«To «bricolage» στα όρια της έσχατης δομής. Ποία η γλώσσα της λογικής με βάση την αρχή «αυτό πάντα κάπου μπορεί να χρησιμεύει;»
“Bricolage” at the limits of a final structure. The principle of “something can always be of use” is based on which logical language?”
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Σαΐτης, Θεόδωρος
Ημερομηνία
2021-10-04Επιβλέπων
Γεωργιάδου, ΖωήΠερίληψη
Στην παρούσα εργασία επιχειρείται η στοχαστική προσέγγιση του σύγχρονου δημιουργού, μέσα από μία περιπλάνηση τόσο στον χώρο των προσωπικών ιδεών, όσο και στον απτό χώρο των ευρημάτων και αναφορών εξελικτικής σχέσης, διατήρησης και σημειωτικού επαναπροσδιορισμού της νομαδικής κατοίκησης. Θέτοντας ως μεθοδολογία, την ανάπτυξη ενός εικαστικού προβληματισμού, με βασικές πηγές ανατροφοδότησης και διαμεσολάβησης, τοποθετήσεις – διατυπώσεις εννοιακής τέχνης, αποπειράται η συνειρμική σύνδεση όρων κοινωνικής ανθρωπολογίας και φιλοσοφίας.
Η περίπτωση μελέτης εισάγεται διαμέσου της εξελικτικής σχέσης του βλαχόφωνου νομαδισμού και των κοινωνικών παραγώγων του σε πεδία συμβολικών και ηθογραφικών επιταγών της δημιουργικής ετερότητας. Στο ίχνος αυτό προσεγγίζεται η έννοια του όρου «bricolage», ως διαδικασία δυναμικής παραδοξότητας ενός ανορθόδοξου σχεδιαστικού προτύπου, βασιζόμενου στα πλαίσια των «υπολειμμάτων» τοπικών παραγωγών. Τέλος, αναλύεται η θεματική ως συνθήκη καταγραφής κατά περίπτωση μορφών οργάνωσης του νομαδικού χώρου.
Στην προσπάθεια ορισμού του «bricolage», ερχόμαστε αντιμέτωποι με βασικές έννοιες που συνθέτουν τον όρο και νοηματοδοτούν την διερεύνηση του ως εργαλείο σχεδιασμού. Χρησιμοποιούνται έννοιες όπως: η αφαίρεση, η αυτονομία, το ένστικτο και η αλήθεια. Επιχειρώντας την ανάδειξη των ανωτέρω θεμελιακών αρχών που οριοθετούν τόσο τη θεωρητική, όσο και τη μεθοδολογική προσέγγιση του πονήματος, διατυπώνονται τα απαραίτητα ποιοτικά στοιχεία και ταξινομείται το ειδικό περιεχόμενο, ώστε να συνδεθεί η έρευνα με τη θεωρία και να παραχθούν δίκτυα σχέσεων αιτίου – αποτελέσματος. Υπογραμμίζεται η ολιστική αντιμετώπιση των ευρημάτων, με ενιαία θεώρηση των δεδομένων εικαστικής, ιστορικής και κοινωνικής ανάλυσης. Επισημαίνεται η διεπιστημονική προσέγγιση σε θέματα τεκμηρίωσης και κριτικής των πρωτογενών πηγών, διερευνώνται τα όρια του εσωτερικού αυτού μηχανισμού στην διαδικασία του σχεδιασμού και αποτιμώνται οι συνθήκες στα πεδία εφαρμογής. Εξετάζονται δείγματα κατασκευών ικανών να υπερασπιστούν την ύπαρξη τους, καθώς αποτελούν ένα είδος συμπτωματικής land art πραγματοποιημένης, πολλά χρόνια πριν από την γέννηση του όρου. Τα κατασκευάσματα αυτά στο βλέμμα του εικαστικού λειτουργούν ως άλλα, ευφάνταστα, εικαστικά έργα, εκτελεσμένα με τα πιο ευτελή υλικά, καθώς έρχονται να αναδείξουν συστήματα της ασυνείδητης και απρόβλεπτης αρχιτεκτονικής.
