Διερεύνηση στάσεων και αντιλήψεων των πολιτών για τον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας

Abstract

Εισαγωγή και Σκοπός: Η ανάπτυξη της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψη προσφέρει μεγάλες δυνατότητες για τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών και τη μείωση των οργανωτικών δαπανών του ΕΣΥ. Το θεωρητικό μέρος αυτής της έρευνας επικεντρώνεται στη χρήση των ΤΠΕ στον τομέα υγείας στην Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα στη χρήση Ηλεκτρονικών Φακέλων υγείας στα πλαίσια ενός άρτιου συστήματος πληροφοριών για την υγεία. Αναφέρεται επίσης στη σχετική βιβλιογραφία σχετικά με την υιοθέτηση ΤΠΕ σε άλλες αναπτυσσόμενες χώρες στην Αμερική, την Ευρώπη και την Αυστραλία. Παρέχεται περιγραφή της υιοθέτησης ΤΠΕ και των βημάτων που έχουν γίνει προς την εφαρμογή του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας στην Ελλάδα, ενώ διατυπώνονται ορισμένες πληροφορίες σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση της χρήσης του ΗΦΥ στην Ελλάδα, λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία από την υιοθέτηση τέτοιων συστημάτων στο άλλες χώρες. Στο ερευνητικό μέρος της παρούσας εργασίας αναπτύσσονται και αναλύονται τα δεδομένα σχετικά με την αντίληψη και τις απόψεις των πολιτών ως προς την εφαρμογή του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας στην Ελλάδα. Μεθοδολογία: Το ερευνητικό εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε, προέκυψε από συνδυασμό 2 ερωτηματολογίων. Το ένα είναι των Tummers και Van de Walle (Tummers & Van de Walle, 2012) και το δεύτερο είναι των Jorge Tavares και Tiago Oliveira (Tavares & Oliveira, 2016). Χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο με 8 ενότητες, οι οποίες διερευνούν τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των ερωτηθέντων, τις γνώσεις ως προς την εφαρμογή του ΗΦΥ, την δυνατότητα πρόσβασης, τα κοινωνικά οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση του ΗΦΥ, τα οφέλη για τον ασθενή, τις ανησυχίες για την προστασία προσωπικών δεδομένων, την πρόθεση συμπεριφοράς απέναντι στη χρήση του ΗΦΥ και την αντιλαμβανόμενη ευκολία-δυσκολία στη χρήση του ΗΦΥ. Αποτελέσματα: Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 120 ερωτηθέντες, οι περισσότεροι εκ των οποίων γυναίκες, από 36 έως 45 ετών, απόφοιτοι ΑΕΙ ή ΤΕΙ που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα. Επιπλέον, το μεγαλύτερο μέρος του δείγματος των ερωτηθέντων είναι Έλληνες, με δημόσια ασφάλιση και έκαναν χρήση του Φακέλου πριν την πανδημία. Οι περισσότεροι ερωτηθέντες γνωρίζουν τι είναι ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας, ωστόσο δεν ξέρουν με ποιον τρόπο μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτόν. Ακόμη, είναι ουδέτεροι ως προς το ότι έχει υπάρξει σωστή ενημέρωση επί του θέματος και πως χρησιμοποιούν συχνά το διαδίκτυο για να αναζητήσουν πληροφορίες για την υγεία τους. Επιπλέον, συμφωνούν σε υψηλότερο βαθμό πως διαθέτουν τους απαραίτητους πόρους και γνώσεις για να έχουν πρόσβαση στον Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας, ενώ είναι ουδέτεροι ως προς το ότι μπορούν να ζητήσουν βοήθεια από τους οικείους τους σε περίπτωση κάποιου προβλήματος. Συμπεράσματα: Η δημιουργία και εφαρμογή ενός εθνικού συστήματος ηλεκτρονικών πληροφοριών υγείας και του Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας στην Ελλάδα απαιτεί ισχυρή πολιτική βούληση, βελτιωμένη διακυβέρνηση δραστηριοτήτων διαλειτουργικότητας και μια εκπαιδευμένη κοινότητα. Διαθέτοντας Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας στη χώρα, θα είναι πολύ πιο πιθανό να προσαρμοστεί η ιατρική περίθαλψη για τις κλινικές ανάγκες κάθε ατόμου και να δοθεί η δυνατότητα στους επαγγελματίες υγείας και στους πολίτες να λάβουν ενημερωμένες αποφάσεις, ενώ ταυτόχρονα να διευκολύνουν την επανεξέταση, με υποστήριξη καλύτερης ανάλυσης της υγείας ενός πληθυσμού και των απειλών που υπάρχουν για εκείνους. Επιπλέον, η θέσπιση ενός εθνικού πλαισίου διαλειτουργικότητας είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων των κλάδων εξαιρετικής σημασίας και λεπτομερειών, όπως η ιατρικός κλάδος και το ΕΣΥ όπου αποτελούν συστήματα που απαιτούν μεγάλη ακρίβεια.