Διαπολιτισμική προσαρμογή, έλεγχος εγκυρότητας και αξιοπιστίας στην Ελληνική έκδοση του Patellofemoral subscale (KOOS-PF)
Cross-cultural adaptation, validity and reliability of the Patellofemoral subscale (KOOS-PF) in the Greek version
Keywords
Επιγονατιδομηριαίος πόνος ; KOOS-PF ; Δομική εγκυρότητα ; Αξιοπιστία επαναλαμβανόμενων μετρήσεωνAbstract
Ο Επιγονατιδομηριαίος πόνος (ΕΠ) αποτελεί μια από τις συνηθέστερες πολυπαραγοντικές
μυοσκελετικές παθολογίες. Ορίζεται ως πόνος προερχόμενος από την επιγονατιδομηριαία
άρθρωση ή από τους μαλακούς ιστούς που την περιβάλλουν σε άτομα με ή χωρίς ιστική
βλάβη. Ο επιπολασμός της πάθησης του ΕΠ στο γενικό πληθυσμό κυμαίνεται από 11-17%
σύμφωνα με τα περιστατικά που προσέρχονται σε ορθοπαιδικές κλινικές, και σε ειδικές
πληθυσμιακές ομάδες (γυναικείος πληθυσμός, δρομείς, στρατιωτικό προσωπικό, νεαρούς
αθλητές) όπου φαίνεται να επηρεάζει εκτός από την μυοσκελετική υγεία και την ποιότητα
ζωής (βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο). Για τους παραπάνω λόγους δημιουργήθηκε η κλίμακα
Patellofemoral subscale (KOOS-PF) με στόχο την αξιολόγηση του πληθυσμού με
συμπτώματα ΕΠ. Η κλίμακα KOOS-PF αποτελείται από 11 ερωτήματα που αξιολογούν τον
πόνο, την δυσκαμψία και την ποιότητα ζωής ατόμων με ΕΠ. Στην κλίμακα KOOS-PF έχει
γίνει ήδη ο έλεγχος εγκυρότητας και αξιοπιστίας των μετρήσεών της στην Ισπανική και
Αραβική γλώσσα, ενώ αναμένεται να μεταφραστεί και σε άλλες γλώσσες (Τουρκική,
Πολωνική, Ιταλική, Πέρσικη κ.α.)
Στόχος της μελέτης αυτής ήταν ο έλεγχος των μετρήσεων της κλίμακας KOOS-PF ως προς τη
διαπολιτισμική προσαρμογή, την αξιοπιστία και την εγκυρότητα της στην Ελληνική γλώσσα
και σε Ελληνικό πληθυσμό με Επιγονατιδομηριαίο πόνο.
Στην παρούσα μελέτη πραγματοποιήθηκε έλεγχος εγκυρότητας και αξιοπιστίας των
μετρήσεων διαμέσου ερωτηματολογίου μεταφρασμένο στην Ελληνική γλώσσα και σε
συμμετέχοντες Ελληνικού πληθυσμού που πάσχουν από Επιγονατιδομηριαίο πόνο, άντρες
και γυναίκες ηλικίας 18 έως 65 ετών. Το μέγεθος του δείγματος καθορίστηκε από τον αριθμό
των ερωτήσεων της κλίμακας, έτσι ώστε να συγκεντρωθούν 55 συμμετέχοντες ανά ερώτημα
(5Χ11=55 συμμετέχοντες). Η διαδικασία των μετρήσεων πραγματοποιήθηκε σε 2 φάσεις
ανάμεσα στην 1η
και 3
η ημέρα. Στην 1η φάση έγινε η αξιολόγηση της έντασης του πόνου τους
μέσω της κλίμακας Visual Analog Scale (VAS), η συμπλήρωση της κλίμακας KOOS-PF, η
οποία επαναλήφθηκε και την 3η ημέρα, καθώς και η συμπλήρωση και της Ελληνικής έκδοσης
της κλίμακας Knee Outcome Survey-Activities of Daily Living Scale (KOS-ADLS).
Για τον έλεγχο εγκυρότητας χρησιμοποιήθηκε η δομική εγκυρότητα (construct validity) μέσω
της συσχέτισης της κλίμακας KOOS-PF με την κλίμακα KOS-ADLS. Για τον έλεγχο
vi
αξιοπιστίας πραγματοποιήθηκαν επαναληπτικές μετρήσεις (test-retest reliability) μέσω του
συντελεστή επαναληπτικών μετρήσεων (ICC), του σταθερού σφάλματος (SEM) και της
μικρότερης ανιχνεύσιμης μεταβολής (SDD), ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιήθηκε και έλεγχος
αξιοπιστίας εσωτερικής συνοχής μέσω του συντελεστή Cronbach’s a. Ο έλεγχος
παραμετρικότητας πραγματοποιήθηκε μέσω του στατιστικού ελέγχου Shapiro-Wilk test, το
επίπεδο σημαντικότητας ορίσθηκε στο 5% (α=0,05).
