Παρεμβάσεις και στόχοι της εργοθεραπείας στην ανακουφιστική φροντίδα ατόμων τρίτης ηλικίας: συστηματική ανασκόπηση
Interventions and goals of occupational therapy in palliative care for the elderly: A systematic review
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Author
Γιαννακόπουλος, Βασίλειος
Date
2024-03-11Advisor
Μπούρη, ΜαρίαKeywords
Occupational therapy ; Palliative care ; Hospice care ; Elderly ; Third age ; Εργοθεραπεία ; Ανακουφιστική φροντίδα ; Παρηγορητική φροντίδα ; Τρίτη ηλικία ; ΗλικιωμένοιAbstract
Εισαγωγή: Η ανακουφιστική φροντίδα αποτελεί τη διεπιστημονική
προσέγγιση ατόμων με σοβαρές ασθένειες που απειλούν τη ζωή, με στόχο τη
βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Οι εργοθεραπευτικές παρεμβάσεις
περιλαμβάνονται μεταξύ των παρεμβάσεων διαχείρισης των προβλημάτων των
ασθενών, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων τρίτης ηλικίας. Η εργοθεραπεία στα
πλαίσια της ανακουφιστικής φροντίδας μπορεί να συμβάλλει ώστε τα άτομα να
διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους σε σημαντικές δραστηριότητες της καθημερινής
ζωής και να αποκτήσουν λειτουργικές δεξιότητες. Με τον στόχο αυτό, η
εργοθεραπεία, μαζί με άλλες υπηρεσίες όπως η φυσικοθεραπεία και η λογοθεραπεία,
αποτελεί μέρος των διεπιστημονικών υπηρεσιών υγείας που παρέχονται στο πλαίσιο
της ανακουφιστικής φροντίδας ατόμων τρίτης ηλικίας.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση των εφαρμογών
και των στόχων της εργοθεραπείας στην ανακουφιστική φροντίδα ατόμων τρίτης
ηλικίας.
Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση
κατά την οποία αναζητήθηκαν ερευνητικά άρθρα με θέμα τις παρεμβάσεις και τους
στόχους της εργοθεραπείας στο πλαίσιο της ανακουφιστικής φροντίδας ατόμων
τρίτης ηλικίας, μέσω έγκυρων βάσεων δεδομένων στην ελληνική και αγγλική γλώσσα
(PubΜed, ΙΑΤΡΟΤΕΚ, Scopus) κατά το χρονικό διάστημα 2013-2023.
Αποτελέσματα: Οι παρεμβάσεις της εργοθεραπείας στα πλαίσια της
ανακουφιστικής φροντίδας ατόμων τρίτης ηλικίας αποσκοπούσαν στην αποφυγή της
εισαγωγής ή/και τη συντόμευση νοσηλείας σε νοσοκομειακά πλαίσια, μέσα από τον
σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός πλάνου φροντίδας, διαχείρισης της λειτουργικής
διαταραχής και διασύνδεσης με άλλους επαγγελματίες υγείας καθώς και με ξενώνες
παρηγορητικής φροντίδας. Στόχοι των παρεμβάσεων εργοθεραπείας στα πλαίσια της
ανακουφιστικής φροντίδας ατόμων τρίτης ηλικίας ήταν η βελτίωση της πνευματικής
ευεξίας, της αυτοαποτελεσματικότητας των πασχόντων και των δεξιοτήτων
αυτοδιαχείρισης, ο μετριασμός του άγχους και της κατάθλιψης, η παροχή υπηρεσιών
με επίκεντρο εξατομικευμένες ανάγκες και προσδοκίες, η ορθή και αποτελεσματική
χρήση βοηθητικών συσκευών και εξοπλισμού για την κάλυψη των αναγκών του
9
ασθενούς, η παροχή φροντίδας μέσω επισκέψεων κατ΄ οίκον σε τακτική βάση και η
καθοδήγηση της οικογένειας στην λήψη αποφάσεων στο τέλος της ζωής τους.
Συμπέρασμα: Η αξιοποίηση των υπηρεσιών εργοθεραπείας στην
ανακουφιστική φροντίδα ατόμων τρίτης ηλικίας μπορεί να συμβάλλει πολλαπλά στην
βελτίωση της ποιότητας ζωής τους τόσο των πασχόντων όσο και των οικογενειών
τους.
Abstract
Introduction: Palliative care is a multidisciplinary approach for people with
serious life-threatening illnesses aiming to improve their quality of life. The
occupational therapy interventions are included among the interventions aiming to
manage the problems of the patients, including the elderly. Occupational therapy in
the context of palliative care can support patients maintain their independence in
important activities of daily living and enhance their functional skills. Therefore,
occupational therapy, along with other services such as physical therapy and speech
therapy, is part of the multidisciplinary health services provided to the elderly in the
context of palliative and hospice care.
Purpose: The purpose of this study is to investigate the applications and goals
of occupational therapy in the context of palliative care for the elderly.
Methodology: A systematic bibliographic review was carried out seeking
research articles on occupational therapy interventions in the context of palliative care
for the elderly through databases in Greek and English language (PubMed,
IATROTEK, Scopus), published between 2013 and 2023.
Results: Occupational therapy interventions in the context of palliative care
for the elderly aimed to avoid admissions and also minimize the duration
hospitalization, through the design and implementation of appropriate care plans,
management of functional disorders and networking with health professionals and
hospice care. The goals of occupational therapy in the context of palliative care for the
elderly were the following: improvement of spiritual well-being, patients’ selfefficacy and self-management, the mitigation of anxiety and depression, provision of
services focused on individualized needs and wishes, the correct and effective use of
assistive devices to meet the patient's needs, the provision of home care visits on a
regular basis and supporting family members in end-of-life decision-making.
Conclusion: Occupational therapy services in the context of palliative care for
the elderly can contribute to the improvement of the quality of life for the elderly and
their families.