Δημοσιονομική βιωσιμότητα και γήρανση του πληθυσμού

Αγγελινά, Μαρία

Fiscal sustainability and population ageing

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Αγγελινά, Μαρία

Date

2024-04-22

Advisor

Chalikias, Miltiadis

2024-05-24_Δ.Ε. ΑΓΓΕΛΙΝΑ.pdf (1.040Mb)

Keywords

Δημοσιονομική βιωσιμότητα ; Γήρανση πληθυσμού ; Δημόσιο χρέος ; Πρωτογενές αποτέλεσμα ; Δημοσιονομική πολιτική ; Δημοσιονομικό έλλειμμα ; Δαπάνες για συντάξεις ; Δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων

Abstract

Η βιωσιμότητα του χρέους είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και αποτελεί εφαλτήριο για μια σειρά από μεταρρυθμίσεις στις δαπάνες και τα έσοδα του κράτους, με γνώμονα την μείωση του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού. Παράλληλα, η γήρανση του πληθυσμού επηρεάζει αρνητικά τα δημοσιονομικά μεγέθη μιας χώρας, κυρίως μέσω της αύξησης του αριθμού των συνταξιούχων και κατ΄επέκταση των αντίστοιχων δαπανών για συντάξεις και υγειονομική περίθαλψη και αντίστροφα μέσω της μείωσης των εισφορών. Σκοπός της διπλωματικής εργασίας είναι η διερεύνηση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, καθώς και η εκτίμηση της επίδραση της γήρανσης στην ενδεχόμενη βιωσιμότητα. Για την εμπειρική ανάλυση χρησιμοποιούμε τη λεγόμενη «συνάρτηση δημοσιονομικής αντίδρασης» (ΣΔΑ) στις οικονομίες της ευρωζώνης για την περίοδο 1995–2019. Η εν λόγω συνάρτηση, συνδέει το πρωτογενές αποτέλεσμα με το επίπεδο του χρέους, καθώς και ένα σύνολο περαιτέρω ερμηνευτικών μεταβλητών (control variables). Ακολούθως, αναλύονται προτάσεις πολιτικής που στοχεύουν στη δημοσιονομική βιωσιμότητα της Ελλάδας, βάσει των δημογραφικών εξελίξεων.

Abstract

Debt sustainability is one of the biggest challenges facing Greece and is a springboard for a series of reforms in state spending and revenue, with a view to reducing the state budget deficit. At the same time, the ageing of the population negatively affects the fiscal figures of a country, mainly through the increase in the number of pensioners and by extension the corresponding costs for pensions and health care and vice versa through the reduction of contributions. The purpose of the thesis is to investigate fiscal sustainability as well as to assess the impact of ageing on eventual sustainability. For the empirical analysis we use the so called “fiscal reaction function” (FRF) in the euro area economies for the period 1995–2019. This function links the primary result to the level of debt, as well as a set of further explanatory variables (control variables). Next, policy proposals are analyzed that will contribute to the fiscal sustainability of Greece, based on demographic developments.