Συγκρούσεις στα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης μεταξύ εκπαιδευτικών: Αιτιολογικοί παράγοντες, συνέπειες και τρόποι διαχείρισης

Τσεκούρα, Ελένη

Conflicts among primary school educators: Causes, effects and management styles

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Τσεκούρα, Ελένη

Date

2022-05-05

Advisor

Ασημόπουλος, Χαρίσιος

Ερευνητική μεταπτυχιακή εργασία (2.048Mb)

Keywords

Συγκρούσεις εκπαιδευτικών ; Διαχείριση συγκρούσεων ; Πρωτοβάθμια εκπαίδευση ; Συνέπειες συγκρούσεων ; Αιτίες συγκρούσεων ; Συγκρούσεις ; Διαχείριση σχολικών συγκρούσεων ; Conflict management ; School conflict

Abstract

Η σύγκρουση αποτελεί καθημερινό φαινόμενο στους εκπαιδευτικούς οργανισμούς εξαιτίας της ύπαρξης πολλών εμπλεκομένων μερών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ύπαρξή της νοηματοδοτεί την ύπαρξη της σχολικής μονάδας, αφού η ορθή διαχείρισή της και η διατήρησή της σε ένα βέλτιστο επίπεδο μπορεί να καλλιεργήσει τη δημιουργικότητα, να εκτονώσει την ένταση και να αποτρέψει τη στασιμότητα. Η παρούσα έρευνα διερεύνησε τις αιτίες των συγκρούσεων μεταξύ των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, τους τρόπους που επιλέγουν να διαχειριστούν μια ενδεχόμενη σύγκρουση αλλά και τις συνέπειες, θετικές ή αρνητικές, που οι συγκρούσεις προκαλούν σε επίπεδο σχολικής μονάδας. Η έρευνα υιοθέτησε την ποσοτική μέθοδο έρευνας και δείγμα της αποτέλεσαν 212 εκπαιδευτικοί που υπηρετούσαν στην πρωτοβάθμια διεύθυνση Πειραιά κατά το σχολικό έτος 2021- 2022. Η συλλογή δεδομένων πραγματοποιήθηκε με την συμπλήρωση ανώνυμου ηλεκτρονικού ερωτηματολόγιου που δημιουργήθηκε για τια ανάγκες και τους σκοπούς της έρευνας το οποίο εστάλη ηλεκτρονικά στις διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου των σχολείων. Τα αποτελέσματα της έρευνάς δείχνουν πως οι εκπαιδευτικοί αναγνωρίζουν με μεγαλύτερη επιτυχία τις παρελθοντικές συγκρούσεις σε σχέση με τις παροντικές. Ως πρωταρχική αιτία των συγκρούσεων αναδείχθηκαν οι ατομικές διαφορές, συνδέοντάς τις αιτίες των συγκρούσεων περισσότερο με προσωπικούς παρά με υπηρεσιακούς παράγοντες. Οι εκπαιδευτικοί υιοθετούν κατά κύριο λόγο τη μέθοδο της συνεργασίας για τη διαχείριση των μεταξύ τους συγκρούσεων. Οι γυναίκες δείχνουν αυξημένη προτίμηση στη μέθοδο της αποφυγής και οι εκπαιδευτικοί με την λιγότερη εκπαιδευτική εμπειρία απέχουν αισθητά από τη χρησιμοποίηση της μεθόδου της κυριαρχίας. Τέλος, αναφορικά στις συνέπειες των συγκρούσεων στη σχολική μονάδα, διαπιστώθηκε πως η πλειοψηφία των συμμετεχόντων πιστεύουν ότι μια σύγκρουση έχει περισσότερες αρνητικές συνέπειες όπως η δημιουργία αρνητικού κλίματος, η μείωση της διάθεσης για συνεργασία και η αύξηση του εργασιακού άγχους, παρά θετικών όπως η ανάδειξη και η έγκαιρη αντιμετώπιση των προβλημάτων καθώς και η αναζήτηση καλύτερων τρόπων επίλυσης των προβλημάτων.

Abstract

Conflict among educators constitutes a daily phenomenon within educational organizations due to the existence of numerous participants that are involved in the educational process. The existence of conflict provides meaningful context for each school unit since its successful management along with sustaining conflict at an optimum level could promote creativity, release tension and prevent stagnation. This study attempted to investigate the causes of conflict among primary school educators, the methods applied to deal with a potential conflict as well as the effects, both positive and negative, that conflicts bring about at a school unit level. The research utilized the quantitative method of research and its study population comprised from 212 teachers working in the primary schools of Piraeus district during the school year 2021-2022. The collection of data was done by the completion of a structured anonymous electronic questionnaire that had been created for the needs and the purposes of our study and was sent to schools via e-mail. The findings of this research indicate that educators can successfully identify past rather than present conflict. The primary cause of conflict seems to originate from personal differences therefore linking the roots of conflict to mostly personal rather than in professional factors. Primary school teachers tend to apply the method of cooperation to resolve conflict among them. Women significantly choose the method of avoidance while teachers with limited working experience notably distance themselves from the use of the dominance method. As for the consequences that conflict entails for primary schools, the majority of teachers advocate that negative ones, such as creating a negative atmosphere, reducing the willingness to cooperate and increasing stress at work outweigh the positive ones such as identifying and prompt dealing with problems as well as searching of better solutions to problems.