Μικροβιολογικές αναλύσεις υδάτων κολυμβητικών δεξαμενών με προτυποποιημένες (ISO) μεθόδους

Abstract

Εισαγωγή: Η μικροβιολογική ανάλυση δειγμάτων νερού αποτελεί μέρος της παρακολούθησης της ασφαλούς λειτουργίας των κολυμβητικών δεξαμενών. Η ανίχνευση λοιμογόνων παραγόντων στο νερό, συμβάλλει στην εφαρμογή κατάλληλων μέτρων διαχείρισης για τον έλεγχο υδατογενών νοσημάτων και την προστασία της Δημόσιας Υγείας. Στα πλαίσια μικροβιολογικού ελέγχου ρουτίνας των νερών αναψυχής, διεθνείς οργανισμοί και η Ελληνική Υγειονομική Διάταξη προτείνουν τη χρήση μικροοργανισμών δεικτών κοπρανώδους μόλυνσης. Επίσης, μη κοπρανώδεις ανθρώπινες εκκρίσεις συνιστούν πηγή ευκαιριακών παθογόνων, όπως η Pseudomonas aeruginosa, που εντοπίζεται σε κολυμβητικές δεξαμενές συνήθως με μορφή βιομεμβρανών, επιδεικνύοντας αντοχή στις απολυμαντικές τεχνικές. Σκοπός: Σκοπό της παρούσας μελέτης συνιστά η εξοικείωση με κλασικές μικροβιολογικές τεχνικές ελέγχου υδάτων κολυμβητικών δεξαμενών για παρουσία κοπρανωδών δεικτών και Pseudomonas aeruginosa και για την ταυτοποίηση της Pseudomonas aeruginosa με μοριακές τεχνικές. Ακολούθως, ελέγχεται το προφίλ αντοχής των καλλιεργημάτων Pseudomonas aeruginosa σε επιλεγμένα αντιβιοτικά. Μεθοδολογία: Το διάστημα Ιούνιος-Αύγουστος 2021, πραγματοποιήθηκε μικροβιολογικός έλεγχος 65 δειγμάτων νερού, 18 κολυμβητικών δεξαμενών (εσωτερικές, εξωτερικές, παιδικές, εκπαιδευτικές, υδροθεραπείας), 12 φορέων στην Αθήνα. Όλα τα δείγματα αναλύθηκαν για τους δείκτες κοπρανώδους μόλυνσης και για Pseudomonas aeruginosa με τις ανάλογες ΙSO μεθόδους. Στα καλλιεργήματα Pseudomonas aeruginosa που απομονώθηκαν, πραγματοποιήθηκε επιβεβαίωση ταυτοποίησης με PCR μέθοδο και έλεγχος μικροβιακής αντοχής με τη μέθοδο Kirby-Bauer Disk Diffusion Test. Αποτελέσματα: Από τα 65 δείγματα νερού που διηθήθηκαν, αναπτύχθηκαν αποικίες στο 83% (n=54/65) των τρυβλίων. Τελικά, μόνο στο 12.3% των δειγμάτων (n=8/65), 30 πράσινες φθορίζουσες αποικίες επιβεβαιώθηκαν ως Pseudomonas aeruginosa, με την ISO και την PCR μέθοδο. Ο έλεγχος της ευαισθησίας σε αντιβιοτικά διεξήχθη σε 9 καλλιεργήματα. Όλα παρουσίασαν τον ίδιο φαινότυπο αντοχής με το πρότυπο στέλεχος. To 100% των δειγμάτων ήταν ανθεκτικά στα CTX, AMC και FOX, 88.9 % ήταν μετρίως ευαίσθητα στο PTZ και 77.8% μετρίως ευαίσθητα στο TIC. Τα αποτελέσματα του DDST test για τα αντιβιοτικά CAZ-AMC-CTX ήταν αρνητικά. Επομένως, τα απομονωμένα στελέχη παρουσιάζουν φαινότυπο αντοχής AmpC β-λακταμάσες «κεφαλονοσπορινάσες». Συμπεράσματα: Κρίνεται απαραίτητη η βελτίωση των διαδικασιών απολύμανσης και καθαρισμού των κολυμβητικών δεξαμενών και η επαρκής εκπαίδευση του τεχνικού προσωπικού. Λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές χρήσεις κάθε κολυμβητικής δεξαμενής και το ημερήσιο αριθμό λουομένων, είναι απαραίτητο να αυξηθεί η γνώση και η ευαισθητοποίηση των χρηστών για τον κίνδυνο έκθεσης στο παθογόνο, σε συνδυασμό με συστηματική δειγματοληψία νερού για μικροβιολογική ανάλυση. Η μέθοδος PCR προσφέρει υψηλή ευαισθησία με μείωση του απαιτούμενου χρόνου για την ανάλυση, συγκριτικά με τη μέθοδο UNI EN ISO 16266:2009. Συμπερασματικά, τονίζεται η ανάγκη συμπερίληψης της Pseudomonas aeruginosa ως μικροβιολογικού δείκτη για την παρακολούθηση της ποιότητας των υδάτων κολυμβητικών δεξαμενών και η ανάγκη αναθεώρησης της Υγειονομικής Διάταξης.