Διαχείριση του πολύτιμου υλικού σε Ελληνικές βιβλιοθήκες. Χαρτογράφηση και αξιολόγηση των ειδικών και σπάνιων συλλογών στις βιβλιοθήκες: Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη και Ιστορική Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
Managing the rare collections in Greek libraries. Three case studies of mapping and assessment of the rare collections in: National Library of Greece, Gennadius library and Aikaterini Laskaridis Historical Library
Keywords
Βιβλιοθήκες ; Βιβλιοθηκονομία ; Πολιτική διαχείρισης συλλογών ; Έρευνα πεδίου ; Ειδικές συλλογές ; Συλλογές σπανίων ; Κλειστές συλλογές ; Κινητή πολιτιστική κληρονομιά ; Διαδικασία αξιολόγησης ; Αξίες ; Libraries ; Rare book librarianship ; Collections management ; Case study ; Field study ; Special collections ; Rare books collections ; Closed collections ; Movable cultural heritage ; Assessment activity ; ValuesAbstract
Στις Βιβλιοθήκες, οι βιβλιοθηκονόμοι δρουν ως επιμελητές, εκτιμητές και διαχειριστές του υλικού των Συλλογών με σκοπό την παροχή πρόσβασης και διατήρησής του και για τις επόμενες γενιές. Αυτό αποτελεί επιτακτική ανάγκη ειδικά στις περιπτώσεις όπου το υλικό που διαχειρίζονται εμπίπτει στην κατηγορία του Σπάνιου, του Πολιτιστικού Αγαθού, της Κινητής Πολιτιστικής Κληρονομιάς, του Αναντικατάστατου και Μοναδικού Υλικού.
Η παρούσα έρευνα έχει ως αντικείμενο το υλικό του Τμήματος Ειδικών και Σπάνιων Συλλογών (Κλειστών Συλλογών) των Βιβλιοθηκών, το οποίο διέπεται από ξεχωριστή Πολιτική. Αποσκοπεί στη διερεύνηση των συνθηκών που υφίστανται και των πρακτικών που ακολουθούνται σύμφωνα με την Πολιτική Διαχείρισης του Τμήματος Σπάνιων και Ειδικών Συλλογών σε τρεις ελληνικές Βιβλιοθήκες: α) την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, β) την Γεννάδειο Βιβλιοθήκη και γ) την Ιστορική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη. Τα τεκμήρια που ανήκουν σε ένα τέτοιο Τμήμα χρήζουν ειδικής διαχείρισης και επιλέγονται κατόπιν εφαρμογής ενός Συστήματος ιεράρχησης και απόδοσης των αξιών τους, βάσει προκαθορισμένων κριτηρίων αξιολόγησης. Το Σύστημα Αξιολόγησης ποικίλει ανάλογα με το είδος της Βιβλιοθήκης, τους ευρύτερου στόχους του Ιδρύματος / Οργανισμού που ανήκει και διοικείται, τους χώρους που διαθέτει, την κοινότητα που εξυπηρετεί, το προσωπικού και τη χρηματοδότηση που απολαμβάνει.
Η συλλογή δεδομένων και η μελέτη των Τμημάτων Ειδικών και Σπάνιων Συλλογών των τριών υποδειγματικών Βιβλιοθηκών βασίστηκε στην έρευνα πεδίου, χρησιμοποιώντας τα εξής εργαλεία: δομημένα ερωτηματολόγια, συνέντευξη και επιτόπια παρατήρηση. Μετά την επεξεργασία των δεδομένων της έρευνας, διαπιστώθηκε ότι και οι τρεις Βιβλιοθήκες έχουν γνώση του υλικού που κατέχουν ακολουθώντας τη διαδικασία αξιολόγησης (η οποία έχει ήδη γίνει ή συμβαίνει επί του παρόντος). Επίσης, αποδεικνύεται από την κριτική αντιπαραβολή τους με τα διεθνή Βιβλιογραφικά δεδομένα (εγχειρίδια, αρθρογραφία, πρότυπα, νομοθεσία, κανονισμοί, κατευθυντήριες οδηγίες κ.α.), ότι κοινός ευρύτερα στόχος των Βιβλιοθηκών, ο οποίος διατρέχει όλες τις μεθόδους διαχείρισης και τις υπηρεσίες προς το κοινό, είναι η μακροημέρευση του υλικού και η, όσο το δυνατόν, ελαχιστοποίηση της φθοράς από τη χρήση για να είναι διαθέσιμο και για τις επόμενες γενιές. Παράλληλα, επιδιώκεται η εξισορρόπηση του βιβλιο-κεντρικού αυτού συστήματος με μία πιο ελεγχόμενη και εξωστρεφή πολιτική.
Abstract
In the Libraries, the librarians act as curators, appraisers and administrators of the material of the Collections, in order to provide access and achieve its preservation for the next generations. This is an urgent need especially in cases where the material they manage falls into the category of rare material, cultural property, movable cultural heritage, irreplaceable and unique material.
The object of this research is the material of the Department of Special and Rare Collections (Closed Collections) of Libraries, which is governed by its own Policy. It aims to investigate the existing conditions and practices followed in accordance with the Collection Policy of the Department of Rare and Special Collections in three Greek Libraries: a) the National Library of Greece, b) the Gennadius Library and c) the Historical Library of the Aikaterini Laskaridis Foundation. The items of the Special Collection Libraries require special handling and they are selected according to a Prioritization System of their value and significance, following specific criteria assessment. The Evaluation System depends on the Library’s type, on the broader objectives of the Foundation / Organization that it owns and manages, on the spaces it has, on the community it serves, on the staff and its budget.
The data gathering and the study of the Special and Rare Collections Departments of the three exemplary Libraries was based on field research, using the following tools: structured questionnaires, interview and on-site observation. To conclude, the processing of the research data, shows that all three Libraries have knowledge of their material according to their evaluation assessment (which has already been done or is currently taking place). It also proves, after their critical comparison with the international Bibliographic data (manuals, articles, standards, legislation, regulations, guidelines, etc.), that a common goal, which seems to run through all management methods and services to the patrons, is the longevity of the material and the minimization of wear from use to get it available for the next generations. At the same time, the aim is to balance this book-central system with a more controlled and extroverted policy.
Number of pages
186Faculty
Σχολή Διοικητικών, Οικονομικών & Κοινωνικών ΕπιστημώνAcademic Department
Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων ΠληροφόρησηςPost-graduate Program
Διαχείριση Πληροφοριών σε Βιβλιοθήκες, Αρχεία, ΜουσείαLanguage
GreekCollections
Except where otherwise noted, this item's license is described as
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές