Κτηματολόγιο και πολιτιστική κληρονομιά: ο ρόλος του τρισδιάστατου κτηματολογίου στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς με περιοχή μελέτης το ιστορικό τρίγωνο της Αθήνας

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με τις δυνατότητες και τον καθοριστικό ρόλο του κτηματολογίου και ιδίως του τρισδιάστατου (3D) κτηματολογίου στην τεκμηρίωση, προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ελλάδα.

Η Ελλάδα είναι γνωστή για την πλούσια πολιτιστική της κληρονομιά, η οποία αποτελείται από μνημεία, κινητά και ακίνητα, μέσω των οποίων αναδεικνύεται η ανά τους αιώνες πολιτιστική εξέλιξη των Ελλήνων. Η τεκμηρίωση, η ανάδειξη και η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς είναι ένα διαχρονικό ζήτημα που απασχολεί τους τοπικούς και κρατικούς φορείς, και την επιστημονική κοινότητα καθώς σε πολλές περιπτώσεις η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς συγκρούεται με την αστική ανάπτυξη.

Το Κτηματολόγιο είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα καταγραφής τεχνικών, νομικών και λοιπών πρόσθετων πληροφοριών, που αφορούν τα ακίνητα, καθώς και τα δικαιώματα, τους κανόνες και τους περιορισμούς σε αυτά. Στην Ελλάδα με την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης για την δημιουργία Εθνικού κτηματολογίου επιτυγχάνεται δημιουργία αξιόπιστης πληροφοριακής υποδομής για τα ακίνητα και τα δικαιώματα σε αυτά. Μελλοντικά το εν λόγω σύστημα μπορώ να επεκταθεί και να συμπεριλάβει και πληροφορίες για κανόνες και περιορισμούς στα ακίνητα και στα δικαιώματα που ασκούνται σε αυτά. Ως αποτέλεσμα, οι διαδικασίες ενημέρωσης του συστήματος και άντλησης πληροφορίας απ’ αυτό, να πραγματοποιούνται με τη προστασία και τη διαφάνεια που αρμόζει σε τέτοιου είδους δεδομένα και ταυτόχρονα οι ρυθμοί να υλοποιούνται με γοργούς ρυθμούς. Το Εθνικό Κτηματολόγιο σήμερα αναπτύσσεται και λειτουργεί σε δύο διαστάσεις (2D), έχοντας ως βάση ως κτηματοκεντρικό κτηματολογικό σύστημα, ωστόσο, αναγκαία είναι η εισαγωγή και της τρίτης διάστασης (3D), καθώς τόσο οι ιδιοκτησίες όσο και τα δικαιώματα και οι κανόνες και οι περιορισμοί σε αυτά αναπτύσσονται στις τρεις διαστάσεις. Με την υλοποίηση ενός τρισδιάστατου συστήματος Κτηματολογίου, η περιγραφή της ακίνητης πολυεπίπεδης ιδιοκτησίας καθίσταται ολοκληρωμένη.

Επιπρόσθετα, με αφορμή την κατάσταση πολέμου που διαμορφώθηκε στην Ουκρανία, κρίθηκε ενδιαφέρουσα, στη παρούσα διπλωματική εργασία, η ενασχόληση με τους χώρους των υπόγειων καταφυγίων. Τα καταφύγια δεν έχουν μόνο τον χαρακτήρα της προστασίας σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης αλλά αποτελούν και ιστορικά μνημεία της νεότερης ιστορίας. Επιπρόσθετα, εξίσου σημαντικό και ενδιαφέρον είναι η τοποθεσία και η κατασκευή τους, αφού επρόκειτο για υπόγειους χώρους με την ύπαρξη της τρίτης διάστασης να είναι αντιληπτή. Για αυτό το λόγο, Πιο συγκεκριμένα, αφού έγινε η εύρεση των πλησιέστερων στη περιοχή μελέτης, εν συνεχεία, πραγματοποιήθηκε περιγραφή των χώρων τους και τρισδιάστατη αναπαράσταση αυτών.

Στο πλαίσιο των παραπάνω, η διπλωματική εργασία επικεντρώθηκε στην ολοκληρωμένη πολεοδομική ανάλυση ενός οικοδομικού τετραγώνου στο Ιστορικό Τρίγωνο της Αθήνας, στο προσδιορισμό της κάθετης, πάνω από την επιφάνεια του εδάφους, ανάπτυξης των κτηρίων εντός αυτού, στον προσδιορισμό των 3D δικαιωμάτων ανάπτυξης, θετικών ή αρνητικών λόγω της προστασίας πολιτιστικής κληρονομιάς, μέσω της χρήσης δεδομένων από κτηματολογική βάση. Επιπρόσθετα προσδιορίστηκαν τα βασικά 3D χαρακτηριστικά καταφυγίων σε εγγύτητα με το υπό ανάλυση οικοδομικό.