Η εφαρμογή της εκπαιδευτικής ρομποτικής στη διδασκαλία του έντεχνου λόγου για την καλλιέργεια δεξιοτήτων υπολογιστικής σκέψης

Abstract

Η παρούσα ερευνητική απόπειρα διεξήχθη ως διπλωματική εργασία στο πλαίσιο του Διιδρυματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Ψηφιακός Μετασχηματισμός και Εκπαιδευτική Πράξη» των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων ΕΚΠΑ, ΠΑΔΑ και ΑΣΠΑΙΤΕ. Αντικείμενό της αποτελεί η ένταξη της Εκπαιδευτικής Ρομποτικής σε κειμενοκεντρικά περιβάλλοντα έντεχνου λόγου και αφηγηματικής δραστηριοποίησης. Ο ερευνητικός σκοπός είναι διττός και αφορά τη διερεύνηση της πρόσθετης παιδαγωγικής αξίας της ρομποτικής α) στην αφηγηματική πράξη και τη διδασκαλία των αναχρονιών και β) στην καλλιέργεια δύο δεξιοτήτων Υπολογιστικής Σκέψης (την αφαίρεση και την ιεραρχική ταξινόμηση). Η διδακτική παρέμβαση και η συνακόλουθη συλλογή δεδομένων διενεργήθηκε σε δημόσιο Γυμνάσιο της Αθήνας, τον μήνα Μάιο του σχολικού έτους 2021-2022. Ως συμμετέχοντες έλαβαν μέρος τέσσερεις μαθητές και δύο μαθήτριες της Β΄ Γυμνασίου, οι οποίοι συμμετείχαν σε ένα διδακτικό πλαίσιο τριών φάσεων. Οι έξι συμμετέχοντες συνεργάστηκαν σε ζεύγη, για να προσεγγίσουν καλλιτεχνικά ερεθίσματα αναφορικά με τη ζωή της ομηρικής Ανδρομάχης και να παραγάγουν μία πρωτοπρόσωπη αφήγηση για τη ζωή της, με εφαρμογή των τεχνικών ανάληψης, πρόληψης και in medias res, αξιοποιώντας τις δυνατότητες του ρομπότ Thymio. Η ερευνητική προσέγγιση ήταν ποιοτική, ενταγμένη στην περίπτωση της Έρευνας βάσει Σχεδιασμού. Η επεξεργασία των δεδομένων καλύφθηκε με τη μέθοδο της θεματικής ανάλυσης από δύο ερευνητές, οι οποίοι προσέγγισαν ξεχωριστά ένα διευρυμένο μαθητικό υλικό που περιλάμβανε καταγραφή λόγου και εικόνας, παράγωγα έργα και τοποθετήσεις συνέντευξης. Τα αποτελέσματα ανέδειξαν ότι η πολυαισθητηριακή αφηγηματική εμπειρία, με την οποία ήρθαν σε επαφή οι μαθητές στο περιβάλλον Εκπαιδευτικής Ρομποτικής που όρισε η έρευνά μας, συνέβαλε τόσο στην ενίσχυση των δύο δεξιοτήτων Υπολογιστικής Σκέψης όσο και στην αποτελεσματικότερη διδασκαλία των τεχνικών έντεχνου λόγου, καθώς και στην ενίσχυση της αφηγηματικής δραστηριοποίησης των μαθητών. Τα συμπεράσματα επιβεβαιώνουν το επιστημονικό αίτημα για ουσιαστική ενσωμάτωση των δυνατοτήτων της Εκπαιδευτικής Ρομποτικής σε αντικείμενα γλωσσικής και αισθητικής αγωγής. Εντούτοις, ανακύπτουν ορισμένες προϋποθέσεις βελτίωσης και εμπλουτισμού του ερευνητικού σχεδιασμού.