Ικανοποίηση από τη φροντίδα και αξιολόγηση της ανακουφιστικής φροντίδας εφήβων και νεαρών ενηλίκων με καρκίνο

Abstract

Περίληψη Εισαγωγή: Η φροντίδα των εφήβων και νεαρών ενηλίκων (ΕΝΕ) με καρκίνο αποτελεί πρόκληση για τους νοσηλευτές και τους επαγγελματίες υγείας καθώς παράγοντες που αφορούν τη νόσο και τη θεραπεία επιδρούν σε αυτήν αλλά και στην ποιότητα ζωής (ΠΖ) των ασθενών. Η ανακουφιστική φροντίδα (ΑΦ) αποτελεί τη βέλτιστη πρακτική για τη φροντίδα των ΕΝΕ με καρκίνο. Η ικανοποίηση των ασθενών με καρκίνο καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την ΑΦ. Σκοπός: Η αξιολόγηση των αναγκών ΑΦ όπως επίσης η διερεύνηση της ικανοποίησης των ασθενών με καρκίνο (16-24 ετών) από τη συνολική παρεχόμενη φροντίδα. Υλικό και Μέθοδος: Στην παρούσα συγχρονική μελέτη συμμετείχαν 600 ασθενείς με καρκίνο (150 ασθενείς ανά ηλικιακή κατηγορία και συγκεκριμένα 16-24, 25-49, 50-74 & ≥75 ετών). Η δειγματοληψία ήταν ευκολίας και η συλλογή του δείγματος διήρκησε από τον Ιούνιο του 2021 έως τον Ιούνιο του 2023. Το εργαλείο μέτρησης περιλάμβανε τα χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων (δημογραφικά, κλινικά), το ερωτηματολόγιο «Αξιολόγησης της ΑΦ σε ασθενείς με καρκίνο» και το ερωτηματολόγιο «Αξιολόγησης του βαθμού ικανοποίησης από τη φροντίδα». Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πακέτο SPSS v.23.0 σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας 0.05. Αποτελέσματα: Από τους 600 ασθενείς, το 43,2% άνδρες & 56,8% γυναίκες. Στους ΕΝΕ (16- 24 ετών) η ηλικία των ανδρών (n=69) ήταν 20,06±2,62 και των γυναικών (n=81) ήταν 20,98±2,41 έτη. Οι πιο συχνές διαγνώσεις ήταν καρκίνος μαστού (30,7%), αναπαραγωγικού (20,7%) και αναπνευστικού συστήματος (16,7%). Η πιο συχνή θεραπεία μόνη της ή σε συνδυασμό με κάποια άλλη ήταν η χειρουργική επέμβαση (96,7%), η ανοσοθεραπεία (28%) και η χημειοθεραπεία (25,5%). Οι ΕΝΕ αξιολόγησαν την ΠΖ κατά το χρόνο της συνέντευξης καλή (53%) έως πολύ καλή (38,66%) (p=0,001), ενώ εκτίμησαν ότι η υγεία τους τον επόμενο χρόνο θα είναι κάπως καλύτερη (36%) και πολύ καλύτερη (49,33%) (p=0,001). Οι ΕΝΕ ανέφεραν ότι η πιθανότητα ίασης ήταν πολύ ή μέτρια σημαντική: στη λήψη απόφασης για το σχέδιο θεραπείας (97,33%), στην ικανότητα συμμετοχής τους σε καθημερινές δραστηριότητες (96,66%) και στις δυνητικές παρενέργειες (86,66%). Οι ΕΝΕ και οι ασθενείς ≥75 ετών δήλωσαν μεγαλύτερη μέση ένταση πόνου (5,28±2,47) και 5,45±2,40, αντίστοιχα (p=0,001). Οι ασθενείς ≥75 ετών δήλωναν «αρκετή έως πάρα πολύ έντονη» δυσφορία που σχετίζεται με πόνο σε σχέση με τους ασθενείς των άλλων ηλικιακών κατηγοριών (p=0,002), ενώ αξιολόγησαν θετικότερα τις προσπάθειες της ογκολογικής ομάδας για τη διαχείριση του πόνου συγκριτικά με τους μεγαλύτερους ασθενείς (p=0,023). Οι ασθενείς <49 ετών ανέφεραν ότι ήταν πολύ αποτελεσματική η αναλγητική αγωγή (15,5%), ενώ οι μεγαλύτεροι αρκετά αποτελεσματική (30,33%) (p=0,023). Οι ΕΝΕ ανέφεραν υψηλό