Εκπαιδευτική αξιοποίηση κοινωνικού ψηφιακού αποθετηρίου για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση

Σταυριανάκου, Ευθυμία

Educational utilization of social digital repository for primary education

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Σταυριανάκου, Ευθυμία

Date

2022-09-15

Advisor

Κρούσκα, Ακριβή
Σγουροπούλου, Κλειώ

Μεταπτυχιακή εργασία (5.544Mb)

Keywords

Ψηφιακά αποθετήρια ; Κοινωνική δικτύωση ; Ανοικτοί εκπαιδευτικοί πόροι ; Πρωτοβάθμια εκπαίδευση ; Εκπαιδευτικοί

Abstract

Από τις αρχές του 21ου αιώνα το κίνημα της Ανοιχτής Εκπαίδευσης έχει αναδειχθεί σε έναν σημαντικό τομέα στον χώρο της εκπαίδευσης. Στενά συνδεδεμένη με αυτήν είναι οι Ανοιχτοί Εκπαιδευτικοί Πόροι (ΑΕΠ), οι οποίοι φιλοξενούνται μεταξύ άλλων σε Ψηφιακά Αποθετήρια. Οι ΑΕΠ παρά τις μοναδικές ιδιότητές τους, την παγκόσμια αναγνώρισή τους και τον αυξανόμενο αριθμό τους, δεν έχουν καθιερωθεί ακόμη. Οι εκπαιδευτικοί αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις όταν θέλουν να τους χρησιμοποιήσουν, μεταξύ των οποίων συναντάμε την έλλειψη παιδαγωγικής γνώσης σχετικά με την αξία, τη χρήση, την παραγωγή και την ενσωμάτωση ΑΕΠ στη διδασκαλία. Έρευνες έδειξαν πως αφενός οι εκπαιδευτικοί που διαθέτουν εμπειρία στην προσαρμογή, τη δημιουργία και τον διαμοιρασμό ΑΕΠ είναι πιο πιθανό να αποδεχτούν τη συγκεκριμένη τεχνολογία, αφετέρου όσοι εκπαιδευτικοί αποκτούν πρόσβαση σε ΑΕΠ εκτιμούν ιδιαίτερα τις δυνατότητες τους. Παράλληλα, πολλά Ψηφιακά Αποθετήρια θεωρούνται ανεπαρκή και όχι ιδιαίτερα γνωστά, αντιμετωπίζοντας προβλήματα, όπως χαμηλή ανιχνευσιμότητα του περιεχομένου τους, το οποίο συχνά είναι ανεπαρκές και ελλιπές, και έλλειψη βοήθειας σχετικά με την εξερεύνηση τους. Ευρύτερος σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η ενίσχυση του κινήματος των ΑΕΠ και η πλήρης αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους. Για τον σκοπό αυτό αναπτύχθηκε το Κοινωνικό Ψηφιακό Αποθετήριο “nexus”, στο οποίο ενσωματώθηκαν στοιχεία κοινωνικής δικτύωσης. Μέσα από αυτά επιδιώκεται η δημιουργία μιας ανοιχτής και διαδραστικής κοινότητας εκπαιδευτικών, όπου μέσα από την αλληλεπίδραση, την επικοινωνία και τη συνεργασία οι εκπαιδευτικοί θα επιμορφώνονται σχετικά με τους ΑΕΠ. Ειδικότερος σκοπός της έρευνας είναι να εξεταστεί αν η ενσωμάτωση στοιχείων κοινωνικής δικτύωσης σε ένα αποθετήριο μπορεί να επηρεάσει θετικά την εμπειρία των χρηστών του αποθετηρίου, τη συχνότητα πρόσβασης σε αυτό καθώς και τον βαθμό αξιοποίησης Ανοικτών Εκπαιδευτικών Πόρων στη διδασκαλία. Ακολουθήθηκε η ποσοτική ερευνητική μέθοδος, κατά την οποία 32 εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης αξιοποιήσαν για χρονικό διάστημα ενός μήνα το Κοινωνικό Ψηφιακό Αποθετήριο “nexus” αξιολογώντας το στη συνέχεια μέσω ενός διαδικτυακού ερωτηματολογίου. Τα αποτελέσματα της έρευνας αναδεικνύουν ότι η ενσωμάτωση στοιχείων κοινωνικής δικτύωσης σε ένα αποθετήριο επηρεάζει θετικά αφενός την εμπειρία χρήσης του αποθετηρίου, αφετέρου τη συχνότητα πρόσβασης των χρηστών σε αυτό. Περισσότερο έντονο βαθμό επιρροής φαίνεται να έχουν η διεπαφή χρήστη, οι ομάδες ενδιαφέροντος και η ανταλλαγή μηνυμάτων, με τις φιλίες και την παρακολούθηση της δραστηριότητας να ακολουθούν. Ακόμη, η χρήση ενός αποθετηρίου ΑΕΠ με ενσωματωμένα στοιχεία κοινωνικής δικτύωσης οδηγεί στον εμπλουτισμό των γνώσεων σχετικά με τους ΑΕΠ, κάτι που με τη σειρά του αυξάνει τον βαθμό αξιοποίησής τους στη διδασκαλία.

Abstract

Since the beginning of the 21st century, the Open Education movement has emerged as important in the field of education. Closely connected to it are the Open Educational Resources (ΟΕRs), which are hosted, among others, in Digital Repositories. OERs despite their unique abilities, their global recognition and their growing number, are not yet established. Teachers face many challenges when it comes to using them, among which we find the lack of pedagogical knowledge about the value, use, production and integration of OERs in teaching. Research has shown on the one hand that teachers who have experience in adapting, creating and sharing OERs are more likely to accept this technology, on the other hand that teachers who gain access to OERs highly value their capabilities. At the same time, many Digital Repositories are considered insufficient and are not particularly well known, facing problems such as low discoverability of their content, which is often insufficient and incomplete, and lack of assistance regarding their exploration. The broader purpose of this research is to strengthen the OERs movement and fully utilize their potential. For this purpose, a Social Digital Repository, named "nexus", was developed, in which social networking elements were integrated. Through these, the creation of an open and interactive community of teachers was sought, where through interaction, communication and cooperation, teachers would be educated about OERs. A more specific purpose of the research was to identify whether the integration of social networking elements in a repository can positively affect the experience of the users of the repository, the frequency of access to it as well as the degree of utilization of Open Educational Resources in teaching. The quantitative research method was followed, in which 32 primary education teachers used the "nexus" Social Digital Repository for a period of one month, continuously evaluating it through an online questionnaire. The results of the research show that the integration of social networking elements in a repository positively affects the experience of using the repository and the frequency of users' access to it. User interface, interest groups, and messaging seem to have the most impact, with friendships and activity tracking following. Furthermore, the use of an OER repository with integrated social networking elements leads to the enrichment of knowledge about OERs, which in turn positively affects the degree of their utilization in teaching.