Στάσεις και αντιλήψεις καθηγητών Ειδικής Αγωγής της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης απέναντι σε καινοτόμους μεθόδους εκπαίδευσης: η περίπτωση της χρήσης ΤΠΕ και Εικαστικών Τεχνών στην ΕΑΕ.
Attitudes and perceptions of Special Education teachers of the Region of Eastern Macedonia and Thrace towards innovative methods of education: the case of the use of ICT and Visual Arts in SEN.
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Μπεχτσούδη, Αναστασία
Ημερομηνία
2023-02-17Επιβλέπων
Δελή, ΕρμιόνηΜπέλεση, Βασιλική
Λέξεις-κλειδιά
Εικαστικές τέχνες ; Μαθησιακές δυσκολίες ; Συμπερίληψη ; Τεχνολογίες της πληροφορίας και των επικοινωνιών ; Ειδική αγωγή ; Ειδικές μαθησιακές ανάγκεςΠερίληψη
Εισαγωγή: Η βελτίωση τόσο της ποιότητας της εκπαιδευτικής διαδικασίας όσο και των αποτελεσμάτων της είναι το ζητούμενο σε παγκόσμιο επίπεδο. Πολύ περισσότερο όταν οι μαθητές/τριες είναι άτομα με ειδικές ανάγκες ή μαθησιακές δυσκολίες. Η χρήση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.) και Εικαστικών Τεχνών είναι αλήθεια ότι μπορεί να ανταποκριθεί σε μία μεγάλη ποικιλία ειδικών αναγκών και να βοηθήσει τους μαθητές/τριες, ώστε να ανταποκριθούν στους διδακτικούς στόχους αλλά και να αναπτύξουν ικανότητες και δεξιότητες.
Σκοπός: Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως σκοπό να διερευνήσει τις αντιλήψεις και τις στάσεις των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ειδικής Αγωγής, που κατά το σχολικό έτος 2022-2023 υπηρετούν στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, ως προς την ενσωμάτωση των ΤΠΕ και των Εικαστικών Τεχνών στην εκπαιδευτική διαδικασία για άτομα με Ειδικές Ανάγκες και μαθησιακές δυσκολίες.
Μέθοδος: Πρόκειται για μία ποσοτική έρευνα που έχει ως ερευνητικό εργαλείο ένα αυτοσχέδιο δομημένο ερωτηματολόγιο 30 ερωτήσεων. Το ερωτηματολόγιο δημιουργήθηκε στην εφαρμογή Forms του GoogleDrive και διανεμήθηκε ηλεκτρονικά (με mail) σε όλα τα Ειδικά σχολεία Α/θμιας και Β/θμιας εκπαίδευσης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, καθώς και στα σχολεία που έχουν τμήματα ένταξης και παράλληλης στήριξης. Για τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων, χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό εργαλείο Statistical Package for the Social Science 23 (SPSS).
Αποτελέσματα: Στο ερωτηματολόγιο απάντησαν 422 εκπαιδευτικοί, σε σύνολο 835, που εργάζονται στην Ειδική Αγωγή και των δύο βαθμίδων εκπαίδευσης στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών που απάντησαν είναι γυναίκες (67,1%), οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί είναι αναπληρωτές (62,3%) και ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 31-40 ετών(36,3% ). Το 56,4% είναι κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών. Μετά από την στατιστική ανάλυση των δεδομένων, διαπιστώνουμε ότι τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των ερωτώμενων (φύλο, ηλικία, ειδικότητα, σχέση εργασίας, προϋπηρεσία) σχετίζονται με τις μεταβλητές που αφορούν τις αντιλήψεις και τις στάσεις των εκπαιδευτικών ΕΑ σχετικά με την ενσωμάτωση, τόσο των ΤΠΕ, όσο και των Εικαστικών Τεχνών στη διδασκαλία του μαθήματος, ενώ το επίπεδο των σπουδών δεν σχετίζεται. Η πλειοψηφία των καθηγητών ΕΑ πιστεύει ότι η ενσωμάτωση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι πολύ ή και πάρα πολύ απαραίτητη. Οι μεταβλητές που αφορούν τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών ΕΑ σχετικά με την ενσωμάτωση των ΤΠΕ και των Εικαστικών Τεχνών στη διδασκαλία εμφανίζουν στην πλειοψηφία τους θετική στάση. Από το στατιστικό έλεγχο που πραγματοποιήθηκε, για τον έλεγχο των υποθέσεων, τα ευρήματα μας οδηγούν στο συμπέρασμα πως η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών Ειδικής Αγωγής παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στην αντίληψή τους για τη χρήση των ΤΠΕ και των Εικαστικών Τεχνών όσο και στην χρήση αυτών κατά τη μαθησιακή διαδικασία.
Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα της έρευνας, όπως αυτά προέκυψαν από την επεξεργασία των δεδομένων των ερωτηματολογίων, καταδεικνύουν ότι οι στάσεις και οι αντιλήψεις των καθηγητών Ειδικής Αγωγής στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης είναι θετικές ως προς τη χρησιμότητα των Τ.Π.Ε και των Εικαστικών Τεχνών και επιδιώκουν τη χρήση αυτών κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας τους.
Λέξεις κλειδιά: Τ.Π.Ε., Εικαστικές τέχνες, Ειδική Αγωγή, Ειδικές Ανάγκες, Μαθησιακές δυσκολίες, Συμπερίληψη
Περίληψη
The enhancement of the educational process in terms of quality as well as its results is what we seek in a universal level. Especially when students are people in special needs or people with learning disabilities.. The use of information and communication technology and the use of visual artscan respond tocertain types of special needsand will help students tolive up to the teaching goalsand to acquire abilities and skills.
Aim/Purpose: This dissertationaims at exploring the views and attitudesof Primary and secondary Special Education teachers, that work at schools of Eastern Macedonia and Thrace district during the academic year 2022-23, towards the ICT and visual arts incorporation in the educational process for people with special needs and learning disabilities.
Method: The quantitative research tool is an improvised structured questionnaire of 30 questions. The questionnaire was created at the Forms application of GoogleDrive and was digitally distributed (via e mail) to all the Primary and Secondary Special education schools of the Eastern Macedonia and Thrace district as well as to schools that have integration and parallel support classes. The Statistics tool ‘Statistical Package for the Social Science 23 (SPSS)’ was used for the statistical analysis of data.
Results: 422 teachers responded to the questionnaire, a total number of 835 that work in Primary and Secondary education of the Eastern Macedonia and Thrace district. The majority of the educators responded was women (67,1%), most educators were substitute teachers (62,3%) and they belong to the age group of 31-40 years old (36,3%). 56,4% of the teachers have a master’s degree. After the statistical analysis of the data we come to the conclusion that the demographic characteristics of the respondents (sex, age, specialization, assignments, work experience)are connected with variables concerning views and attitudes of the educators towards ICT and Visual Arts integration in teaching while their level of studies is irrelevant. The majority of the Special Education teachers believes that the ICT integration in the educational process is essential. The variables concerning teachers’ attitudes referring to the ICT and Visual Arts integration in teaching are in their majority of positive attitude.The findings from the statistical research that took place to examine the hypothesis, lead us to the conclusion thatthe reeducation of the special needs teachers play a significant role in their attitude towards the use of ICT and Visual Arts during the educational process.
Discussion: The results of the research that derived from the data processing of the questionnaires, demonstrate that the views and attitudes of the Special Education teachers in the Eastern Macedonia and Thrace district towards the usefulness of the ICT and Visual Arts are positive and that educators tend to use them during teaching.
Key Words: I.C.T., Visual Arts, Special Education, Special needs, Learning difficulties, inclusion