Καταγραφή προδιαθεσικών παραγόντων που συσχετίζονται με την τενοντοπάθεια του λαγονοψοϊτη μυός σε επαγγελματίες αθλητές του βάδην 5 χιλιομέτρων

Abstract

Το αγώνισμα του βάδην συγκαταλέγεται στα Ολυμπιακά αθλήματα του κλασσικού αθλητισμού του στίβου. Κατά τη δράση του, οι αθλητές κινούνται όσο πιο γρήγορα μπορούν, χωρίς να τρέχουν, έτσι ώστε να καλύψουν αποστάσεις μέχρι και 50χλμ. Η βασική διαφορά των βαδιστών με τους δρομείς είναι ότι για τους βαδιστές, κινησιολογικοί – τεχνικοί κανόνες πρέπει να τηρούνται κατά τη διάρκεια του αγωνίσματος. Συγκεκριμένα, το γόνατο των αθλητών πρέπει να είναι τεντωμένο από την πρώτη φάση βάδισης, για να υπάρχει συνεχής επαφή με το έδαφος, έως τη φάση στήριξης στη κατακόρυφη όρθια θέση. Σε περίπτωση που δεν τηρηθεί αυτή η τεχνική, οι αθλητές βαθμολογούνται αρνητικά από τους κριτές στους αγώνες. Αυτή η τεχνική διασκελισμού σε συνδυασμό με την ένταση της δραστηριότητας για καλύτερη απόδοση, ίσως αποτελούν και την αιτία εμφάνισης συγκεκριμένων τραυματισμών μυοσκελετικής φύσης των βαδιστών. Βιομηχανικές αναλύσεις έχουν δείξει ότι η μυϊκή κόπωση που επέρχεται εξαιτίας των μεγάλων χιλιομετρικών αποστάσεων, πάνω από 5 χλμ σε συνδυασμό με την κατανομή της δυναμικής ενέργειας στα κάτω άκρα των αθλητών του βάδην έχουν άμεση συσχέτιση με την εμφάνιση μυοτενόντιων συνδρόμων υπέρχρησης των κάτω άκρων. Παρατηρήθηκε ότι σε επαγγελματίες αθλητές του βάδην εμφανιστήκαν έκδηλα συμπτώματα πόνου στο ύψος του λαγονοψοϊτη μυός και κριγμός στη περιοχή του ισχίου, γεγονός, συνδυαστικά με το ότι δεν υπάρχουν αντίστοιχες καταγραφές στον Ελλαδικό πληθυσμό ώστε να συνδέουν άμεσα την φύση του αθλήματος με την τενοντοπάθεια του λαγονοψοϊτη, να αποτελέσει το εναρκτήριο λάκτισμα για την έναρξη διεξαγωγής αντίστοιχης έρευνας. Ο κριγμός στη περιοχή αυτή, σε μελέτες που έγιναν σε επαγγελματίες χορευτές, απέδειξε ότι αποτελεί σημαντικό κλινικό εύρημα για την τενοντοπάθεια του λαγονοψοϊτη. Tο σύνδρομο του λαγονοψοϊτη, ή τενοντοπάθεια του λαγονοψοϊτη ή 'ισχίο του άλτη' όπως συναντάται στη βιβλιογραφία, είναι περισσότερο συνηθισμένη σε αθλητές δρομείς, βαδιστές, χορευτές, αθλητές αλμάτων και ποδοσφαιριστές. Η καθιερωμένη συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει τη φυσικοθεραπεία, δίνοντας έμφαση στις διατάσεις και την ενδυνάμωση του λαγονοψοϊτη καθώς και των μυών της σπονδυλικής στήλης γύρω από την οσφύ. Στόχοι αυτής της μελέτης ήταν: α) η καταγραφή των προδιαθεσικών παραγόντων της τενοντοπάθειας του λαγονοψοϊτη μυός σε επαγγελματίες αθλητές του βάδην 5 χιλιομέτρων διαμέσου ποιοτικών διαδικασιών αξιολόγησης- AQ-RARC (The Attention Questionnaire of Rehabilitated Athletes Returning to Competition) για την αξιολόγηση της προσοχής των τραυματισμένων αθλητών κατά τη διάρκεια του αγώνα και IELP-GR (The Exercise-Induced Leg Pain Questionnaire) για την αξιολόγηση της έντασης του πόνου β) η συσχέτιση μεταξύ του AQ-RARC με το IELP-GR, γ) η καταγραφή ποσοτικών διαδικασιών αξιολόγησης – με μηχανικό γωνιόμετρο, για τη μέτρηση της τροχιάς κίνησης της έκτασης και έσω στροφής του ισχίου και με ψηφιακό δυναμόμετρο για την αξιολόγηση της μυϊκής δύναμης του λαγονοψοϊτη μυός και δ) η συσχέτιση της ελαστικότητας και μυϊκής δύναμης του υγιούς και τραυματισμένου λαγονοψοϊτη μυός. