Ολοκληρωμένο πλαίσιο αξιολόγησης πλατφορμών διαχείρισης υπηρεσιών βιβλιοθήκης (Library Service Platforms - LSP)
Integrated Evaluation Framework for Library Service Platforms - LSP
Keywords
Library Service Platforms ; LSP ; Συστήματα Διαχείρισης Βιβλιοθήκης ; Library Management Systems ; LMS ; Μέθοδος Delphi ; Αξιολόγηση LSP ; LSP Evaluation ; LSP Features ; Delphi methodAbstract
Τα συστήματα διαχείρισης βιβλιοθηκών 3ης γενιάς, γνωστά ως Library Service Platforms (LSP) αντικαθιστούν με ταχύτατους ρυθμούς παγκοσμίως τα προγενέστερα Library Management Systems (LMS), καθώς εκμεταλλευόμενα τις νέες τεχνολογίες, καλύπτουν με τα χαρακτηριστικά και τις λειτουργίες τους τις σύγχρονες ανάγκες των βιβλιοθηκών και των χρηστών τους. Αυτά τα νέα χαρακτηριστικά και οι λειτουργίες των LSP τα οποία τα διαφοροποιούν από τα LMS, αναφέρονται όλο και πιο συχνά στη βιβλιογραφία, όπου όμως διαπιστώνονται αποκλίσεις στην ορολογία που χρησιμοποιείται. Επιπροσθέτως, δεν έχει γίνει καμμία προσπάθεια συγκέντρωσης, διασαφήνισης και ομαδοποίησης τους στα ελληνικά. Ο στόχος της παρούσας έρευνας είναι να εντοπίσει και να καταγράψει τα καινοτόμα χαρακτηριστικά των συστημάτων διαχείρισης βιβλιοθήκης που ορίζουν ένα LSP και το διαφοροποιούν από ένα LMS και να τα αξιολογήσει ως προς τη σημαντικότητά τους, με βάση τη βαρύτητα που τους δίνουν οι Έλληνες επιστήμονες της πληροφόρησης.
Αναγνωρίστηκαν 23 χαρακτηριστικά, τα οποία ομαδοποιήθηκαν σε 3 ενότητες: Νέες λειτουργίες, Αρχιτεκτονική - Τεχνολογική διάσταση και Κοινωνική διάσταση και επιχειρήθηκε η μετάφραση - απόδοσή τους στα Ελληνικά. Στη συνέχεια επιστρατεύθηκε η μέθοδος Delphi, η οποία ανήκει στις πλέον ενδεικνυόμενες για θέματα έρευνας και έχει ως στόχο τον προσδιορισμό της γνώμης (opinion poll) συνήθως ολιγάριθμων ομάδων που κατέχουν εξειδικευμένες γνώσεις. Εστάλησαν 2 γύροι ερωτηματολογίων, όπου κατά τον πρώτο οι 17 συμμετέχοντες κατέταξαν τα χαρακτηριστικά με βάση τη βαρύτητα που τους απέδιδαν, ενώ στον δεύτερο είχαν την δυνατότητα να αλλάξουν την κατάταξή τους αφού μπορούσαν να συγκρίνουν την σειρά που δήλωσαν κατά τον 1ο γύρο με τον μέσο όρο της ομάδας. Σαν αποτέλεσμα προέκυψαν δύο κατατάξεις των χαρακτηριστικών (μία προκαταρκτική και μία τελική), οι οποίες συγκλίνουν μεταξύ τους αρκετά, επιτυγχάνοντας τον στόχο της Delphi ο οποίος ήταν να καταλήξουν σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ομοφωνία απόψεων οι συμμετέχοντες - ειδικοί. Μετά την ανάλυση των αποτελεσμάτων, εκδηλώθηκαν οι προτιμήσεις των Ελλήνων επιστημόνων της πληροφόρησης σε σχέση με τις απαιτήσεις τους από ένα LSP. Ενδεικτικά, οι ειδικοί κατέταξαν σε υψηλές θέσεις τη διαχείριση νέων σχημάτων μεταδεδομένων, επιζητώντας ένα σύγχρονο σύστημα, με προοπτικές ενσωμάτωσης των νέων προτύπων (linked data κλπ.) όταν αυτά γίνουν ευρέως διαθέσιμα. Στις τελευταίες θέσεις σε 2 ενότητες βρέθηκε η χρήση της εφαρμογής για φορητές συσκευές και με σημαντική διαφορά από τα προηγούμενα χαρακτηριστικά. Παράλληλα έγιναν διακριτές και συγκεκριμένες τάσεις, δίνοντας προβλέψεις για το μέλλον των συστημάτων. Συγκεκριμένα, οι υψηλές θέσεις που βρέθηκε η συνεργασία μεταξύ παρόχων λογισμικού και βιβλιοθηκών για ανταλλαγή δεδομένων, feedback κλπ, είναι ένα δείγμα πως στο μέλλον ενδέχεται να γίνεται συνεργατικά ο σχεδιασμός των LSP με ανάδραση από τις κοινότητες των βιβλιοθηκών.
Abstract
Contemporary library automation systems, known as Library Service Platforms (LSP) or 3rd generation library systems, have rapidly started to replace the previous generations' systems used globally so far, known as Library Management Systems (LMS). As the LSP take advantage of the newest technologies, their features and functions can effectively serve the modern libraries' needs. However, the new features, modules and characteristics that differentiate the LSP from older generation systems are scattered throughout the relevant literature and there are discrepancies in the terminology used by different researchers or practitioners. Furthermore, there has been no attempt so far by the Greek Librarianship community to gather and clarify their role, to group and translate them. The purpose of this research therefore is to identify and record the innovative features of the library automation systems that define an LSP and differentiate it from an LMS, as well as to evaluate their importance and relevance, based on the opinions provided by the Greek information scientist.
In total, 23 features and characteristics have been identified and they have been grouped into 3 categories: New features, Architectural - Technological dimension and Social dimension. Also, the researcher has attempted to provide their Greek translation whenever it was necessary. The method used in order to conduct the research is the Delphi method, which is widely used worldwide in topics that require experts opinion polling and consensus. Two rounds of questionnaires were sent out to the experts: during the first round, each of the experts individually ranked the LSP features and characteristics according to their importance, while in the second round they were able to alter their rankings as they could compare the order they had set in the 1st round to the team's average scores. This resulted in two classifications (a preliminary and a final one) of the features, while both classifications' results converged, achieving Delphi's goal of reaching a consensus. After analyzing the findings, the Greek information scientists' preferences over their requirements for an LSP were clear. Indicatively, the experts hold the management of new metadata standards in high regard, while they want a system covering their current needs with the prospect of incorporating new schemes (linked data etc.) when they become widely available. On the other hand, the use of mobile applications has been placed last in 2 sections and with a significant distance from the previous features.
Distinct and specific trends have also been discovered, providing predictions about the future of these systems, such as the high ranking of the collaboration between software providers and libraries for exchanging data, feedback etc., an example of how LSPs can be collaboratively designed in the near future, by receiving feedback from the libraries.