Μελέτη βιωσιμότητας και λειτουργικότητας αιμοπεταλίων που προορίζονται για μετάγγιση αποθηκευμένων σε συνθήκες ψύχους.

Abstract

Η μετάγγιση αιμοπεταλίων είναι μια σωτήρια διαδικασία για τους θρομβοπενικούς α-σθενείς και στις περιπτώσεις ασθενών με σοβαρά τραύματα και μείζονες χειρουργικές επεμβάσεις. Τα προς μετάγγιση αιμοπετάλια συλλέγονται από υγιείς δότες και αποθη-κεύονται στους 22°C με 24°C υπό συνεχή, ήπια ανακίνηση, προκειμένου να επιτευχθεί η βέλτιστη ανάκτηση και επιβίωση μετά από τη μετάγγιση. Ωστόσο, η αποθήκευση στη θερμοκρασία δωματίου όχι μόνο αυξάνει τον κίνδυνο μικροβιακής ανάπτυξης σε περί-πτωση επιμόλυνσης, αλλά περιορίζει και τη λειτουργικότητα τόσο in vitro όσο και in vivo. Εξαιτίας αυτών το όριο χρήσης των αιμοπεταλίων προς μετάγγιση περιορίζεται σε 5-7 ημέρες, προκειμένου να διασφαλιστεί η ανάκτηση, η επιβίωση, αλλά και η θεραπευτική αποτελεσματικότητα. Το περιορισμένο όμως όριο χρήσης δημιουργεί προβλήματα λήξης των προϊόντων, σπατάλης και ελλείψεων, ειδικά σε απομακρυσμένες περιοχές και σε στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η εν ψυχρώ αποθήκευση των αιμοπεταλίων θα μπορούσε να είναι μια ενδιαφέ-ρουσα εναλλακτική λύση καθώς στους 4°C η βακτηριακή ανάπτυξη περιορίζεται. Επιπλέ-ον η εν ψυχρώ αποθήκευση των αιμοπεταλίων οδηγεί σε μια σειρά μεταβολών όπως η αλλαγή του σχήματος, η αύξηση του ενδοκυττάριου ασβεστίου, οι μεταβολές των γλυ-κοπρωτεϊνικών υποδοχέων της μεμβράνης, η αποκοκκίωση κλπ. Επιπλέον in vitro μελέτες αποδεικνύουν ότι τα εν ψυχρώ αποθηκευμένα αιμοπε-τάλια παρουσιάζουν βελτιωμένη μεταβολική κατάσταση, καλύτερη μιτοχονδριακή λει-τουργικότητα, αυξημένη ικανότητα συσσώρευσης και καλύτερη αιμοστατική λειτουργία. Δημιουργούν ακόμη καλύτερης ποιότητας και αυξημένης αντοχής θρόμβους. Εκτός αυ-τών κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα εν ψυχρώ αποθηκευμένα αιμοπετάλια μειώνουν το χρόνο ροής και περιορίζουν αποτελεσματικότερα την αιμορραγία. Δυστυχώς όμως, όπως είναι από παλαιότερα γνωστό η αποθήκευση των αιμοπεταλίων στο ψυγείο μειώνει το χρόνο ημιζωής τους σε 1-2 ημέρες, σε σύγκριση με τις 4-5 ημέρες των αιμοπεταλίων που αποθηκεύονται σε θερμοκρασία δωματίου. Καθώς η παρούσα τακτική της αποθήκευσης σε θερμοκρασία δωματίου αναπτύ-χθηκε κυρίως για τους ογκολογικούς και αιματολογικούς ασθενείς, η αποθήκευση σε συνθήκες ψύξης μοιάζει μια εξαιρετική εναλλακτική για τη θεραπευτική μετάγγιση όταν απαιτείται άμεση αιμόσταση. Σε ασθενείς με ενεργό αιμορραγία η αιμοστατική αποτελε-σματικότητα είναι η βασική προτεραιότητα και η επιβίωση των μεταγγιζόμενων αιμοπε-ταλίων μοιάζει να έχει δευτερεύουσα σημασία καθώς τα αιμοπετάλια απομακρύνονται ούτως ή άλλως ταχύτατα από την κυκλοφορία κατά τον σχηματισμό του θρόμβου. Στο μέλλον απαιτείται να προσδιοριστεί, με καλά οργανωμένες κλινικές μελέτες, ο καλύτερος συμβιβασμός ανάκτησης, αιμοστατικής αποτελεσματικότητας και παράτασης του χρόνου φύλαξης για τα αιμοπετάλια που αποθηκεύονται σε συνθήκες ψύξης, προ-κειμένου να βρουν τη θέση τους στις τράπεζες αίματος.