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Δείγμα: Στη παρούσα έρευνα συμμετείχαν 42 αθλητές μεικτού φύλου ηλικίας από 18 έως 23έτη,εθελοντές, που συμμετέχουν στο άθλημα βάδην 5 χλμ επαγγελματικού επιπέδου, τοπικού αθλητικού συλλόγου. Οι αθλητές βρίσκονταν σε διαδικασία αποκατάστασης απέχοντας από τις προπονήσεις. Διαγνωστικό εργαλείο αποτέλεσε η μαγνητική τομογραφία και η κλινική εξέταση από εξειδικευμένο Ορθοπεδικό με πάνω από 5 έτη ενασχόλησης με τις μυοσκελετικές κακώσεις. Κριτήριο διάγνωσης αποτέλεσε το αυξημένο σήμα της Τ1 και Τ2 ακολουθίας, υποδηλώνοντας την ύπαρξη φλεγμονής, εκτεταμένου οιδήματος στον τένοντα του λαγονοψοϊτη μυός και εκφυλισμό. Κατά την κλινική εξέταση, βάσει των συμπτωμάτων, η τενοντοπάθεια του λαγονοψοϊτη κατηγοριοποιήθηκε στο στάδιο λανθάνουσας επισκευής (tendon disrepair). Μελέτες αναφέρουν ότι η διαγνωστική απεικόνιση με μαγνητική τομογραφία εντοπίζει επαρκώς την υπερτροφία του λαγονοψοϊτη μυός, η οποία συμβαίνει σε κακώσεις υπέρχρησης. Διαδικασίες αξιολόγησης του αποτελέσματος της τενοντοπάθειας του λαγονοψοϊτη στη λειτουργικότητα των αθλητών: Α) Η καταγραφή των ποιοτικών μεταβλητών έγινε: i) διαμέσου του ερωτηματολογίου (AQ- RARC) αξιολόγησης της προσοχής κατά τη διάρκεια του αγώνα των τραυματισμένων αθλητών. ii) Διαμέσου του αξιόπιστου εργαλείου (IELP-GR) για την αξιολόγηση της έντασης του μυοσκελετικού πόνου των αθλητών. Β) Οι ποσοτικές μεταβλητές καταγράφηκαν διαμέσου: i) Του μηχανικού γωνιόμετρου για τη μέτρηση του εύρους τροχιάς της κίνησης της έκτασης και έσω στροφής της άρθρωσης του ισχίου. ii) Του ψηφιακού δυναμόμετρου Activebody-activeforce 2, για τη μέτρηση της μυϊκής δύναμης του λαγονοψοϊτη μυός στην ισομετρική συστολή. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Παρατηρήθηκε ότι ο πόνος επηρεάζει μετρίως την κινητική δραστηριότητα ενώ μεγάλη ήταν η ένταση του πόνου στην γρήγορη εκκίνηση και γρήγορο σταμάτημα και μικρή στην ενασχόληση με δραστηριότητα χαμηλής επιβάρυνσης. Σε ότι αφορά την γνωσιακή αντίληψη οι αθλητές παρουσίασαν αυξημένη συγκέντρωση στον στόχο τους κατά τη διάρκεια του αγώνα χωρίς να επηρεάζονται σημαντικά από τον τραυματισμό, ενώ η ελαστικότητα του λαγονοψοϊτη ήταν μειωμένη όπου υπήρχε τενοντοπάθεια του μυός για πάνω από 3 μήνες. Επίσης, η δύναμη του λαγονοψοΐτη μυός επηρεάστηκε σημαντικά και συγκεκριμένα ήταν μειωμένη (δύναμη υγιούς 0,98 ±0, 567lbs, έναντι δύναμης τραυματισμένου 0,547±0,366lbs). Υπήρξε σημαντική στατιστική διαφορά στην ελαστικότητα του υγιούς λαγονοψοϊτη και του τραυματισμένου (έσω στροφή υγιούς 31,55ο ± 1,29ο έναντι 25,60ο ±6,19ο και έκταση υγιούς 96,72ο ± 1,29ο έναντι 91,69ο±6,19ο), (p<0,05) και σημαντική στατιστική συσχέτιση στο ROM και τη μυϊκή δύναμη του τραυματισμένου και υγιούς μυ (r= 0,707& r=0,860). Ο πόνος, η ανελαστικότητα και η μυϊκή αδυναμία που εντοπίζονται στον τραυματισμένο λαγονοψοϊτη μυ μπορούν να επηρεάσουν την απόδοση, όχι όμως και την συγκέντρωση των αθλητών, μιας και ανήκουν σε κατηγορία αθλητών με αυξημένο το επίπεδο της αγωνιστικότητας τους. Λόγω της μεγαλύτερης συμμετοχής των γυναικών στη μελέτη, δημιουργείται μια ανομοιογένεια στα αποτελέσματα μεταξύ των φύλων, διότι ο ορμονικός παράγοντας δεν έχει συμπεριληφθεί. Ένα πρόγραμμα ετερόπλευρης άσκησης θα μπορούσε να φανεί ωφέλιμο στην αύξηση της δύναμης του τραυματισμένου μέλους ενώ σε μια επόμενη έρευνα, θα ήταν ωφέλιμο να προσδιοριστεί εάν το φύλο συσχετίζεται με την τενοντοπάθεια του λαγονοψοϊτη μυός στις γυναίκες αθλήτριες του βάδην, μιας και στις γυναίκες ορμονικές προσαρμογές, αλλά και η ανατομική μορφολογία διαφέρει από τους άνδρες μπορεί να επηρεάσει την τεχνική αλλά και τους υπόλοιπους παράγοντες που επιδρούν στην απόδοση.