Πρόταση σχεδιασμού δικτύου πάρκων τσέπης, στη γειτονιά της Γούβας
Design proposal of a network of pocket parks in the neighborhood of Gouva, Athens
Λέξεις-κλειδιά
Πάρκα τσέπης ; Αρχιτεκτονική τοπίου ; Αισθητηριακή αρχιτεκτονική ; Αθήνα ; Γούβα ; Pocket parks ; Athens ; GouvaΠερίληψη
Η πτυχιακή αυτή εργασία έχει ως στόχο την τυπολογική μελέτη και δεικτοδότηση (indexing) των υπαρχόντων μικρού μεγέθους πάρκων και αντίστοιχου μεγέθους αστικών κενών της Αθήνας, και συγκεκριμένα της γειτονιάς της Γούβας. Σκοπός είναι η σύνταξη ενός εγχειρίδιου σχεδιασμού πάρκων τσέπης της συγκεκριμένης γειτονιάς, για μελλοντική χρήση. Ταυτόχρονα, παρουσιάζεται πρόταση σχεδιασμού για τρία, χαρακτηριστικά αστικά κενά, ως πάρκα τσέπης, μέρος του ευρύτερου δικτύου της ίδιας γειτονιάς, με βάση το παραπάνω εγχειρίδιο. Στόχος είναι η μετατροπή αστικών χώρων σε χώρους ανάπαυσης και αναψυχής στην καθημερινότητα των ανθρώπων της πόλης. Μία ανάσα πρασίνου στους αποπνικτικούς ρυθμούς της πόλης.
Στο πρώτο μέρος της εργασίας, γίνεται μια βιβλιογραφική αναφορά στους ορισμούς των πάρκων τσέπης, στις ανάλογες χρήσεις τους στην Ευρώπη και στον κόσμο, καθώς και στους λόγους που αυτά είναι σημαντικά σε έναν αστικό ιστό. Ταυτόχρονα, πραγματοποιείται μία έρευνα σε υπάρχοντα σχεδιασμένα πάρκα τσέπης, διαφορετικών χρήσεων και με σχεδιαστικά, λειτουργικά και αισθητικά στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη στη σύνθεση της τελικής σχεδιαστικής πρότασης.
Στη συνέχεια, διενεργήθηκε μελέτη και ανάλυση της ευρύτερης περιοχής μελέτης και επιλεγμένων αναξιοποίητων αστικών κενών, προς σχεδιασμό. Στη φάση αυτή χρησιμοποιήθηκαν διαγράμματα για τα περιβαλλοντικά στοιχεία και χαρακτηριστικά τη περιοχής, έγινε χαρτογράφηση της περιοχής μελέτης και παρατηρήθηκαν στοιχεία όπως τα τοπόσημα, η κίνηση/κυκλοφορία, οι οπτικές φυγές και οι δημόσιοι και ιδιωτικοί χώροι. Στο ίδιο κεφάλαιο καταγράφτηκαν χαρακτηριστικά στοιχεία όπως η προσβασιμότητα, η γειτνίαση, οι οπτικές τους φυγές και οι ήχοι που παρατηρήθηκαν κατά την επίσκεψή τους και έγινε μία κατηγοριοποίησή τους ως προς την τυπολογία τους. Το κεφάλαιο ολοκληρώνεται με την επιλογή των τριών προς σχεδιασμό αστικών κενών.
Στα επόμενα τρία κεφάλαια, αναπτύσσονται το εγχειρίδιο σχεδιασμού, βασιζόμενο στα χαρακτηριστικά στοιχεία του κάθε πάρκου, η μεθοδολογία σχεδιασμού για την δημιουργία της κάτοψης, και η κεντρική ιδέα για την σύνθεση της πρότασης σχεδιασμού. Με γνώμονα όλα τα παραπάνω και εμβαθύνοντας στην σύνθεση της ιδέας καταλήγουμε στην τελική απεικόνιση και παρουσίαση της πρότασης σχεδιασμού των πάρκων Τσέπης στην περιοχή της Γούβα. Συνθετικά εργαλεία για τους πειραματισμούς αποτέλεσαν σκίτσα, φυσικά προπλάσματα και σχέδια υπό κλίμακα. Οι αρχές του αστικού σχεδιασμού τοπίου και της αειφορίας, λειτούργησαν συμπληρωματικά στον τελικό σχεδιασμό.
Περίληψη
The aim of this dissertation is the typological study and indexing of existing small-scale parks and equivalent urban voids in Athens, specifically in the neighbourhood of Gouva. The purpose is to compile a handbook for the design of pocket parks in this specific neighbourhood for future use. Simultaneously, a design proposal for three characteristic urban voids as pocket parks is presented, as part of the broader network of the same neighbourhood, based on the aforementioned handbook. The objective is the transformation of urban spaces into recreational areas in the daily lives of the city's inhabitants. A breath of greenery amidst the stifling rhythms of the city.
The first part of this dissertation provides a literature review on the definitions of pocket parks, their corresponding uses in Europe and worldwide, and the reasons why they are significant in an urban design. Concurrently, a survey is conducted on existing designed pocket parks, with different uses and design elements taken into consideration in the composition of the final design proposal.
Subsequently, a study and analysis of the wider study area and selected underutilized but ideal urban voids for design are conducted. This phase includes environmental data diagrams, mapping of the study area, observation of elements such as landmarks, traffic patterns, visual perspectives, and public and private spaces. Additionally, characteristics such as accessibility, adjacency, visual perspectives, and sounds observed during visits are recorded, and they are categorized based on their typology. The chapter concludes with the selection of three urban voids for design.
In the following three chapters, the design manual is developed based on the characteristics of each park, the design methodology for creating the plan, and the central idea for composing the design proposal. Considering all the above and delving into the idea's composition, we arrive at the final representation and presentation of the design proposal for pocket parks in the Gouva area. Sketches, physical models, and scale drawings served as synthetic tools for experimentation. The principles of urban landscape design and sustainability complemented the final design.