Εργασιακή ικανοποίηση και επαγγελματική εξουθένωση του υγειονομικού προσωπικού εν καιρώ πανδημίας COVID-19. Μελέτη περίπτωσης στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας
Job satisfaction and burnout of healthcare personnel during the COVID-19 pandemic. A case study in public health services
Keywords
Εργασιακή ικανοποίηση ; Επαγγελματική εξουθένωση ; Υγειονομικό προσωπικό ; Covid-19 ; Δημόσιες υπηρεσίες ; Υπηρεσίες υγείας ; Job satisfaction ; Burnout ; Health personnel ; Health services ; Public servicesAbstract
Εισαγωγή: Στην Ελλάδα, το εθνικό σύστημα υγείας βρίσκεται συνεχώς αντιμέτωπο με νέες προκλήσεις. Η πανδημία Covid-19 δημιούργησε μια τεράστια πρόκληση για τις Μονάδες υγειονομικού ενδιαφέροντος σε παγκόσμια κλίμακα. Ο αυξημένος κίνδυνος νόσησης για το υγειονομικό προσωπικό αποτέλεσε ένα από τα βασικότερα μειονεκτήματα στην οργάνωση και λειτουργία των συστημάτων υγείας διεθνώς. Προκάλεσε ένταση των φαινομένων της μειωμένης εργασιακής ικανοποίησης και της επαγγελματικής εξουθένωσης. Σκοπός: Η διερεύνηση της επίδρασης των διαφόρων παραγόντων επαγγελματικής ικανοποίησης και επαγγελματικής εξουθένωσης σε συνάρτηση με τα κοινωνικά, δημογραφικά και επαγγελματικά χαρακτηριστικά του υγειονομικού προσωπικού και ο ρόλος που διαδραματίζει η διοίκηση των υγειονομικών υπηρεσιών στην αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και επομένως στην αύξηση ή μείωση της εργασιακής ικανοποίησης και κατά συνέπεια της επαγγελματικής εξουθένωσης.
Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση της ελληνικής και αγγλικής βιβλιογραφίας για το θεωρητικό της μέρος καθώς και ερευνητική εργασία. Το δείγμα αποτέλεσαν 102 υγειονομικοί διαφόρων ειδικοτήτων, ανεξαρτήτως σχέσεως εργασίας.
Αποτελέσματα: Διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχε επαρκές προσωπικό στις Υπηρεσίες Υγείας, το οποίο απασχολήθηκε περισσότερες ώρες στην εργασία του, η Διοίκηση ήταν απροετοίμαστη για την αντιμετώπιση της πανδημίας, το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού εμφάνισε φόβο, άγχος, απογοήτευση. Όσον αφορά την εργασιακή ικανοποίηση επηρεάζεται από τη θέση ευθύνης που κατέχει ο υπάλληλος και η επαγγελματική εξουθένωση είναι αναλογική των ετών προϋπηρεσίας. Τα γραφεία Λοιμώξεων εκπαίδευσαν τους υγειονομικούς υπαλλήλους και δημιουργήθηκαν πρωτόκολλα αντιμετώπισης κρουσμάτων. Συμπεράσματα: Η αύξηση της εργασιακής ικανοποίησης και η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων της επαγγελματικής εξουθένωσης συντελεί στην καλύτερη ποιότητα φροντίδας υγείας. Εμφανίστηκαν αρνητικά συναισθήματα στο ήδη καταπονημένο προσωπικό, τα οποία αν δεν διορθωθούν θα μειωθεί δραματικά η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Abstract
Introduction: In Greece, the national health system is constantly faced with new challenges. The Covid-19 pandemic has created a huge challenge for Health Care Units on a global scale. The increased risk of disease for health personnel has been one of the main disadvantages in the organization and operation of health systems internationally. It intensified the phenomena of reduced job satisfaction and burnout. Purpose: The investigation of the effect of the various factors of job satisfaction and job burnout in relation to the social, demographic and professional characteristics of the health personnel and the role played by the management of the health services in dealing with emergency needs and therefore in increasing or decreasing job satisfaction and consequently burnout. Methodology: A review of the Greek and English literature was carried out for its theoretical part as well as research work. The sample consisted of 102 health professionals of various specialties, regardless of their positions.
Results: It was found that there was not enough staff in the Health Services, who worked longer hours at work, the Administration was unprepared to deal with the pandemic, most of the staff showed fear, anxiety, frustration. As far as job satisfaction is concerned, it is affected by the position of responsibility held by the employee and burnout is proportional to the years of service. Infectious Diseases offices trained health workers and established case management protocols. Conclusions: Increasing work satisfaction and early recognition of the symptoms of burnout contributes to the best quality of health care. Negative feelings appeared in the already overworked staff, which if not corrected will dramatically reduce the quality of the services provided.