Νέα μοντέλα έκδοσης και διάθεσης του επιστημονικού περιεχομένου με έμφαση στα ακαδημαϊκά συγγράμματα
Innovative publication models for scientific content focusing on academic textbooks
Keywords
Επιστημονικές εκδόσεις ; Ανοικτή πρόσβαση ; Ανοικτή εκπαίδευση ; Ανοικτοί εκπαιδευτικοί πόροι ; Ανοικτά ηλεκτρονικά ακαδημαϊκά συγγράμματα ; Μοντέλα διάθεσης εκπαιδευτικών συγγραμμάτωνAbstract
Οι εξελίξεις στο χώρο της Ανοικτής Πρόσβασης καθώς και οι τεχνολογικές εξελίξεις στο χώρο του ηλεκτρονικού βιβλίου διαμορφώνουν εύφορο έδαφος για την εξέλιξη του ακαδημαϊκού συγγράμματος, το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Ειδικότερα στον ελληνικό χώρο, το υπάρχον καθεστώς της δωρεάν διανομής ακαδημαϊκών συγγραμμάτων στους φοιτητές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης συνεπάγεται σημαντικό κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό. Η αξιοποίηση των εξελίξεων στο χώρο του ηλεκτρονικού βιβλίου, αλλά και καινοτόμων εμπορικών μοντέλων διάθεσης συγγραμμάτων μπορεί να φέρει, εκτός από τα προφανή οικονομικά, και πρακτικά οφέλη από την εξοικείωση φοιτητών με τις νέες τεχνολογίες. Η παρούσα διπλωματική εργασία εστιάζει στο ζήτημα του εξελισσόμενου εκπαιδευτικού συγγράμματος επιχειρώντας να απαριθμήσει καινοτόμα μοντέλα διάθεσης ακαδημαϊκών συγγραμμάτων στο εξωτερικό και να εξετάσει τον αντίκτυπο που θα είχε η εφαρμογή τους στον ελληνικό χώρο. Πέρα από την απαραίτητη βιβλιογραφική επισκόπηση των συναφών επιστημονικών περιοχών, το βασικό ερώτημα με το οποίο καταπιάνεται η παρούσα εργασία αναφέρεται στο αν υπάρχουν οικονομικά επωφελείς στρατηγικές διάθεσης ακαδημαϊκών συγγραμμάτων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτικές του υπάρχοντος μοντέλου διανομής και ποιες είναι αυτές. Η απάντηση στο προηγούμενο ερώτημα έρχεται μέσω της δημιουργίας μοντέλων για τον υπολογισμό του κόστους των εναλλακτικών τρόπων διάθεσης ακαδημαϊκών συγγραμμάτων και της μετέπειτα εφαρμογής σεναρίων με πραγματικά δεδομένα από διεθνή βιβλιοπωλεία και ηλεκτρονικές πλατφόρμες διάθεσης. Η δημιουργία των μοντέλων στηρίχθηκε στην έρευνα των διεθνών τάσεων για τρόπους διάθεσης ακαδημαϊκών συγγραμμάτων. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας καταδεικνύουν ότι η ενσωμάτωση νέων τρόπων διάθεσης στο υπάρχον μοντέλο διανομής έντυπων συγγραμμάτων μπορεί να αποφέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη στον κρατικό προϋπολογισμό.
Abstract
The latest developments in the Open Access front and the technological advancements in scientific content delivery bring countless opportunities for evolving academic textbooks, which are an essential aspect of higher education in Greece and the rest of the world. Specifically, in Greece, academic textbooks are provided with no charge to higher education students entailing a high cost for the state budget. E-books’ new interactive features, together with the advent of innovative commercial book distribution models, can bring obvious financial and practical benefits and contribute to the familiarization of students with new technologies. This thesis focuses on the ever-evolving educational textbook, attempting to list innovative textbook distribution models that have emerged internationally and examine their potential impact in Greece. One of the goals of this thesis is to investigate whether there are cost-effective textbook distribution strategies that could be used as alternatives to the existing distribution model and identify them. This investigation is supported by cost prediction models for the Greek case, along with several “what-if” scenarios using data retrieved from leading international bookstores and online distribution platforms, proving that integrating new distribution models in the traditional print textbook model can bring significant financial benefits.