Ψηφιακός μετασχηματισμός στον τραπεζικό τομέα

Abstract

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι η αυξανόμενη ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας στις επιχειρήσεις και την κοινωνία παρέχοντας σημαντικές βελτιώσεις στις εταιρικές δραστηριότητες με αντίκτυπο σε όλες τις πτυχές της εμπειρίας των πελατών. Οι ψηφιακές τεχνολογίες αποτελούνται από το cloud, τα μεγάλα δεδομένα, την τεχνητή νοημοσύνη, το διαδίκτυο των πραγμάτων, την ρομποτική, την προσομοίωση, την τρισδιάστατη εκτύπωση και το δίκτυο 5G. Κάθε επιχείρηση πρέπει να επιλέγει προσεκτικά ποιες τεχνολογίες θα υιοθετήσει κατά τον ψηφιακό μετασχηματισμό της. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός υλοποιείται βασιζόμενος στους εξής πυλώνες: Μετασχηματισμός των διαδικασιών, Μετασχηματισμός του επιχειρηματικού μοντέλου, μετασχηματισμός της εμπειρίας του πελάτη και μετασχηματισμός της οργάνωσης. Τα πλεονεκτήματα του είναι η αύξηση της δημιουργία αξίας για τους πελάτες, οι αποτελεσματικότερες εσωτερικές διαδικασίες της επιχείρησης, η ανάπτυξη της καινοτομίας με συνέπεια της αύξηση της κερδοφορίας και της αξίας στην επιχείρηση και την δημιουργία ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Παρά τα πλεονεκτήματα, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να δημιουργήσουν σχέδια για την πρόληψη πιθανών κινδύνων όπως οι ριψοκίνδυνες μεγάλες επενδύσεις, το hacking, τα σφάλματα συστήματος. Η πανδημία του Covid 19 επιτάχυνε την αναγκαιότητα ψηφιακού μετασχηματισμού λόγω της επιβολής της τηλεργασίας, η οποία σύμφωνα με κάποιες έρευνες έχει θετικό αντίκτυπο , ενώ σύμφωνα με άλλες έχει αρνητικό. Είναι πολύ σημαντική η στάση των εργαζομένων και η προσαρμογή τους στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Άλλοι σημαντικοί παράγοντες που βρέθηκαν μέσα από βιβλιογραφική ανασκόπηση ότι επιδρούν στην επιτυχία του ψηφιακού μετασχηματισμού είναι η πελατοκεντρικότητα, η συνεχής ενημέρωση για τις ανάγκες των πελατών, ο ανασχεδιασμός των διαδικασιών, η ιεράρχηση των ψηφιακών έργων, κατανόηση του περιβαλλοντικού πλαισίου και των δυνατοτήτων της επιχείρησης και η προσέλκυση των κατάλληλων εργαζομένων και η εκπαίδευση υφιστάμενων και νεοπροσληφθέντων σχετικά με θέματα ψηφιακού μετασχηματισμού και τεχνολογιών. Στον τραπεζικό τομέα ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει επιταχυνθεί λόγω των πολλαπλών πλεονεκτημάτων που προσφέρει. Η τεχνητή νοημοσύνη το cloud και ο αυτοματισμός μπορούν να προσφέρουν καλύτερη εξυπηρέτηση πελατών, μείωση κόστους και συνεπώς ανάπτυξη και κερδοφορία. Η αξιολόγηση του ψηφιακού μετασχηματισμού μπορεί να πραγματοποιηθεί ερευνώντας το επίπεδο ωριμότητα με διάφορα μοντέλα. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός στον τομέα των χρηματοοικονομικών μπορεί να γίνει εμφανής και μέα από τις επιχειρήσεις fontech και techfin οι οποίες προς το παρόν δεν αποτελούν αντικαταστάτη των τραπεζικών ιδρυμάτων. Στην Ελλάδα ο χρηματοπιστωτικός κλάδος είναι στην πρώτη γραμμή του ψηφιακού μετασχηματισμού της οικονομίας μέσα από την χρήση ψηφιακών συστημάτων πληρωμών, υπηρεσιών διαδικτύου και mobile banking και chatbots. Σε σύγκριση με τα τραπεζικά ιδρύματα της ΕΕ, η χώρα μας υστερεί σε ψηφιακές διαδικασίες ανοίγματος και κλεισίματος λογαριασμού, επενδύσεις και μη τραπεζικές υπηρεσίες. Στο ερευνητικό μέρος της εργασίας ερευνήθηκε το επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας των Ελληνικών τραπεζών και ο βαθμός προσαρμογής των εργαζομένων στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Ακόμα έγιναν αναλύσεις ώστε να διερευνηθεί το αν τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των εργαζομένων επηρεάζουν τον βαθμό προσαρμογής τους, αν ο ψηφιακός μετασχηματισμός διαφέρει ανά τραπεζικό ίδρυμα και ποια η σχέση μεταξύ ψηφιακής ωριμότητας και βαθμού προσαρμογής. Βρέθηκε ότι τα ανώτερα στελέχη παρουσιάζουν χαμηλότερα επίπεδα προσαρμογής στον ψηφιακό μετασχηματισμό από τους υπαλλήλους, τα κατώτερα στελέχη και τα μεσαία στελέχη. Ακόμα οι εργαζόμενοι που βρίσκονται λιγότερο καιρό στο τραπεζικό ίδρυμα είναι πιο προσαρμοσμένοι στις αλλαγές του ψηφιακού μετασχηματισμού από ότι εκείνοι που εργάζονται περισσότερο καιρό. Τέλος βρέθηκε ότι η ψηφιακή ωριμότητα του τραπεζικού ιδρύματος προβλέπει θετικά τον βαθμό προσαρμογής των εργαζομένων.