Ο ρόλος των αιμοπεταλίων στην παθογένεση της Ελονοσίας

Κουτρόλλι, Αρίσα

The role of platelets in the pathogenesis of Malaria

Πτυχιακή εργασία

Author

Κουτρόλλι, Αρίσα

Date

2022-03-03

Advisor

Βογιατζάκη, Χρυσάνθη
Τσουμάνη, Μαρία

bisc_62117109.pdf (1.576Mb)

Keywords

Ελονοσία ; Παθογένεση ; Αιμοπετάλια ; Παράγοντας αιμοπεταλίων - (PF4) ; DARC ; CD36 ; PfEMP1 ; Εγκεφαλική Ελονοσία ; Προφλεγμονώδεις δράσεις ; Καταρράκτης της πήξης ; Παράγοντας VWF ; Πρωτεΐνη C

Abstract

Μια από τις κύριες λειτουργίες του αίματος είναι η διατήρηση της ομοιόστασης στους ιστούς και η ελαχιστοποίηση των βλαβών που μπορεί να επέλθουν ύστερα από τη λύση της συνέχειας του δέρματος - των αγγείων. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της αιμόστασης που είναι μια φυσιολογική διαδικασία και επιτρέπει τον σχηματισμό θρόμβου στο σημείο της βλάβης του αγγείου, με στόχο την αποφυγή περαιτέρω απώλειας αίματος Ένας από τους παράγοντες που συμμετέχει στις παραπάνω λειτουργίες είναι τα αιμοπετάλια (PLTs), τα οποία διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο και σε άλλους μηχανισμούς των ανθρωπίνων λειτουργιών, με θετικές ή αρνητικές συνέπειες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον φαίνεται να έχει η συμμετοχή των PLTs στην ελονοσία, νόσος που χαρακτηρίζεται ως παγκόσμιο υγειονομικό πρόβλημα. Η ελονοσία είναι μια παρασιτική λοίμωξη που οφείλεται στα παράσιτα του γένους Plasmodium και μεταδίδεται από τα κουνούπια Anopheles. Η παρασιτική αυτή λοίμωξη οδηγεί σε νόσο που μπορεί να χαρακτηριστεί ως παγκόσμια απειλή για την υγεία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) το 2018 ανακοίνωσε πως περίπου 228 εκατομμύρια άνθρωποι προσβλήθηκαν από το παράσιτο και καταγράφηκαν 405.000 θάνατοι παγκοσμίως. Η Αφρική αποτελεί την πιο ενδημική περιοχή και κατά συνέπεια παρουσιάζει τη μεγαλύτερη θνητότητα. Ο κύκλος ζωής του παρασίτου είναι περίπλοκος και αυτό δυσχεραίνει την προσπάθεια περιορισμού και εξάλειψης της νόσου. Τα τελευταία χρόνια στο μικροσκόπιο των ερευνών βρίσκονται τα PLTs, που φαίνεται να έχουν πολυπαραγοντικό ρόλο συμβάλλοντας είτε θετικά είτε αρνητικά στην εξέλιξη της ελονοσίας. Κατά τη διάρκεια της λοίμωξης τα PLTs εκκρίνουν τον παράγοντα αιμοπεταλίων 4 (PF4), ο οποίος σε συνεργασία με τον αντιγονικό υποδοχέα για χημειοκίνες (DARC) εισβάλει στα μολυσμένα ερυθρά αιμοσφαίρια (RBCs) και σκοτώνει τα ενδοερυθροκυτταρικά παράσιτα. Τα PLTs, από την άλλη πλευρά μπορούν να ασκήσουν και προ-φλεγμονώδη δράση, με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται και να προκαλούν μια σειρά επιπλοκών που είναι κρίσιμες για τη ζωή. Ένα από τα πρώτα σημάδια λοίμωξης από ελονοσία είναι η μείωση της συγκέντρωσης των PLTs στο περιφερικό αίμα, που κλινικά αναφέρεται ως θρομβοκυτταροπενία. Για το λόγο αυτό, οι μηχανισμοί δράσης των PLTs κατά τη διάρκεια της μόλυνσης, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, με την επιστημονική κοινότητα να στοχεύει στον προστατευτικό τους ρόλο, με σκοπό τον έλεγχο της παρασιταιμίας.

Abstract

Blood plays an important role in regulating the body's systems and maintaining hemostasis. Hemostasis is the mechanism that leads to cessation of bleeding from a blood vessel. It is a process that involves multiple interlinked steps. Platelets play pivotal role in hemostasis, a process which is well-investigated. When a vascular injury occurs, circulating platelets are arrested at the site of damage, where they are activated and aggregate to form hemostatic thrombi, thus preventing further bleeding. Apart from hemostasis platelets have multifactorial roles in the pathogenesis of malaria, which is characterized as a global health problem. Malaria is a parasitic infection, caused by parasites of the genus Plasmodium and transmitted by Anopheles mosquitoes. This parasitic infection leads to an acute life-threatening disease and can be described as a global health threat. In 2018, the World Health Organization (WHO) announced that approximately 228 million people were infected with the parasite and were recorded 405,000 deaths worldwide, with Africa being the most endemic region as well as having the highest mortality. The life cycle of the parasite is complex and this makes it difficult to reduce and eliminate the disease. During infection, platelet factor 4 (PF4) is released by platelets and in conjunction with the duffy antigen receptor for chemokines (DARC) invades into infected red blood cells (RBCs), in order to kill intracellular parasites. On the other hand, platelets can also exert pro-inflammatory effect, accumulate and cause a number of complications that are critical to the patient's life. One of the first signs of malaria infection is a decrease in the concentration of platelets in the blood, which is clinically referred as thrombocytopenia. The underlying mechanisms of the involvement of platelets during infection are of particular interest, thus researchers have focused on protective role in order to manage the malaria.