Γίνεται διαπραγμάτευση της ελάχιστης δομής πού ακόμη και σήμερα αποκαλείται με τον φτωχικό όρο «καλύβα». Μέσα από μία προσέγγιση κοινωνικών συσχετισμών ερευνάται, βασιζόμενη στα όρια σύνδεσης του σύγχρονου δημιουργού, της μαστορικής και του επαναπροσδιορισμού φυσικών διαστάσεων του «πράττειν». Απέναντι σε μία συνθήκη αντίστασης της νεωτερικότητας, αναδεικνύεται η σημασία της αυτάρκειας του υπαίθριου βίου, ενώ η εμπειρία επανασύνδεσης του διαλόγου και της αισθητικής ενός αμιγώς αρχιτεκτονήματος αναμοχλεύει στοιχεία συμβολικών διεκδικήσεων, πολιτισμικών αξιώσεων και αρχιτεκτονικών θεσπίσεων, που απαντώνται στα όρια των αισθητικών θεωριών, της κοινωνικής φιλοσοφίας και της ιστορίας των τεχνών.
Ποια είναι η «καλύβα» που θα μπορούσε να οραματιστεί κανείς σήμερα στα πλαίσια του ιδεατού; Γιατί περνώντας είτε από τα όρια της αρχαίας κατοικίας, είτε από μία τυπική κατασκήνωση στη φύση, είτε από ένα είδος μορφικής διατύπωσης, η αλήθεια του φυσικού είναι αυτήν που συγκροτεί την αδύναμη ιδιότητα της καλύβας;
Η επιμονή στη σημασία της ποιητικής του πειραματισμού έχει από την παρούσα σκοπιά ιδιαίτερη αξία, διότι αποζητά και προωθεί τη χειραφέτηση από τους καταναγκασμούς της κοινωνικής κατασκευής, αποδεσμεύοντας ποιητικές δυνατότητες του σχεδιαστικού προτύπου. Οι σύγχρονοι δημιουργοί καλούνται να δραπετεύσουν εν μέρει από προκατασκευασμένους κοινωνικούς ρόλους, πολιτιστικές προκαταλήψεις και ροπές της κοινωνικής προσαρμογής.
Περίληψη
This academic essay attempts to approach in a contemplative manner the modern creator by wandering simultaneously in the field of personal ideas and in the tangible space, that includes findings and reports of evolutionary relations, as well as, the preservation and semiotic redefinition of examples from nomadic habitation. The methodology used in an attempt to explore an associative connection of terms coming from the socio-anthropological and philosophical field is the development of an artistic reflection. Our artistic reflection will be based on main sources of feedback and mediation, along with attitudes and formulations of conceptual art.
This case study is introduced through the evolutionary relationship of Vlach-speaking nomadism and its social derivatives, which can be found at the fields of symbolic and ethnographic imperatives of diversified creativity. The term ‘’bricolage’’ is approached as the process of a dynamic paradoxicality developed through an unorthodox model based on the ‘’remnants’’ of local producers. Lastly, we focus the various organizational forms found in nomadic space by overviewing a series of examples.
In our attempt to define "bricolage" we are confronted by basic concepts that compose the term and start investigating it as a design tool. Examples of the concepts found are abstraction, autonomy, instinct and truth. In an attempt to highlight the above fundamental principles that delimit both the theoretical and methodological approaches, the necessary qualitative data is formulated, and the specific content is classified, in order to connect the research with the theory and to produce a series of cause-effect relations. We also point out the interdisciplinary approach in matters of documentation and review of primary sources while investigating the limits of this internal mechanism during the design process and evaluating the conditions in the applied fields. Later powerful samples of construction that are capable of defending their existence are examined as they are a type of complimentary land art, which was created before the birth of the definition. These constructions from the perspective of an artist act as immaculate work of art, executed with the most basic materials, showcasing unconscious and unpredictable architectural systems.
The negotiation of the minimal structure, which even today is called by the poor term "hut", through an approach of social correlations is investigated based on the connected limits of the modern creator, the craftsmanship and the redefinition of the physical dimensions of "doing". In a state of resistance to modernism, the importance of outdoor self-sufficiency is highlighted, while the experience of reconnecting the dialogue and aesthetics of a purely architectural construction digs into elements of symbolic & cultural claims and architectural sensitivities in the fields of sociological philosophy and art history. How can we envision in an ideal context the ‘’hut’’ of today? Even by passing the borders of an ancient dwelling, or by a typical camp in nature, or by any kind of formulation, is the natural truth that constitutes the week capacity of the hut?
The importance of this poetic experimentation from the aforementioned perspective is of special value, because it seeks and promotes the emancipation from any kind of compulsions to the social construction while releasing a series of potential possibilities that the design model has. Contemporary creators are called to partly escape from preconceived social roles, cultural prejudices and predefined social adaptation.