βαθμό δυσφορίας που σχετίζεται με τα συμπτώματα: ναυτία (28%), άγχος/νευρικότητα (28%), διάρροια (16%), κατάθλιψη/λύπη (12%), δυσκοιλιότητα (11,33%) και απώλεια όρεξης (10%). Ανέφεραν ότι η αξιολόγηση ης αποτελεσματικότητας της θεραπείας που έλαβαν ήταν πολύ ή μέτρια καλή για τη ναυτία (47,33%), την απώλεια όρεξης (61,33%, p=0,024), τη διάρροια (19,33%, p=0,001), τη δυσκοιλιότητα (16,66%), το άγχος/νευρικότητα (43,33%, p=0,028) και την κατάθλιψη/λύπη (17,33%, p=0,047). Οι ασθενείς ανέφεραν ότι η ογκολογική ομάδα θα έπρεπε να εστιάζει στην ΠΖ τους πολύ ή πάρα πολύ (86%), ενώ επικεντρώθηκε επαρκώς ή πάρα πολύ (92%). Οι ΕΝΕ δηλώνουν μικρότερο ποσοστό γνώσης του όρου ΑΦ, μικρότερη εμπειρία ΑΦ (p=0,001) και μικρότερη θετική στάση προς την ΑΦ (p=0,001). Οι ΕΝΕ ανέφεραν ότι η συζήτηση για την 244 αντιμετώπιση του πόνου και τα σωματικά συμπτώματα έχουν την υψηλότερη συχνότητα, ανεξάρτητα ηλικίας, με τους ασθενείς <49 ετών να δηλώνουν μικρότερη συχνότητα συζήτησης συγκριτικά με τους μεγαλύτερους (p=0,041 & p=0,005, αντίστοιχα) και ότι σίγουρα θα ήθελαν να είχαν συναντήσει την ομάδα ΑΦ από τη διάγνωση (50,66%). Οι ΕΝΕ δήλωσαν ότι είναι περισσότερο ικανοποιημένοι από τις διεπιστημονικές δεξιότητες των γιατρών (p=0,043), τη διαθεσιμότητα των γιατρών (p=0,024) και των νοσηλευτών (p=0,008), τις τεχνικές δεξιότητες των νοσηλευτών (p=0,015), την πληροφόρηση από τους νοσηλευτές (p=0,009), τη φροντίδα του οργανισμού (p=0,027) και τη συνολική ικανοποίηση (p=0,021), σε σχέση με τους μεγαλύτερους ασθενείς. Οι παράγοντες που αναδείχθηκαν ότι επιδρούν στατιστικά σημαντικά στην ικανοποίηση των ασθενών από τη φροντίδα, είναι το φύλο (p=0,015, η ηλικία, ο τόπος μόνιμης διαμονής (p<0,04), ο τύπος διάγνωσης (p<0,01) και ο τύπος της θεραπείας (p<0,04). Ο βαθμός γενικής ικανοποίησης των ασθενών και η ικανοποίηση από τη ψυχοκοινωνική φροντίδα, διαφοροποιείται στατιστικά σημαντικά ανάλογα με την εκτίμηση της υγείας των ασθενών για τον επόμενο χρόνο της ζωής τους (p=0,001 & p=0,007, αντίστοιχα). Η αυτοαναφερόμενη αξιολόγηση της ΠΖ και η αυτοαξιολόγηση της κατάστασης υγείας συσχετίστηκε στατιστικά σημαντικά την ικανοποίηση από τη φροντίδα, με τους ασθενείς με χαμηλότερη ΠΖ και επηρεασμένη κατάσταση υγείας, να δηλώνουν μικρότερο βαθμό ικανοποίησης (όλα τα p<0,003). Συμπεράσματα: Η πλειοψηφία των ENE αξιολόγησε την αυτοαναφερόμενη ΠΖ από καλή έως εξαιρετική. Η γνώση του όρου ΑΦ, η εμπειρία ΑΦ και η θετική στάση στην ΑΦ δεν διαπιστώνεται σε σημαντικό μέρος των ασθενών. Φαίνεται ότι οι ασθενείς αξιολογούν πολύ θετικά την ικανοποίησή τους από το χαρακτήρα των γιατρών και των νοσηλευτών ενώ υψηλή ικανοποίηση ανέφεραν για τη γνώση των γιατρών για την ασθένεια, τον τρόπο που οι νοσηλευτές εφάρμοζαν τις νοσηλευτικές πράξεις και τη νοσηλευτική φροντίδα που τους παρείχαν συνολικά. Δημογραφικοί και κλινικοί παράγοντες επιδρούν παροχή της ΑΦ και στην ικανοποίηση των ασθενών με καρκίνο από τη φροντίδα.