Η χρήση ενεργειακών ποτών και οι επιπτώσεις στην υγεία εφήβων και νεαρών ενηλίκων. Συστηματική ανασκόπηση
Energy drink use and health effects in adolescents and young adults. A systematic review

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Παναγούλη, Χρυσούλα
Ημερομηνία
2025-03Επιβλέπων
Ανδρή, ΕλισάβετΛέξεις-κλειδιά
Επιπολασμός ; Έφηβοι ; Επιπτώσεις ; Προβλήματα ; Ποτά ; Ενεργειακά ποτά ; Υγεία ; Energy drink ; Adolescents ; Υoung adults ; Health effects ; HealthΠερίληψη
ΕΙσαγωγή:O αριθμός των ατόμων που καταναλώνουν ενεργειακά ποτά ολοένα και αυξάνεται. Οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες αποτελούν τις κύριες ομάδες κατανάλωσης των ενεργειακών ποτών. Το μάρκετινγκ αυτών των ποτών εστιάζει στρατηγικά σε αυτές τις ηλικιακές ομάδες, καθώς σε αυτή την χρονική περίοδο είναι κρίσιμα τα στάδια ανάπτυξης και η διαμόρφωση συνηθειών. Πολλοί έφηβοι και νεαροί ενήλικες στρέφονται στην κατανάλωση αυτών των ποτών, για να βελτιώσουν την απόδοση ή την εγρήγορση τους. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές ανησυχίες αναφορικά με τις πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις που αφορούν την υγεία. Σκοπός: Ο σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να διερευνηθεί η χρήση των ενεργειακών ποτών, στους εφήβους και στους νεαρούς ενήλικες, καθώς επίσης και οι επιπτώσεις από την κατανάλωση τους. Μεθοδολογία: Η συστηματική ανασκόπηση πραγματοποιήθηκε με βάση τις κατευθυντήριες οδηγίες PRISMA. Αναζητήθηκαν μελέτες σε έγκριτες βάσεις δεδομένων και πιο συγκεκριμένα: PubMed, Scopus, DOAJ, Science Direct, ProQuest και ERIC. Έγινε αναζήτηση μελετών που δημοσιεύτηκαν την τελευταία πενταετία και οι λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν οι εξής: «energy drinks, emerging adults, adolescents, health problems, adverse effects». Αποτελέσματα: Ύστερα από την εφαρμογή των φίλτρων, των κριτηρίων ένταξης και αποκλεισμού, την ανάγνωση τίτλων και περιλήψεων και τον έλεγχο των μελετών ως προς το πλήρες κείμενο, επιλέχθηκαν και συμπεριλήφθηκαν συνολικά 19 μελέτες. Τα ευρήματα αυτών των μελετών ανέδειξαν πως τα νεαρά ηλικιακά άτομα καταναλώνουν ενεργειακά ποτά κυρίως για λόγους επιρροής, εγρήγορσης και απόδοσης. Πολλές μελέτες συμφώνησαν πως τα αγόρια καταναλώνουν πιο συχνά ενεργειακά ποτά συγκριτικά με τα κορίτσια. Οι επιπτώσεις που εντοπίστηκαν στους εφήβους ήταν η ταχυκαρδία, τα προβλήματα ύπνου, η ζάλη, ο τρόμος, η κεφαλαλγία και άλγος στο επιγάστριο. Αντίστοιχα, οι επιπτώσεις στους νεαρούς ενήλικες ήταν η υπέρταση, η ταχυκαρδία, η συχνοουρία, η κεφαλαλγία, οι γαστρεντερικές διαταραχές, κ.α. Συμπεράσματα: H ολοένα και αυξανόμενη κατανάλωση των ενεργειακών ποτών αναδύει σημαντικούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Τα δεδομένα που παρουσιάζονται σε αυτή την εργασία καταδεικνύουν την ανάγκη για διαμόρφωση συνδυασμένων στρατηγικών πρόληψης, με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης και τη διασφάλιση της υγείας των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων.
Περίληψη
Introduction: The number of people consuming energy drinks is increasing. Adolescents and young adults are the main consumption groups of energy drinks. The marketing of these drinks focuses purposely on these age groups, as in these time periods, the stages of development and habit formation are critical. Many teenagers and young adults turn to drinking these drinks to improve their performance or alertness. However, there are many concerns about potential adverse health effects. Aim: The purpose of this study is to investigate the use of energy drinks in adolescents and young adults, as well as the effects of their consumption. Methodology: The systematic review was carried out based on PRISMA guidelines, used in systematic reviews and meta-analyses. Studies were sought in reputable databases and more specifically in: PubMed, Scopus, DOAJ, Science Direct, ProQuest and ERIC. Studies published in the last five years were searched and the key words used were: "energy drinks, emerging adults, adolescents, health problems, adverse effects". Results: After applying the filters, inclusion and exclusion criteria, reading titles and abstracts and checking the full text of the rest of studies, a total of 19 studies were selected and included. The findings of these studies showed that young people consume energy drinks mainly due to peer pressure, alertness and performance. Many studies are in agreement that boys consume energy drinks more frequently compared to girls. The effects identified in adolescents were increased heart rate, tachycardia, sleep problems, dizziness, tremors, headaches and stomach aches. Correspondingly, the effects on young adults were increased heart rate, hypertension, tachycardia, frequent urination, headaches, gastrointestinal disorders, etc. Conclusions: The increasing consumption of energy drinks poses significant threats to public health. The data presented in this paper demonstrate the need of combined prevention strategies to reduce the consumption and ensure the health of adolescents and young adults.