Ηθική και δεοντολογία στη δημόσια διοίκηση

Παραπούλη, Βικτωρία

Ethics and deontology in the public administration

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Παραπούλη, Βικτωρία

Date

2023-06-19

Advisor

Σαλμόν, Ιωάννης

Μεταπτυχιακή εργασία (1.037Mb)

Keywords

Ηθική ; Δεοντολογία ; Κανόνες δεοντολογίας ; Αρχές διοικητικής ηθικής ; Πελατειακό κράτος ; Δημόσια διοίκηση

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η σκιαγράφηση του ηθικού προφίλ της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης. Κατά τις διαδικασίες διορισμού του δημοσίου υπαλλήλου επιβάλλεται να τηρούνται όλοι οι νόμιμοι τύποι, ώστε να αποκτά νόμιμη υπόσταση η μελλοντική δράση του διοικητικού οργάνου. Δια της υποχρεωτικής δε ορκωμοσίας, ο υπάλληλος αναλαμβάνει την ηθική υποχρέωση να προασπίζεται το δημόσιο συμφέρον έναντι του ιδιωτικού. Ο δημόσιος υπάλληλος εισέρχεται στην υπηρεσία του έχοντας έναν διαμορφωμένο κώδικα ηθικών αξιών από την οικογένειά του και τον κοινωνικό του περίγυρο. Στόχος της υπηρεσίας είναι δια της οργανωτικής κοινωνικοποίησης να εναρμονίσει τις ηθικές αξίες του υποκειμένου με τις ηθικές επιταγές του οργανισμού. Αρωγός προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η Δεοντολογία η οποία μέσω της κωδικοποίησης των ηθικών αξιών και αρχών λειτουργεί συμπληρωματικά προς το νόμο ώστε η διοίκηση να ασκείται με ηθικό πρόσημο. Οι Κώδικες δεοντολογίας με τους κανόνες που συγκαταλέγουν ορίζουν ρητά το ηθικό πλαίσιο δράσης της δημόσιας διοίκησης. Εντούτοις, δεσμευτικό χαρακτήρα οι δεοντολογικοί κανόνες αποκτούν όταν απορρέουν από νομοθετικές διατάξεις, οπότε και η μη τήρησή τους επισύρει την πειθαρχική δίωξη του παρανομούντος υπαλλήλου. Οι θεμελιώδεις αρχές της διοικητικής ηθικής επιτάσσουν την διασταλτική ερμηνεία των νόμων και όχι την άτεγκτη και γραμμική απόδοσή τους, αποσκοπώντας στην προάσπιση των έννομων δικαιωμάτων του διοικουμένου. Στον αντίποδα των ανωτέρω τελεί το πελατειακό κράτος που με τα ευνοιοκρατικά κριτήρια που επιβάλλει σε όλες τις εκφάνσεις της διοικητικής δράσης, αλλοτριώνει τη διοίκηση και τα όργανα της εγκαθιστώντας αντιλήψεις και συμπεριφορές που απέχουν της ηθικής και της δεοντολογίας.

Abstract

The purpose of the current paper is to outline the ethical profile of the Greek Public Administration. During the process of the appointment of the civil servant, all legal procedures must be followed, so that the future action of the administrative officer acquires a legal status. In addition, through the mandatory oath, the employee undertakes the moral obligation to defend the public interest over the private one. Τhe civil servant enters his service having an established code of moral values formed by his family and his social environment. The goal of the service is through organizational socialization to harmonize the moral values of the servant with the ethics imperatives of the organization. Aid in this direction is provided by deontology which, through the codification of ethical values and principles, works in addition to the law so that administration is carried out with an ethical sign. The Codes of deontology with the rules they include explicitly define the ethical framework of action of the public administration in which public administration must operate. However, the deontological rules acquire a binding character when they derive from legislative provisions, in which case their non-compliance entails disciplinary action against the illegal employee. The fundamental principles of administrative ethics mandate the expansive interpretation of laws and not their rigid and linear rendering, aiming to defend the legal rights of the governed. On the opposite stands the “client state” which, with the criteria of favouritism it imposes on all aspects of administration processes, alienates the administration and its bodies by establishing beliefs and behaviors that are far from ethics and deontology.