; Unmet health needs ; Ηealthcare system ; Healthcare services ; Public healthAbstract
Εισαγωγή: Οι ανεκπλήρωτες ανάγκες υγείας αποτελούν ένα σημαντικό δείκτη που
υποδεικνύει τόσο κενά στο σύστημα υγείας όσο και γενικότερα κοινωνικό-οικονομικά
προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζει μια κοινωνία. Στην παρούσα εργασία
αναλύονται οι κυριότεροι προσδιοριστές της υγείας και οι κυριότερες ανεκπλήρωτες
ανάγκες υγείας που απαντώνται στη σύγχρονη βιβλιογραφία και η συσχέτισή τους με
κοινωνικά, πολιτισμικά και οικονομικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να αναδείξει τις ανεκπλήρωτες ανάγκες
υγείας στην Ελλάδα και πως αυτές συγκρίνονται με την υπόλοιπη Ευρώπη, τους
κύριους παράγοντες που συνδέονται με τις ανεκπλήρωτες ανάγκες υγείας, καθώς και
τις προτεραιότητες πολιτικής υγείας για την ικανοποίηση και μείωση των
ανεκπλήρωτων αναγκών υγείας.
Μεθοδολογία: Έγινε βιβλιογραφική ανασκόπηση της επιστημονικής βιβλιογραφίας,
άρθρων, εργασιών σε έγκριτα ξενόγλωσσα και ελληνικά περιοδικά καθώς και εκθέσεις
διεθνών οργανισμών σε διάφορες βάσεις δεδομένων όπως το Pubmed, το Google
Scholar, το Scopus και την βιβλιοθήκη αναζήτησης Heal-Link. Για την αναζήτηση
πρωτότυπων ερευνών ερωτηματολογίου που εξέταζαν τις αυτοαναφερόμενες
ανεκπλήρωτες ανάγκες υγείας το ερευνητικό ερώτημα τέθηκε με τη μέθοδο PICO και
για την επιλογή των άρθρων χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος PRISMA.
Αποτελέσματα: Οι ανεκπλήρωτες ανάγκες υγείας καταγράφονται για διάφορες
επιμέρους νοσολογικές οντότητες αλλά και για την αυτοαναφερόμενη υγεία. Οι
κυριότερες αιτίες είναι το οικονομικό κόστος για τον ασθενή και ακολουθούν άλλες
διαστάσεις της προσβασιμότητας. H Ελλάδα διαχρονικά δείχνει να έχει πολύ
υψηλότερο ποσοστό ανεκπλήρωτων αναγκών υγείας σε σχέση με τον μέσο όρο της
Ε.Ε. και με μεγαλύτερη κοινωνική διαστρωμάτωση. Οι σημαντικότεροι παράγοντες
που επηρεάζουν τις ανεκπλήρωτες ανάγκες υγείας είναι η οικονομική κατάσταση και
το εισόδημα, το μορφωτικό επίπεδο και ο βαθμός εγγραμματοσύνης υγείας, οι
κοινωνικές ανισότητες που οδηγούν σε διακρίσεις λόγω πολιτικών, πολιτισμικών,
εθνικών ή άλλου είδους προκαταλήψεων που οδηγούν σε στιγματισμό ομάδων και
τέλος η επάρκεια των υποδομών του συστήματος υγείας, τόσο σε εγκαταστάσεις όσο
και σε προσωπικό
Συμπεράσματα: Υπάρχει ανάγκη επαναπροσδιορισμού των πολιτικών υγείας και
επανασχεδιασμού ενός συστήματος υγείας που θα λαμβάνει υπόψιν όλους τους
παραπάνω παράγοντες και θα παρέχει καθολική πρόσβαση στις αναγκαίες υπηρεσίες
υγείας στους πολίτες.
Abstract
Introduction: Unmet health needs constitute a significant indicator pointing to gaps in
the healthcare system and broader socio-economic issues that a society may face. This
study analyzes the main determinants of health and the primary unmet health needs
identified in contemporary literature, examining their correlation with social, cultural,
and economic characteristics of the population.
Aim: The aim of this study is to highlight unmet health needs in Greece, comparing
them with the rest of Europe. It explores the key factors associated with unmet health
needs and discusses health policy priorities to address and reduce these needs.
Methodology: A literature review was conducted, including scientific articles, papers
from reputable international and Greek journals, as well as reports from international
organizations, using databases such as PubMed, Google Scholar, Scopus, and the Heal Link library search. The PICO method was employed to formulate the research question
for the search of original research studies on self-reported unmet health needs, and the
PRISMA method was used for article selection.
Results: Unmet health needs are documented for various specific medical conditions
as well as self-reported health. The primary reasons include economic costs for patients,
followed by other dimensions of accessibility. Greece consistently shows a much higher
percentage of unmet health needs compared to the EU average, with greater social
stratification. The significant factors influencing unmet health needs are economic
status and income, educational level, health literacy, social inequalities leading to
discrimination based on political, cultural, ethnic, or other biases resulting in group
stigmatization. Additionally, the adequacy of healthcare system infrastructure, both in
facilities and personnel, plays a crucial role.
Conclusions: There is a need for redefining health policies and redesigning a healthcare
system that takes into account all the aforementioned factors, ensuring universal access
to necessary healthcare services for citizens