Διαπολιτισμική προσαρμογή, αξιοπιστία και εγκυρότητα της Ελληνικής έκδοσης του ερωτηματολογίου Fremantle Shoulder Awareness Questionnaire (FreSHAQ-GR) σε ασθενείς με επώδυνο ώμο

Σηφάκης Εμμανουήλ; Στάθης Παναγιώτης

Cross-Cultural adaptation, reliability and validity of the Greek version of the Fremantle Shoulder Awareness Questionnaire (FreSHAQ-GR) in patients with shoulder pain

Πτυχιακή εργασία

Author

Σηφάκης Εμμανουήλ

Στάθης Παναγιώτης

Date

2023-03-02

Advisor

Koumantakis, George A.
VROUVA, SOTIRIA

Πτυχιακή εργασία (2.712Mb)

Keywords

Eπώδυνος ώμος ; Ερωτηματολόγια ; Σωματική αυτό-επίγνωση ; Ιδιοδεκτικότητα ; Αξιολόγηση ; Διαπολιτισμική προσαρμογή

Abstract

Εισαγωγή: Ο πόνος στην περιοχή του ώμου αποτελεί μια από τις συχνότερες μυοσκελετικές παθολογίες. Τα υψηλά ποσοστά συσχέτισης του πόνου στον ώμο με την διαταραχή της ιδιοδεκτικότητας και της σωματικής αυτο-επίγνωσης/αυτο-αντίληψης οδήγησαν στην ανάγκη της στάθμισης του Fremantle Shoulder Awareness Questionnaire (FreSHAQ) στην ελληνική γλώσσα. Το FreSHAQ αποτελεί ένα πρόσφατα κατασκευασμένο εργαλείο αξιολόγησης της σωματικής αυτο-επίγνωσης σε ασθενείς με πόνο στον ώμο. Σκοπός: Η διαπολιτισμική προσαρμογή του ερωτηματολογίου FreSHAQ στα ελληνικά δεδομένα, ο έλεγχος εγκυρότητάς του μέσω παραγοντικής ανάλυσης και συσχέτισης αυτού με ερωτηματολόγια που αξιολογούν πολύπλευρα ασθενείς με πόνο στην περιοχή του ώμου και ο έλεγχος αξιοπιστίας του σε επαναλαμβανόμενη χορήγησή του, χωρίς να παρεμβληθεί κάποια θεραπευτική παρέμβαση στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα. Μέθοδος: Ακολουθήθηκε η διαδικασία διαπολιτισμικής προσαρμογής για την δημιουργία της ελληνικής έκδοσης του ερωτηματολογίου FreSHAQ-GR. Για τον περαιτέρω έλεγχο εγκυρότητας και αξιοπιστίας του συμμετείχε δείγμα ασθενών με πόνο διάρκειας μεγαλύτερης των 3 μηνών (χρόνια φάση) και κατανοούσαν και μιλούσαν Ελληνικά. Η συλλογή του δείγματος πραγματοποιήθηκε από ιδιωτικά φυσικοθεραπευτήρια. Έπειτα από ενημέρωση και συναίνεση για συμμετοχή τους στην παρούσα έρευνα, χορηγήθηκε το FreSHAQ-GR μαζί με τις ελληνικές εκδοχές των ερωτηματολογίων αξιολόγησης πόνου/ανικανότητας SPADI, ανικανότητας QuickDASH, την κλίμακα καταστροφολογίας PCS και την κλίμακα έντασης πόνου/εβδομάδα VAS μαζί με ερωτηματολόγιο δημογραφικών στοιχείων. Ένα μέρος του συνολικού δείγματος συμπλήρωσε το ερωτηματολόγιο ξανά μια εβδομάδα μετά με σκοπό την αξιολόγηση της αξιοπιστίας του ερωτηματολογίου. Η εσωτερική συνοχή αξιολογήθηκε με την κλίμακα Chronbach’s a. Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων έγινε με το IBM, SPSS Statistics, v.28. Αποτελέσματα: Στην μελέτη συμμετείχαν 80 ασθενείς με πόνο στον ώμο (43 γυναίκες), ηλικίας 20-80 ετών. Το ερωτηματολόγιο FreSHAQ-GR από την παραγοντική ανάλυση φάνηκε να αποτελείται από δύο παράγοντες σχετικούς με τις έννοιες της αυτό-αντίληψης του ώμου. Επιπλέον, παρουσίασε στατιστικά σημαντικές συσχετίσεις (δείκτης Pearson’s) με την ηλικία των συμμετεχόντων (r=-0,26, p=0,02), [vii] την κλίμακα αξιολόγησης της ανικανότητας SPADI (r=0,47-0,51, p<0,001), καθώς και με τις Κλίμακα Ανικανότητας QuickDASH (r=0,41, p<0,001), την PCS (r=0,56, p<0,001) και την VAS (r=0,52, p<0,01). Η εσωτερική συνοχή (δείκτης Chronbach’s a) του ερωτηματολογίου ήταν a=0,82 για το σύνολο των ερωτήσεων, a=0,86 για τις 7 ερωτήσεις του παράγοντα 1 (μεγαλύτερος της τιμής 0,70) και a=0,59 για τις 2 ερωτήσεις του παράγοντα 2, συνεπώς ήταν πολύ καλή για το σύνολο του ερωτηματολογίου και για τις ερωτήσεις του παράγοντα 1. Η αξιοπιστία επαναληπτικών μετρήσεων ήταν εξαιρετική με βάση τον δείκτη σχετικής αξιοπιστίας ICC2,1=0,97 και οι δείκτες SEM=1,47 και SDD=4,09 σημείωσαν πολύ καλή απόλυτη αξιοπιστία. Συμπεράσματα: Διαπιστώθηκε ότι η Ελληνική έκδοση του FreSHAQ είναι έγκυρη και αξιόπιστη και μπορεί να χορηγηθεί σε Ελληνικό πληθυσμό.

