Η Συμμόρφωση των Ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2 στη ρύθμιση του Σακχαρώδους Διαβήτη, σε συσχέτιση με την Αυτοεκτίμηση και τα Θετικά Συναισθήματα
Compliance of patients with type 2 diabetes in the regulation of Diabetes Mellitus, in relation to self-esteem and positive emotions
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Χριστοφυλλίδου, Καλλιόπη
Ημερομηνία
2021-11-18Επιβλέπων
Dafogianni, ChrysoulaΛέξεις-κλειδιά
Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 ; Συμπεριφορές αυτοφροντίδας ; Φυσική δραστηριότητα ; Πρόγραμμα διατροφής ; ΣυμμόρφωσηΠερίληψη
Εισαγωγή: Ο σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα χρόνια
νοσήματα και η συμμόρφωση σε πρακτικές αυτό-φροντίδας των ασθενών με
Σακχαρώδη Διαβήτη (ΣΔ) είναι σημαντική για την εξέλιξη της νόσου.
Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνηθούν οι προσδιοριστές της
συμμόρφωσης των ασθενών με ΣΔ. Επιπλέον, σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η
αξιολόγηση του επιπέδου της συμμόρφωσης των ασθενών με ΣΔΤ2 σε συσχέτιση με
την αυτοεκτίμηση και τα θετικά και τα αρνητικά συναισθήματα του ασθενούς.
Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 110 ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2
(ΣΔΤ2) που επισκέφθηκαν το διαβητολογικό ιατρείο ενός γενικού νοσοκομείου στην
ευρύτερη περιοχή της Αττικής. Η μέση ηλικία των ασθενών με ΣΔΤ2 ήταν 60,5 έτη.
Οι περισσότεροι ασθενείς ήταν άνδρες (50,9%), απόφοιτοι ΤΕΙ/ΑΕΙ (40,9%),
υπάλληλοι (40%) και είχαν μηνιαίο εισόδημα 601-1200€ (59,1%).
Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε μια συγχρονική μελέτη με δείγμα ευκολίας, το
οποίο λήφθηκε από ένα γενικό νοσοκομείο της ευρύτερης περιοχής της Αττικής. Η
συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε από το Φεβρουάριο του 2021 έως και τον
Απρίλιο του 2021. Για τη μέτρηση της συμμόρφωσης στις πρακτικές αυτό-διαχείρισης
του διαβήτη χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο “Diabetes Self-Care Activities
Questionnaire”, το οποίο αποτελείται από 25 ερωτήσεις. Για την εκτίμηση της
αυτοεκτίμησης των ασθενών με ΣΔΤ2, χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο
Rosenberg Self- Esteem Scale, το οποίο αποτελείται από 10 ερωτήσεις. Η εκτίμηση
των θετικών και των αρνητικών συναισθημάτων των ασθενών με ΣΔΤ2 έγινε με τη
χρήση της κλίμακας Positiveand Negative Affect Schedule (PANAS-SF), το οποίο
αποτελείται από 20 ερωτήσεις.
Αποτελέσματα: Ο έλεγχος της γλυκαιμίας και η συμμόρφωση στη φαρμακευτική
αγωγή ήταν σε καλό και σε πολύ καλό επίπεδο αντίστοιχα. Η διατροφή ήταν σε μέτριο
επίπεδο, η φυσική δραστηριότητα ήταν σε χαμηλό επίπεδο, ενώ η φροντίδα των ποδιών
ήταν και αυτή σε μέτριο επίπεδο. Η μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση σχετίζονταν με
καλύτερη φροντίδα ποδιών, με καλύτερο έλεγχο γλυκαιμίας και με μεγαλύτερη
10
συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή. Τα θετικά συναισθήματα σχετίζονταν με τη
φυσική δραστηριότητα και με τη φροντίδα των ποδιών. Τέλος, η εκπαίδευση σε
πρακτικές αυτό-φροντίδας σχετίζονταν με καλύτερο επίπεδο διατροφής και φροντίδας
ποδιών.
