Η στρατηγική της νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας υποδηλώνει κοσμοαντίληψη προτεσταντισμού;

Παπακωνσταντίνου, Γεωργία

Is the European Central Bank independent from the worldview of its monetary policy makers?

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Παπακωνσταντίνου, Γεωργία

Date

2023-07-10

Advisor

STAMATOPOULOS, Theodoros

Διπλωματική εργασία (2.870Mb)

Παρουσίαση διπλωματικής εργασίας (332.5Kb)

Keywords

Προτεσταντισμός ; Μαρτίνος Λούθηρος ; Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ; Συσσώρευση πλούτου ; Πράξεις ανοικτής αγοράς ; Νομισματική πολιτική ; Ευρωζώνη ; Προτεσταντική ηθική

Abstract

Βασικός σκοπός της Διπλωματικής είναι να αναδείξουμε την επίδραση του γερμανικού ορντο-φιλελευθερισμού στο Ευρωπαϊκό οικοδόμημα ως καταλυτική σε ό,τι αφορά την δημιουργία και λειτουργία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ),η οποία θεμελιώνει την στρατηγική της σε δύο νομισματικούς πυλώνες. Ο πρώτος σχετίζεται με τον ρυθμό μεταβολής της ποσότητας του χρήματος και ο δεύτερος αποτελείται από μια σειρά μεταβλητές που προσφέρουν κρίσιμη πληροφόρηση στην πρόβλεψη του αναμενόμενου ρυθμού πληθωρισμού της Ευρωζώνης. Στους πυλώνες αυτούς υφέρπει ως ιδεολογικός θεμέλιος λίθος η Προτεσταντική Ηθική του Μαρτίνου Λούθηρου. Η πλουραλιστική βιβλιογραφική έρευνα και αναφορές είναι η πλέον ενδεδειγμένη μεθοδολογία ποιοτικής διερεύνησης του θέματος. Οριοθετώντας την εν γένει στρατηγική της νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη, προκύπτει (ενδεικτικά)η άποψη ότι η επίτευξη κερδών από εμπορικά πλεονάσματα είναι δείγμα ηθικής αρετής, δίχως να λαμβάνεται υπόψη πως τα κέρδη αυτά προϋποθέτουν εμπορικά ελλείμματα σε μία άλλη χώρα. Στο κοινά αποδεκτό προτεσταντικό δόγμα –κυρίαρχο στη Γερμανία–η διαμόρφωση των οικονομικών συμπεριφορών απορρέει ιστορικά από ηθικές αντιλήψεις της εκδοχής του Προτεσταντισμού του Λούθηρου. Ο Προτεσταντισμός μετεξελίχθηκε από σωτηριολογικό δόγμα του 16ου αιώνα, σε κοινωνικό οικονομικό θεμέλιο λίθο του τρόπου ζωής των λαών της Κεντρικής Ευρώπης. Η κοινωνία αλληλεγγύης του Λούθηρου βασίζεται στο καθήκον και την υποχρέωση τήρησης κανόνων. Η ΕΚΤ δημιουργήθηκε με πρότυπο την Γερμανική Κεντρική Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Bundesbank) γεγονός που την συνδέει άμεσα με τον Προτεσταντισμό και τις αυστηρές επιταγές της διδασκαλίας του Λούθηρου στην χώρα. Στην πράξη η Διοίκηση της ΕΚΤ στηρίζεται μεν στους οικονομικούς πυλώνες σχεδιασμού της νομισματικής της πολιτικής αλλά παραγνωρίζει την κοσμοαντίληψη της Προτεσταντικής Ηθικής, από την οποία φαίνεται να διαπνέονται τα στελέχη της. Η Προτεσταντική Ηθική διαπέρασε τη διαδικασία δημιουργίας του ευρώ συνειδητά ή ανεπίγνωστα και αποτυπώθηκε ξεκάθαρα στην διαμόρφωση της νομισματικής πολιτικής. Εκ «φύσεως» οι εννοιολογικές διπλωματικές εργασίες όπως η δική μας έχουν γενικά κύριο περιορισμό την ποσοτική διερεύνηση. Σπουδαιότερος περιορισμός ουσίας είναι η οντολογική πολιτισμική διαφορά μεταξύ των τριών κυρίαρχων πολιτισμών που συστήνουν αυτό που σήμερα αποτελεί την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ): τον Ρωμαϊκό, τον Γερμανικό και τον Ελληνικό. Η επιρροή του Προτεσταντισμού στην Διοίκηση της ΕΚΤ έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κατανόηση των επιλογών της. Παρότι αναγνωρίζουμε τις ιστορικές αφηγήσεις του ευρωπαϊκού οικοδομήματος ως προς την οικονομική ολοκλήρωση, παραγνωρίζουμε εν τέλει τις ανθρωπολογικές προϋποθέσεις, οι οποίες θα προετοιμάσουν και την μετάβαση από τον ατομιστή και απρόσωπο ιδιώτη του σήμερα (homoeconomicus) στον αυτοσυνείδητο και ζωτικά δημιουργικό άνθρωπο της πολυπολιτισμικής Ευρωπαϊκής Συμπολιτείας.

Abstract

The main purpose of this Master Thesis is to highlight the effect of German ordo-liberalism on the European edifice, as a catalyst in terms of the creation and operation of the European Central Bank (ECB), which bases its Strategy on two monetary pillars. The first one is related to the rate of the money supply, while the second one consists of a series of variables that predict the expected inflation rate of the Eurozone. Luther's Protestant Ethic creeps into these pillars as an ideological cornerstone. Pluralistic bibliographic research and reference is the most appropriate methodology, which is based on quality analysis of the subject. The emphasis on the strategy of monetary policy in the Eurozone provides (indicatively) evidence that achieving profits from trade surpluses is a sign of moral virtue, without considering that these profits presuppose trade deficits in another country. In the commonly accepted Protestant doctrine – dominant in Germany – the formation of economic behaviors historically derives from the moral thesis of Martin Luther's version of Protestantism, which evolved from a 16th century soteriological doctrine into a socio-economic cornerstone of the way of life inCentral Europe. Luther's solidarity society is based on the duty and obligation to preserve rules. The ECB was created on the model of the German Central Federal Bank (Bundesbank), a fact that directly connects it with Protestantism and the strict dictates of Luther's teaching in the country. In practice, the worldview of the European Central Bank (ECB)relies on the economic pillars of its monetary policy planning, but ignores the world’s view of the Protestant Ethic, by which it is probably governed. In addition, the Protestant ethic affected the process of creating the euro consciously or unconsciously and was clearly reflected in the formulation of the monetary policy. By "nature" conceptual papers such as ours, generally have a main limitation of quantitative research. A major limitation of essence is the ontological cultural difference between the three dominant cultures that make up what is today the European Union (EU): the Roman, the German and the Greek. The attempt to unravel the influence of Protestantism in the Administration of the European Central Bank is substantial in order to understand the choices of the present. While we recognize the historical narratives of European edification in terms of the economic boom and the Industrial Revolution ultimately, we overlooked the anthropological conditions, feedback, and choices. These are the facts that will prepare and facilitate the transition from today’s profiteering, self-centered and impersonal individual (homoeconomicus) to the self-conscious, vitally creative, responsible human and member of the multicultural European Commonwealth.