Παράγοντες πρόγνωσης αρχικών επιπέδων πόνου, ανικανότητας και κλινικής βελτίωσης με πρόγραμμα τεχνικών κινητοποίησης σε ασθενείς με αυχενικό πόνο

Abstract

Ο αυχενικός πόνος (ΑΠ) αποτελεί το τέταρτο σημαντικότερο αίτιο πρόκλησης ανικανότητας παγκοσμίως. Οι παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση ΑΠ είναι ποικίλοι, σωματικοί, εργασιακοί και ψυχολογικοί. Ως «Κανόνες Κλινικής Πρόβλεψης» (ΚΚΠ) ορίζονται «τα εργαλεία που ποσοτικοποιούν τους ατομικούς παράγοντες που εντοπίζονται στο ιατρικό ιστορικό, στη κλινική εξέταση και στα βασικά εργαστηριακά αποτελέσματα, ως προς τη διάγνωση, τη πρόγνωση ή/και την πιθανή ανταπόκριση σε θεραπευτικές παρεμβάσεις ενός ασθενή». Διερευνήθηκε μέθοδος δημιουργίας Κανόνων Κλινικής Πρόβλεψης (ΚΚΠ) για ασθενείς με αυχενικό πόνο (ΑΠ). Συγκεκριμένα, εξετάστηκε η δυνατότητα πρόγνωσης της κλινικής πορείας των ασθενών πριν την εφαρμογή ειδικών τεχνικών κινητοποίησης (ΕΤΚ) σε σχέση με σωματικούς και ψυχολογικούς παράγοντες, που είχαν τεκμηριωθεί από προηγούμενες μελέτες ως δείκτες πρόγνωσης της έκβασης του ΑΠ. Επιπλέον, αναλύθηκε η συσχέτιση των αρχικών κλινικών χαρακτηριστικών των ασθενών με τα επίπεδα πόνου και ανικανότητας κατά την πρώτη επίσκεψη, πριν τις φυσικοθεραπευτικές συνεδρίες. Στόχος ήταν να αξιολογηθεί αν ο πόνος και η ανικανότητα σχετίζονταν με σωματικούς ή ψυχολογικούς παράγοντες. Πραγματοποιήθηκε μια προοπτική μελέτη κοόρτης με δείγμα ευκολίας (n=71, αναλογία 1:10) σε φυσικοθεραπευτήριο δήμου της Αττικής. Οι συμμετέχοντες ήταν ασθενείς που αναζητούσαν θεραπεία για ΑΠ. Συγκεντρώθηκαν 71 ασθενείς που πληρούσαν τα κριτήρια εισαγωγής. VI Εξετάστηκαν οι ακόλουθοι 12 προγνωστικοί παράγοντες: 1) ηλικία, 2) φύλο, 3) σωματικό βάρος (ΣΒ), 4) χρονιότητα των συμπτωμάτων, 5) καθιστή θέση εργασίας, 6) τοποθεσία εμφάνισης συμπτωμάτων, 7) αρχικό επίπεδο έντασης πόνου, 8) αρχικό επίπεδο ανικανότητας αυχένα (NDI), 9) αρχικά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας (iPAQ), 10) κρανιο-αυχενική γωνία (PostureScreen mobile), 11) άγχος και κατάθλιψη (HADS), 12) βαθμός επαγγελματικής ικανοποίησης (MSQ). Έπειτα από προκαταρκτικό έλεγχο, οι τελικές μεταβλητές προς εισαγωγή στο μοντέλο πρόβλεψης με στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ ασθενών με ‘βελτίωση’ (n=56) ή ‘μη βελτίωση’ (n=15), ήταν 3 (ΣΒ, Αρχικό επίπεδο έντασης πόνου, MSQ), οπότε το δείγμα θεωρήθηκε επαρκές για τη στατιστική ανάλυση του ΚΚΠ. Οι παράγοντες πρόβλεψης αυξημένου αρχικού ΑΠ ήταν ο αναφερόμενος πόνος στο άνω άκρο, σοβαρή (NDI 25-34/50) ή πλήρη ανικανότητα (NDI >34/50), υψηλό επίπεδο φυσικής δραστηριότητας και αυξημένη κατάθλιψη. Αυξημένα επίπεδα ανικανότητας συσχετίστηκαν με αυξημένα επίπεδα πόνου, αυξημένο άγχος και κατάθλιψη. Ο ΚΚΠ δημιουργήθηκε διχοτομόντας το δείγμα σε σχέση με την αυτό-αναφορά βελτίωσης GPES-7. Οι παράγοντες που εντοπίστηκαν ότι μπορούσαν να προβλέψουν το επιθυμητό κλινικό αποτέλεσμα ήταν το αυξημένο ΣΒ και η μειωμένη ικανοποίηση από την εργασία. Η ερμηνεία των ευρημάτων εξηγείται βάση της υπάρχουσας σχετικής βιβλιογραφίας. Τα αποτελέσματα θα πρέπει να αναπαραχθούν μελλοντικά σε παρόμοιο δείγμα ασθενών με ΑΠ, καθώς και να επικυρωθούν, πριν χρησιμοποιηθούν κλινικά.