Αναζήτηση πρωτόζωων σε νωπά λαχανικά προοριζόμενα για ανθρώπινη κατανάλωση

Abstract

Η χαμηλή θερμιδική αξία των λαχανικών σε συνδυασμό την με την υψηλή διατροφική αξία τους, βοηθούν στην παρότρυνση κατανάλωσής τους ως συνοδευτικό με κάθε κυρίως γεύμα. Τα ωμά λαχανικά μπορεί να είναι πιθανή πηγή βακτηριακών, ιογενών αλλά και παρασιτικών λοιμώξεων που μεταδίδονται κοπρανοστοματικά. Κίνδυνοι μόλυνσης τους υπάρχουν σε διάφορα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής, της συλλογής, της μεταφοράς, της προετοιμασίας και της επεξεργασίας. Στόχος της παρούσας μελέτης ήταν η αναζήτηση παθογόνων παρασίτων σε ωμά λαχανικά από το νομό Αττικής που προορίζονταν για κατανάλωση χωρίς θερμική επεξεργασία. Στα λεπτοκομμένα δείγματα έγινε αρχικά έκπλυση με διάλυμα ECOS® Fruit & Veggie Wash σε νερό, ώστε να αποκολληθούν όλα τα παρασιτικά στοιχεία που ήταν πιθανώς κολλημένα στα λαχανικά. Το έκπλυμα υπέστη κατόπιν συμπύκνωση με φυγοκέντρηση στις 1500 στρ για 5 λεπτά. Στο συμπυκνωμένο υλικό γινόταν εμπλουτισμός κατά WHO με φορμαλίνη 10% και οξικό αιθυλεστέρα και στο τελικό ίζημα γινόταν η μικροσκοπική αναζήτηση τόσο σε νωπό δείγμα με χρήση Lugol, όσο και σε μονιμοποιημένο επίχρισμα μετά από τροποποιημένη οξεάντοχη χρώση για κρυπτοσπορίδια. Ελέχθηκαν 32 δείγματα από λαϊκές αγορές, λαχανογορές και πολυκαταστήματα. Σε τρία από αυτά (ποσοστό 9,4%) βρέθηκαν κύστεις Giardia duodenalis. Οι κύστεις βρέθηκαν στο σέλινο, το κοκκινόφυλλο μαρούλι και την ρόκα που υπάγονται στην κατηγορία των φυλλωδών λαχανικών. Δεν βρέθηκαν κύστεις ή ωοκύστεις άλλων παθογόνων πρωτοζώων, ούτε αυγά ή προνύμφες παρασιτικών ελμίνθων. Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν ότι και σε ανεπτυγμένες χώρες όπως η Ελλάδα, συνεχίζουν να υπάρχουν παράσιτα που μπορεί να μεταδοθούν μέσω μολυσμένων νωπών λαχανικών που με τη σειρά τους μολύνθηκαν είτε με άμεσο χειρισμό από μολυσμένο άτομο, είτε με πότισμα με μολυσμένο νερό. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει τα λαχανικά να υφίστανται υγιεινή επεξεργασία (καλό πλύσιμο, με νερό ή με νερό και ξύδι) πριν τη κατανάλωση στο σπίτι, όπως και αντίστοιχη διαχείριση σε επίπεδο εστιατορίου ή χώρου μαζικής παραγωγής. Επειδή όμως υπάρχουν περιορισμένα δεδομένα για την Ελλάδα σχετικά με τη μόλυνση φρούτων και λαχανικών με πρωτόζωα, προτείνεται περισσότερη έρευνα και μελέτες επιτήρησης για την αξιολόγηση της τυχόν επίπτωσης της στην υγεία του πληθυσμού.