Σύστημα δημοσιονομικής διαχείρισης στην Ελλάδα και οι μεταβολές στην περίοδο 2010-2020
Financial management system in Greece and how was changed during the period 2010-2020
Keywords
Αρχή χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης ; Προϋπολογισμός ; Έλεγχος δαπανών ; Νομιμότητα ; Νέα δημοσιονομική διακυβέρνηση ; Δημοσιονομικό δίκαιο ; Δημοσιονομική διαχείριση ; Νέα Δημόσια Διοίκηση ; Δημόσιες δαπάνεςAbstract
Οι αδυναμίες και οι παθογένειες του ισχύοντος Ελληνικού Δημοσιονομικού συστήματος ανεδείχθησαν με την εμφάνιση της Οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Ως εκ τούτου, δημιουργήθηκε η αναγκαιότητα να θεσπιστεί ένα νέο Δημοσιονομικό πλαίσιο κατ’ εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού πλαισίου, το οποίο να μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του Προγράμματος προσαρμογής και Ανάπτυξης, με στόχο την εξυγίανση της Οικονομίας μέσω μεταξύ άλλων τη δραστική καταπολέμηση σπατάλης, τη μείωση ελλειμμάτων και τον εξορθολογισμό των Δημοσίων δαπανών, ώστε να αναβαθμιστεί η θέση της χώρα μας και να βελτιωθεί η αξιοπιστία της διεθνώς και στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε θέματα αξιολόγησης Προϋπολογισμού. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2007 για την πορεία των οικονομικών σε 18 χώρες της ΟΝΕ, «η Ελλάδα εμφανίζεται προ-τελευταία στον δείκτη της εκ των άνω (topdown) διαδικασίας κατάρτισης προϋπολογισμού, τρίτη από το τέλος στον δείκτη συγκεντρωτισμού της κατάρτισης του προϋπολογισμού, πρώτη στον δείκτη συγκεντρωτισμού της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και τελευταία στον δείκτη διαφάνειας του προϋπολογισμού». Οι Νόμοι 3871/2010, 4270/2014, 4337/2016 επιφέρουν σημαντικές διαθρωτικές μεταρρυθμίσεις εστιάζοντας κατ’ αρχή στην ενίσχυση του εποπτικού ρόλου του Υπουργείου Οικονομικών στο ευρύτερο πεδίο της Δημοσιονομικής διαχείρισης και όχι μόνο στον ελεγκτικό μηχανισμό, τη μεταβίβαση ευθύνης του ελέγχου των δημοσίων δαπανών στους Κρατικούς φορείς, στον τομέα του Προϋπολογισμού και του Ελέγχου των Δημοσίων Δαπανών, με τη θέσπιση κατάλληλων μηχανισμών, δημιουργώντας αξιόπιστα εργαλεία για την άσκηση χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης με τη θέσπιση ενός ορθολογικότερου συστήματος ελέγχου δαπανών. Ουσιαστικά την πλήρη ευθύνη για την οικονομική διαχείριση των Οργανικών μονάδων που προΐστανται αναλαμβάνουν τα Υπουργεία και οι επιμέρους Κρατικοί Φορείς (Γενικές Διευθύνσεις Οικονομικών υπηρεσιών) με βάση ενιαίες οδηγίες του ΓΛΚ, χωρίς όμως να συμμετέχουν στη διαδικασία. Ταυτόχρονα, υιοθετείται μία νέα «κουλτούρα» στην άσκηση των δημοσιονομικών, έχοντας προσιδιάσει χαρακτηριστικά της αγοράς και του ιδιωτικού τομέα, δίνοντας έμφαση στην έννοια της νέας διαχείρισης των Δημόσιων Χρηματοοικονομικών, η οποία εξελίχτηκε από τη παραδοσιακή έννοια της Δημοσιονομικής Διαχείρισης και επεκτείνεται και σε άλλα πεδία κατά την διαχείριση των Δημοσίων Πόρων, ενώ παράλληλα εφαρμόζεται ένα αξιόπιστο ενιαίο λογιστικό σύστημα στα πλαίσια της διαφάνειας των χρηματοοικονομικών δεδομένων των Δημόσιων Οικονομικών.
Abstract
The weaknesses and pathogenesis of the current Greek Fiscal system became apparent with the onset of the Economic Crisis in Greece. Therefore, there is a need to establish a new Financial Framework in line with the European Financial Framework, which can meet the requirements of the Adjustment and Development Program, with a view to consolidating the Economy through, inter alia, drastic combating reduction of deficits, and the rationalization of Public Expenditure, in order to upgrade the position of our country and to improve its credibility internationally and in the European Union in matters of Budget evaluation. According to a report by the European Commission in 2007 on the state of finance in 18 EMU countries, "Greece appears last in the index of the topdown process of budget preparation, third from the end in the index of centralization of budget preparation, first in the centralization index of budget execution and last in the index of budget transparency ". Laws 3871/2010, 4270/2014, 4337/2016 bring about important structural reforms focusing primarily on strengthening the supervisory role of the Ministry of Finance in the broader field of Financial Management and not only on the control mechanism, the transfer of responsibility for controlling public expenditures to government agencies, in the field of Budget and Control of Public Expenditure, by establishing appropriate mechanisms, creating reliable tools for the exercise of sound financial management by establishing a more rational system of expenditure control. Essentially, the full responsibility for the financial management of the Organic Units headed by the Ministries and the individual Government Bodies (General Directorates of Financial Services) is based on uniform instructions of the GLC, but without participating in the process. At the same time, a new "culture" is adopted in the exercise of fiscal, having characterized the characteristics of the market and the private sector, emphasizing the concept of new management of Public Finance which has evolved from the traditional concept of Fiscal Management, and extends to other fields. the management of Public Resources, while at the same time a reliable unified accounting system is implemented in the context of the transparency of the financial data of the Public Finances.