Abstract

Introduction: Shoulder pain is one of the most common musculoskeletal pathologies. The high correlation rates of shoulder pain with impaired proprioception and bodily self-awareness called for the cross-cultural adaptation of the Fremantle Shoulder Awareness Questionnaire (FreSHAQ) in the Greek language. The FreSHAQ is a relatively new self-assessment tool for somatic awareness in patients with shoulder pain. Objectives: The cross-cultural adaptation of the FreSHAQ questionnaire in Greek, the evaluation of its construct validity via factor analysis and via correlational analysis with a multitude of questionnaire-based assessment of patients with shoulder pain, as well as its reliability assessment (internal consistency and test-retest reliability). Methods: The cross-cultural adaptation process was followed to develop the Greek version of the questionnaire, FreSHAQ-GR. Further testing for the validity and reliability of the scale in patients with shoulder pain of more than three months’ duration (chronic) that were able to comprehend and speak Greek was performed. The sample was collected from private physical therapy clinics. After informed consent was obtained from all participants, the FreSHAQ-GR was administered in parallel with the Greek versions of the pain/disability SPADI, the disability QuickDASH, the pain catastrophizing scale (PCS) and a weekly pain intensity VAS along with a list of demographics. A sub-sample of patients completed the questionnaire again after a week in order to assess the test-retest reliability of the FreSHAQ-GR. The internal consistency of the scale was also assessed. The statistical analysis of the data was done with the IBM, SPSS Statistics, v.28. Results: The study included 80 participants (43 women), between 20-80 years old. The factor analysis revealed that the scale is composed of two factors relevant to shoulder awareness. Additionally, the FreSHAQ-GR demonstrated statistically significant correlations (Pearson’s r) with participants’ age (r=-0.26, p=0.02), the SPADI total score and two subscales (r= 0.47-0.51, p<0.001), the QuickDASH disability scale (r=0.41, p<0.001), the PCS (r=0.56, p<0.001) and the VAS (r =0.52, p<0.01). The internal consistency (Chronbach's a) of the questionnaire was 0.82 for all questions, 0.86 for the 7 questions of factor 1 (greater than the value of 0.70) and 0.59 for the 2 questions of factor 2, therefore it was very good for the questionnaire as a whole and for the questions in Factor 1. Test-retest reliability was excellent according to the [ix] relative reliability index ICC2,1=0.97, and very good according to the absolute reliability indices SEM=1.47 and SDD=4.09. Conclusion: The Greek version of FreSHAQ was found valid and reliable and can be administered to a Greek population.