Η επίδραση της συναισθηματικής νοημοσύνης στην επαγγελματική εξουθένωση των νοσηλευτών στο νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟ

Abstract

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Εισαγωγή: Σε παγκόσμιο επίπεδο, το φαινόμενο της επαγγελματικής εξουθένωσης αποτελεί ένα πολυδιάστατο σύνδρομο το οποίο εμφανίζεται κυρίως στα επαγγέλματα ανθρωπιστικού-κοινωνικού χαρακτήρα όπως αυτό της νοσηλευτικής επιστήμης. Μια μεταβλητή η οποία έχει βρεθεί να συμβάλλει σημαντικά στην διαμόρφωση του συνδρόμου της επαγγελματικής εξουθένωσης στους εργαζομένους που δραστηριοποιούνται στο χώρο της υγείας είναι η συναισθηματική νοημοσύνη. Σκοπός: Η συγκεκριμένη εργασία αποσκοπεί να διερευνήσει τη σχέση ανάμεσα στα επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης και συναισθηματικής νοημοσύνης σε δείγμα νοσηλευτών που εργάζονται στο Αττικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Αθήνας. Μέθοδος: Διακόσιοι ογδόντα νοσηλευτές, ηλικίας 21-62 ετών (Μ.Ο = 41,42, Τ.Α= 8,54) που εργάζονται στο Αττικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Αθήνας συμμετείχαν στην έρευνα. Η επιλογή του δείγματος πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο της σκόπιμης δειγματοληψίας και διαθεσιμότητας. Στα υποκείμενα χορηγήθηκαν τα εξής αυτό-συμπληρούμενα ερωτηματολόγια: τo Ερωτηματολόγιο της Εργασιακής Εξουθένωσης της Κοπενγχάγης (Copenhagen Burnout Inventory;CBI) και το Ερωτηματολόγιο της Συναισθηματικής Νοημοσύνης ως Χαρακτηριστικό Προσωπικότητας (Trait Emotional Intelligence Questionnaire-Short Form;TEIQue-SF). Αποτελέσματα: Το κριτήριο t ανεξάρτητων δειγμάτων ανέδειξε την ύπαρξη μιας στατιστικά σημαντικής διαφοράς στα επίπεδα της εξουθένωσης που αντανακλά τις συναναστροφές με τους ασθενείς ως προς την ηλικία (p=0,027) καθώς και την ύπαρξη στατιστικά σημαντικών διαφορών ως προς το φύλο για την διάσταση της προσωπικής εξουθένωσης (p<0,0025), της εργασιακής εξουθένωσης (p<0,0025) και της εξουθένωσης που αντανακλά τις συναναστροφές με τους ασθενείς (p=0,018), αντίστοιχα. Επιπλέον, η ανάλυση ιεραρχικής πολλαπλής παλινδρόμησης φανέρωσε το φύλο (p<0,001), την συναισθηματικότητα (p=0,024), τον αυτοέλεγχο (p=0,043) και την ηλικία (p=0,017) ως στατιστικά σημαντικούς προβλεπτικούς παράγοντες της προσωπικής εξουθένωσης; το φύλο (p<0,001) ως στατιστικά σημαντικό προβλεπτικό παράγοντα της εργασιακής εξουθένωσης; την συναισθηματικότητα (p=0,032), το φύλο (p=0,019) και την ηλικία (p=0,013) ως στατιστικά σημαντικούς προβλεπτικούς παράγοντες της εξουθένωσης που αντανακλά τις συναναστροφές με τους ασθενείς. Συμπέρασμα: Σε γενικές γραμμές, τα ευρήματά μας παρέχουν σημαντική υποστήριξη σε παλαιότερες μελέτες που εξέτασαν την σχέση ανάμεσα στην επαγγελματική εξουθένωση και την συναισθηματική νοημοσύνη των εργαζομένων στον κλάδο της υγείας. Παρόλα αυτά, περαιτέρω έρευνες χρειάζονται 13 προκειμένου να διαλευκανθεί πλήρως ο ρόλος των συναισθημάτων στην διαμόρφωση του συνδρόμου της επαγγελματικής εξουθένωσης έτσι ώστε να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν αποτελεσματικότερα προγράμματα πρόληψης και θεραπείας που θα στοχεύουν τόσο στην προαγωγή της σωματικής και ψυχικής υγείας των εργαζομένων όσο και στην παροχή ποιοτικότερων προγραμμάτων φροντίδας και περίθαλψης των ασθενών.