Γνώσεις Νοσηλευτών για το Σακχαρώδη Διαβήτη σε Σχέση με τη Συμπεριφορά Φροντίδας και την Αυτοαναφερόμενη Επάρκεια στη Φροντίδα Ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη

Abstract

Εισαγωγή: Ο ρόλος των νοσηλευτών είναι ιδιαίτερα σημαντικός στη διαχείριση του Σακχαρώδη Διαβήτη (ΣΔ), δεδομένου ότι οι νοσηλευτές είναι η κύρια ομάδα επαγγελματιών υγείας που παρέχουν φροντίδα σε ασθενείς με ΣΔ. Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας δείχνει ότι οι νοσηλευτές συχνά δεν είναι πλήρως καταρτισμένοι ή εκπαιδευμένοι σχετικά με τη διαχείριση και αντιμετώπιση του ΣΔ. Το γεγονός αυτό παρεμποδίζει ορισμένες φορές την παροχή ολιστικής φροντίδας στη συγκεκριμένη ομάδα ασθενών, αφού επηρεάζεται και η συμπεριφορά φροντίδας των νοσηλευτών από την ανεπάρκεια γνώσης τους. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να μελετήσει, να αξιολογήσει και να καταγράψει τις γνώσεις των νοσηλευτών για το ΣΔ σε σχέση με τη συμπεριφορά φροντίδας και την αυτοαναφερόμενη επάρκεια στη φροντίδα ασθενών με ΣΔ στην Ελλάδα. Υλικό και Μέθοδος: Στη μελέτη συμμετείχαν 261 νοσηλευτές και νοσηλεύτριες, εργαζόμενοι σε δημόσια τριτοβάθμια νοσοκομεία, σε τμήματα ενηλίκων ασθενών με και χωρίς ΣΔ. Για την αξιολόγηση των γνώσεων των νοσηλευτών χρησιμοποιήθηκαν ως εργαλεία έρευνας τα Revised Brief Diabetes Knowledge Test (DKT2), Η κλίμακα γνώσεων σύγχρονης προσέγγισης ΣΔ, Caring Behaviors Inventory-16, και η κλίμακα Αυατοαναφερόμενης επάρκειας. Για την ανάλυση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 26.0. Αποτελέσματα: Όλοι οι νοσηλευτές ήταν τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και το 11.9% είχε λάβει εκπαίδευση σχετικά με τον ΣΔ τα τελευταία δύο χρόνια. Ο μέσος αριθμός ετών επαγγελματικής εμπειρίας ήταν 17,5 (SD=10,1 έτη), το 53,6% είχε στο στενό οικογενειακό του περιβάλλον άτομο με ΣΔ και το 3,8% είχαν οι ίδιοι ΣΔ. Η βαθμολογία των συμμετεχόντων στην κλίμακα συμπεριφορών φροντίδας είχε μέση τιμή 79,92 (SD=10,68), που σημαίνει πολύ καλή συμπεριφορά φροντίδας (Cronbach's a 0.92). Η βαθμολογία επάρκειας γνώσεων στη φροντίδα ασθενών με ΣΔ είχε μέση τιμή 3,78 (SD=0,63), η οποία δηλώνει μεγάλη επάρκεια (Cronbach's a 0.80). Τα ποσοστά σωστών απαντήσεων των συμμετεχόντων στην παρούσα μελέτη στις ερωτήσεις γνώσεων της κλίμακας DKT2 κυμαίνονταν από 31,9% μέχρι 96,9%. Η βαθμολογία γνώσεων είχε μέση τιμή 17,69 (SD=2,97), τιμή που υποδηλώνει μεγάλη γνώση (Cronbach's a 0.74). Στις ερωτήσεις σύγχρονης προσέγγισης γνώσεων για ΣΔ, τα ποσοστά σωστών απαντήσεων κυμαίνονταν από 14,2% μέχρι 56,7%. Η βαθμολογία γνώσεων είχε μέση τιμή 3,22 (SD=2,01), η οποία δηλώνει μέση γνώση (Cronbach's a 0.71). Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης επισημαίνουν την ανάγκη για ανάπτυξη και αξιολόγηση αποτελεσματικών στρατηγικών για τη βελτίωση της γνώσης των νοσηλευτών σχετικά με τη διαχείριση του ΣΔ. Επίσης, διαφαίνεται η αμφίδρομη διαρκής σχέση μεταξύ της αντιλαμβανόμενης επάρκειας, των συμπεριφορών φροντίδας και των γνώσεων για το ΣΔ. Η μελλοντική επιβεβαίωση της σχέσης αυτής, μπορεί να οδηγήσει σε επιτυχείς στρατηγικές για την ενίσχυση της αυτοεπάρκειας και της αυτοπεποίθησης σε συμπεριφορές αυτοδιαχείρισης του ΣΔ και τη γλυκαιμική ρύθμιση των ασθενών με ΣΔ και κυρίως για την επάρκεια των επικαιροποιημένων γνώσεων των νοσηλευτών και των θετικών συμπεριφορών φροντίδας. Λέξεις-Κλειδιά: αυτοεπάρκεια, γνώσεις, νοσηλευτής, σακχαρώδης διαβήτης, συμπεριφορά φροντίδας