Η παιδαγωγική αξιοποίηση του χώρου στο έργο της προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης
The pedagogical utilization of space in the work of preschool education
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Παγουλάτου, Ειρήνη
Ημερομηνία
2023-02-17Επιβλέπων
Σιδηροπούλου, ΤρυφαίνηΛέξεις-κλειδιά
Χώρος ; Περιβάλλον ; Αλληλεπίδραση ; Ανάπτυξη του παιδιού ; Τρίτος παιδαγωγόςΠερίληψη
Ο χώρος θεωρείται «διάσταση της κοινωνίας» λόγω των πολύπλοκων, ανθρωποκεντρικών ιδιοτήτων του. Η αλληλεπίδραση των υλικών και άυλων χαρακτηριστικών του χώρου τον συνδέει με κανόνες, αξίες, στάσεις, κοινωνικές αναπαραστάσεις και παραμέτρους της σχέσης του υποκειμένου με το περιβάλλον του. Ο ρόλος του περιβάλλοντος ως παράγοντα που επηρεάζει την ανάπτυξη του παιδιού είναι πολύ σημαντικός.
Επιπροσθέτως, ο χώρος του σπιτιού για τα μικρά παιδιά παίζει καθοριστικό ρόλο στον προσδιορισμό των πιθανοτήτων επιβίωσης και ανάπτυξής τους. Αναδύοντας κοινωνικές ταυτότητες και πώς αυτές επινοούνται, καθιερώνονται και στερεώνονται σε έναν βολικό χώρο. Η ύπαρξη ενός χώρου αφιερωμένου στο παιδί μπορεί να το βοηθήσει να αναπτύξει την προσωπικότητά του και να χτίσει την αυτοπεποίθηση του και την ανεξαρτησία του.
Σε ένα ασφαλές και υγιές κτίριο αναπτύσσεται η ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού. Επίσης, η σωστή χωρική προσέγγιση δεν πρέπει να είναι τεχνοκρατική, αλλά παιδοκεντρική, συνδέοντας τους χώρους με την κοινωνική, ψυχολογική και πολιτισμική ταυτότητα του υποκειμένου.
Η προσέγγιση Reggio Emilia περιλαμβάνει συμβολική αναπαράσταση, διαδικασίες έκτακτης ανάγκης, γονεϊκό ακτιβισμό, συνεργασία, την ευκαιρία για τις «100 γλώσσες των παιδιών» να εκφράσουν τον κόσμο γύρω τους. Ο χώρος ορίζεται ως ο «τρίτος παιδαγωγός» με τα παιδιά και τους δασκάλους (Malaguzzi, 1984).
Σημαντική η αναφορά στο χώρο των μουσείων όπου δημιουργούνται όλο και περισσότερο διαδραστικοί χώροι και διαπιστώνονται δύο βασικά μοντέλα: Το πρώτο μοντέλο, που βασίζεται σε έναν χώρο που παρέχει διαδραστικές εμπειρίες για να βοηθήσει τους νέους επισκέπτες να ερμηνεύσουν την τέχνη. Το δεύτερο μοντέλο, βασίζεται στον χώρο που αποτελεί από μόνος του έργο τέχνης, στον οποίο αναμένεται να αλληλεπιδράσουν οι μικροί επισκέπτες.
Η εκπαίδευση των παιδιών με αναπηρίες πρέπει να βασίζεται στην αναγνώριση ότι, έχουν το δικαίωμα να εκπαιδεύονται όσο το δυνατόν περισσότερο σε ένα λιγότερο περιοριστικό περιβάλλον. Οι σχολικοί χώροι, ειδικά οι χώροι του νηπιαγωγείου, είναι κάτι παραπάνω από υλικός χώρος, φιλοξενούν την εκπαιδευτική διαδικασία. Η κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων κάθε αναπηρίας συμβάλλει επίσης στην επιτυχή εφαρμογή κανόνων.
Περίληψη
Space is considered a "dimension of society" because of its complex, anthropocentric properties. The interaction of the material and immaterial characteristics of the space connects it with rules, values, attitudes, social representations and parameters of the subject's relationship with his environment. The role of the environment as a factor influencing the child's development is very important.
Additionally, home space for young children plays a key role in determining their chances of survival and growth. Emerging social identities and how they are invented, established and fixed in a convenient space. Having a space dedicated to the child can help them develop their personality and build their confidence and independence.
In a safe and healthy building, the all-round development of the child develops. Also, the correct spatial approach should not be technocratic, but child-centered, connect-ing spaces with the social, psychological and cultural identity of the subject.
The Reggio Emilia approach includes symbolic representation, contingency pro-cedures, parental activism, collaboration, the opportunity for the "100 languages of chil-dren" to express the world around them. Space is defined as the "third educator" with children and teachers (Malaguzzi, 1984).
It is important to refer to the area of museums where more and more interactive spaces are created and two main models are identified: The first model, based on a space that provides interactive experiences to help young visitors interpret art. The second model is based on the space which is a work of art in itself, in which the young visitors are expected to interact.
The education of children with disabilities must be based on the recognition that they have the right to be educated as much as possible in a less restrictive environment. School spaces, especially kindergarten spaces, are more than a material space, they host the educational process. Understanding the specifics of each disability also contributes to the successful application of rules.