Η Ελληνική έκδοση της κλίμακας επιγονατιδομηριαίου πόνου KOOS-PF διαπιστώθηκε ότι
έδειξε υψηλή αξιοπιστία εσωτερικής συνοχής (Cronbach’s alpha 0.87, p=0.05) και υψηλή
αξιοπιστία επαναλαμβανόμενων ελέγχων (intraclass correlation coefficient 0.95, p=0.05) με
το σταθερό σφάλμα (3.7) και την μικρότερη ανιχνεύσιμη διαφορά (13,57). Επιπλέον, η
Ελληνική κλίμακα KOOS-PF διαπιστώθηκε ότι είχε υψηλή συγκλίνουσα εγκυρότητα
(convergent validity) κατά τον έλεγχο της με την κλίμακα KOS-ADLS (Pearson correlation,
r=0.72, p=0.001).
Η Ελληνική έκδοση της Επιγονατιδομηριαίας κλίμακας (KOOS-PF) έδειξε υψηλή αξιοπιστία
και συγκλίνουσα εγκυρότητα των μετρήσεων της στον ελληνικό πληθυσμό με ΕΠ. Συνεπώς,
η κλίμακα KOOS-PF μπορεί να χρησιμοποιηθεί στον Ελληνικό πληθυσμό, τόσο για την
αξιολόγηση ασθενών με Επιγονατιδομηριαίο πόνο όσο και σε περαιτέρω ερευνητικές μελέτες
ειδικών πληθυσμών.
Abstract
Patellofemoral pain (PA) is one of the most common multifactorial musculoskeletal
pathologies. It is defined as pain originating from the patellofemoral joint or from the soft
tissues surrounding it in individuals with or without tissue damage. The prevalence of PA in
the general population ranges from 11-17% according to the cases that come to orthopedic
clinics, and in special population groups (female population, runners, military personnel,
young athletes) where it seems to affect in addition to the musculoskeletal health and quality
of life (biopsychosocial model). Based on the prevalence of PA, the Patellofemoral subscale
(KOOS-PF) was created of evaluating the population with PA symptoms. The KOOS-PF
scale consists of 11 questions that assess pain, stiffness, and quality of life. The KOOS-PF
scale has already been tested for validity and reliability of its measurements in Spanish and
Arabic, while it is expected to be translated into other languages (Turkish, Polish, Italian,
Persian, etc.).
The objective of this study was to evaluate the measurements of the KOOS-PF scale in terms
of its cross-cultural adaptation, reliability, and validity in the Greek language and in a Greek
population with Patellofemoral pain.
In the present study, the validity and reliability of the measurements was assessed through a
questionnaire translated into the Greek language and in participants of the Greek population
suffering from patellofemoral pain, men and women aged 18 to 65 years. The sample size was
determined by the number of questions on the scale, so that 55 participants were collected per
question (5X11=55 participants). The measurement process was carried out in 2 phases
between the 1st and 3rd day. In the 1st phase, the intensity of their pain was assessed through
the Visual Analog Scale (VAS), the completion of the KOOS-PF scale, which was repeated
on the 3rd day, as well as it was used the Greek version of the Knee Outcome Survey scale -
Activities of Daily Living Scale (KOS-ADLS) in order to be evaluated the construct validity.
Construct validity was evaluated through the correlation of the KOOS-PF scale with the
KOS-ADLS scale. Repeated measurements (test-retest reliability) were carried out through
the infraclass coefficient correlation (ICC), the standard error (SEM) and the smallest
detectable change (SDD), while at the same time an internal consistency reliability test was
carried out through the Cronbach's coefficient a. Parametric testing was performed through
viii
the Shapiro-Wilk test, the significance level was set at 5% (α=0.05).
The findings of the Greek version of the KOOS-PF patellofemoral pain showed high internal
consistency reliability (Cronbach's alpha 0.87, p=0.05) and high test-retest reliability
(ICC=0.95, p=0.05) with a SEM= 3.7 and the SDC=13.57. In addition, the Greek KOOS-PF
scale was found to have high convergent validity when tested with the KOS-ADLS scale
(Pearson correlation, r=0.72, p=0.001).
The Greek version of the Patellofemoral Scale (KOOS-PF) was showed high reliability and
convergent validity of its measurements in the Greek population with Patellofemoral pain.
Therefore, the KOOS-PF scale could be used in the Greek population, both for the evaluation
of patients with Patellofemoral pain. Further research studies could utilize the KOOS-PF
scalein special populations.