Οι αντιλήψεις των παιδιών για το φως και το χρώμα ως φυσικά φαινόμενα. Μια πρόταση αξιοποίησης του εικαστικού μαθήματος στο Δημοτικό Σχολείο ως διεπιστημονική σύνδεση της Τέχνης και των Φυσικών Eπιστημών στη διδακτική πράξη.
Children's perception of light and colour as natural phenomena. A proposal for the upgrading of art classes in elementary education, an interdisciplinary connection of art and natural sciences in teaching practice.
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Ραπανάκη, Καλομοίρα
Ημερομηνία
2022-02-17Επιβλέπων
Deli, ErmioniΛέξεις-κλειδιά
Φως ; Σκιά ; Χρώματα ; Δημιουργικότητα ; Light ; Shadow ; Shade ; Colours ; Creativity ; Αντιλήψεις των παιδιώνΠερίληψη
Σκοπός της συγκεκριμένης εργασίας είναι αφενός η ερευνητική καταγραφή των αντιλήψεων των παιδιών, ηλικίας 9-12 ετών για το φυσικό φαινόμενο του φωτός και τις υπόλοιπες παραμέτρους του όπως η σκιά, η διάθλαση, η ανάκλαση και το χρώμα και
αφετέρου η ανάδειξη της διεπιστημονικής σύνδεσης που υπάρχει μεταξύ της διδακτικής των εικαστικών και εκείνης των φυσικών επιστημών. Ακόμη περισσότερο, στοχεύει να αναδείξει τον ρόλο των εικαστικών ως διευκολυντή στην κατανόηση του φυσικού φαινομένου του φωτός από τα παιδιά των τελευταίων τάξεων του Δημοτικού Σχολείου, όπου ξεκινάει και η συστηματική διδασκαλία των συγκεκριμένων εννοιών και φαινομένων μέσα από το μάθημα Φυσικά, σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα και τα διδακτικά εγχειρίδια.
Μεθοδολογία: Η έρευνα διεξήχθη κατά τα πρότυπα της Έρευνας-Δράσης στην εκπαίδευση. Για τον έλεγχο των ιδεών επιλέχθηκε η χρήση γραπτού ερωτηματολόγιου το οποίο διαμοιράστηκε στα παιδιά. Κατόπιν σχεδιάστηκε διδακτική παρέμβαση και ασκήσεις με
βάση και τα αντίστοιχα ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ του μαθήματος των Εικαστικών. Τα δεδομένα που αντλήθηκαν από το ερωτηματολόγιο κωδικοποιήθηκαν με το πρόγραμμα IBM SPSS Statistics Data Editor.
Αποτελέσματα: Οι πρότερες αντιλήψεις των παιδιών για το φως μπορούν να φανούν πολύ χρήσιμες στον δάσκαλο των εικαστικών. Το μάθημα των εικαστικών μπορούν, εφόσον διδαχτούν μέσα σε ένα επιστημονικά δομημένο πλαίσιο, να τροποποιήσουν τις αντιλήψεις των μαθητών για το φως ακόμη και στις τάξεις που δεν διδάσκεται το μάθημα των φυσικών.
Συζήτηση: Η αξία των καλλιτεχνικών μαθημάτων συχνά είναι παραγνωρισμένη στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, τόσο από την πλευρά της πολιτείας όσο και από την πλευρά των πολιτών (μαθητών και γονέων). Είναι σημαντικό να αναδειχτεί η αναγκαιότητα αυτών των μαθημάτων πέρα από την καλλιέργεια της εκφραστικότητας των μαθητών και να αναδειχτούν οι πολλαπλοί τρόποι με τους οποίους αυτά συνεισφέρουν στην ολοκλήρωση του μελλοντικού πολίτη του 21ου αιώνα.
Περίληψη
The aim of this present research paper is on the one hand to investigate and record 9 to 12 year old children’s perception of the natural phenomenon of light and its parameters, such as shade, shadow, refraction, reflection and colour; and on the other hand, to point out the interdisciplinary link between the didactics of Art and those of natural sciences. Furthermore, it aims to highlight the way in which Art courses help pupils in the three highest grades of Elementary Education understand the natural phenomenon of light. It is in the 5 th and 6 th grades of Elementary School that systematic teaching of these concepts and phenomena, through Physics, as per the Syllabus (analytic course programmes) and teaching manuals, begins.
Method: This research has been carried out according to the Action Research in education. To check children’s ideas, we chose to use a written questionnaire which was distributed to all children involved. We then developed a teaching intervention and exercises based on the relevant Art Cross-Thematic Curriculum Fameworks and Syllabus. Subsequently, a second check was conducted using the same questionnaire. The data collected from the children’s answers both before and after the intervention have been codified using the IBM SPSS Statistics Data Editor programme.
Results: Children’s previous perceptions of light may prove very useful to the Art teacher. When taught in a scientifically structured framework, Art may even change pupils’ perception of light, even in classes where Physics has not been taught yet.
Discussion: The value of Art courses is often underestimated in the Greek educational system, not only by the State, but also by citizens (pupils and parents). It is important to stress the necessity of such courses beyond the cultivation of pupils’ special talents and expressive means, and to promote the multiple ways in which Art courses contribute to the development of well-rounded personalities of the future citizens in the 21st century.