Διερεύνηση της υγείας των μεταναστών υπό κράτηση στην Ελλάδα: Συνθήκες στις δομές, υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και προκλήσεις Δημόσιας Υγείας

Abstract

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η Ελλάδα υποδέχεται και φιλοξενεί τα τελευταία χρόνια μεγάλο αριθμό πολιτών τρίτων χωρών (ΠΤΧ) οι οποίοι έχουν εισέλθει ή διαμένει παράτυπα στην χώρα ή δεν έλαβαν κάποια μορφή προστασίας. Στο πλαίσιο αυτό έχουν συσταθεί για τους υπό απέλαση ΠΤΧ Προαναχωρησιακά Κέντρα Κράτησης Αλλοδαπών (Προ.Κε.Κ.Α.) εντός του θεσμικού πλαίσιου κράτησης και συνθηκών κράτησης για τους πολίτες τρίτων χωρών (ΠΤΧ) το οποίο θέτει τα χαρακτηριστικά της παραμονής και των συνθηκών διαβίωσης κατά την κράτηση τους. Ωστόσο, εντοπίζονται σοβαρές ελλείψεις σχετικά με την σωματική, ψυχική και οδοντική υγεία, γλωσσικά και επικοινωνιακά εμπόδια, ελλείψεις ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, υποχρησιμοποίηση των υπηρεσιών υγείας και αδυναμία τήρησης βασικών προτύπων.

ΣΚΟΠΟΣ: Η παρούσα έρευνα επιχειρεί να διερευνήσει τις συνθήκες μέσα σε δομές κράτησης, και ειδικότερα στα Προαναχωρησιακά Κέντρα Κράτησης Αλλοδαπών, αναφορικά με την υγειά των υπό κράτηση ΠΤΧ, την πρόσβαση τους σε υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης καθώς και προκλήσεις για το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό στις δομές αυτές.

ΜΕΘΟΔΟΣ: Η μεθοδολογία της έρευνας χρησιμοποιεί δύο εργαλεία: α) την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας με την μέθοδο PRISMA με σκοπό να αποσαφηνιστούν με μεγαλύτερη ακρίβεια σχετικά ζητήματα από προηγούμενες έρευνες και β) ποιοτική έρευνα μέσω ημιδομημένων προσωπικών συνεντεύξεων, με την κατασκευή οδηγού συνέντευξης, επαγγελματίες υγείας και ιατρονοσηλευτικό προσωπικό κρατικών φορέων, ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών και μη κυβερνητικών οργανώσεων σε δομές κράτησης ΠΤΧ.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Από την έρευνα εντοπίζονται τέσσερα επίπεδα αποτελεσμάτων: α) Οι επαγγελματίες υγείας δεν είναι πλήρως ικανοποιημένοι από τις αμοιβές και τις συμβάσεις εργασίας για αυτό υπάρχουν και πολλές ελλείψεις ιατρονοσηλευτικού προσωπικού. β) Τα Προ.Κε.Κ.Α. χρήζουν βελτίωσης ως προς τις κτιριακές υποδομές αλλά και στον αριθμό των ατόμων που διαμένουν στο ίδιο θάλαμο. Επίσης, πρέπει να υπάρχουν περισσότερες επιχορηγήσεις και κονδύλια από το κράτος και την ΕΕ για την κάλυψη των παροχών όπως ρούχα, αναλώσιμα υλικά, φάρμακα και διατροφή. γ) Παρά τα πλήρως εξοπλισμένα ιατρεία στις δομές, πραγματοποιούνται αρκετές παραπομπές σε δομές υγείας λόγο έλλειψη ιατρών. δ) Οι κρατούμενοι ΠΤΧ έχουν σχετικά καλή υγεία που σε αυτό συμβάλλει κυρίως το νεαρό της ηλικίας τους. Τα προβλήματα υγείας που τους ταλαιπωρούν είναι πρώτα σε συχνότητα τα δερματικά και ακολουθούν τα ψυχικά-ψυχιατρικά και τα οδοντιατρικά.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η έρευνα δίνει το έναυσμα για μεγαλύτερη διερεύνηση των συνθηκών εργασίας και διαβίωσης μέσα στα προαναχωρητικά Προαναχωρησιακά Κέντρα Κράτησης Αλλοδαπών καθώς και να υλοποιηθούν εναλλακτικά μέτρα κράτησης και συνθήκες κράτησης συγχρόνως με την προστασία της υγείας των ΠΤΧ και της Δημόσιας υγείας.