Συμπεράσματα: Η παρούσα μελέτη ανέδειξε τη σχέση που υπάρχει μεταξύ των
συναισθημάτων που βιώνει ο ασθενής με ΣΔΤ2 και της συμμόρφωσης στις πρακτικές
διαχείρισης του διαβήτη. Επιπλέον, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αυτοεκτίμηση του
ασθενούς σχετίζεται με τις πρακτικές αυτό-ελέγχου του ΣΔΤ2, ενώ σημαντικό ρόλο σε
αυτό παίζει και η εκπαίδευση των ασθενών σε θέματα και σε πρακτικές αυτόφροντίδας. Ένας σημαντικός παράγοντας στη ζωή των ασθενών με ΣΔΤ2 και στο
βαθμό που αυτοί συμμορφώνονται είναι και η στήριξη που έχουν από το οικογενειακό
περιβάλλον. Είναι σημαντικό για τα άτομα με ΣΔ να ζούνε σε ένα περιβάλλον που τα
στηρίζει και τα κατανοεί. Η διατήρηση του ΔΜΣ σε φυσιολογικά επίπεδα επίσης
απαραίτητη, καθώς αυξάνει το βαθμό συμμόρφωσης των ασθενών με ΣΔΤ2 στις
πρακτικές διαχείρισης του ΣΔ. Είναι σημαντικό για τους ασθενείς με ΣΔΤ2 να
απολαμβάνουν θετικά συναισθήματα και να έχουν αυτοεκτίμηση, καθώς οι δύο αυτές
συνιστώσες επηρεάζουν το βαθμό συμμόρφωσης και όσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός
συμμόρφωσης, τόσο περισσότερα είναι και τα οφέλη στην καθημερινή ζωή του
ασθενούς.
Περίληψη
Introduction: Diabetes is one of the most serious chronic diseases. So adherence to
self-care practices is very important for patients with diabetes in order to control the
progress of the disease.
Aim: The aim of the study is the investigation of determinants of compliance and the
assessment of compliance of patients with type 2 diabetes mellitus in relation to selfcontrol and positive emotions.
Study population: The sample of the study consisted of 110 patients with type 2
diabetes mellitus who visited a general hospital of Attica. The mean age of study
population was 60,5 years. More than half of the sample was men (50,9%). 40,9% of
the patients were university graduates, 40% were employees and 59,1% had a monthly
income 600-1200 €
Methods: A cross-sectional study with a convenience sample was conducted among
patients with type II diabetes mellitus who visited a General Hospital of Attica. Data
collection was performed during February 2021 to April 2021. For measurement of the
compliance to self-care management practices we used the “Diabetes Self-Care
Activities Questionnaire” which consist of 25 questionnaires. For the assessment of
self-esteem we used the Rosenberg Self- Esteem Scale which consist of 10
questionnaires and for the assessment of emotions we used the Positive and Negative
Affect Schedule (PANAS-SF) which consist of 20 questionnaires.
Results: Diet and food care were in a medium level, physical activity was in a low level
and glycemic control and medication compliance were in a good level. Positive
emotions related to physical activity and foot care. Higher self-esteem associated to
better foot care, glycemic control and better adherence to medication. Finally, education
to self-care practices was associated to a better level of diet and self-care.
Conclusion: Based on the results of the study, there is a correlation between positive
emotions, self-esteem and self-care in patients with type 2 diabetes. In addition, patient
education in self-care issues plays a key role in adherence.
12
Psychological support and education in self-care practices is important for patients in
order to achieve a better management of the disease and in order to increase the level
of compliance. Another important factor in the level of adherence is the support from
the family environment. It is very important for patients with diabetes to live in a
supportive environment were other understand their situation. The maintenance of BMI
in a normal level increases the degree of compliance. It is very important for patients
with diabetes to enjoy positive emotions and to have self-esteem in order to have better
level of compliance and in order to have more benefits and better quality in their life.