Αντιλήψεις και κατάρτιση των νηπιαγωγών στην Ελλάδα σχετικά με τη συμβολή των Βιοϊατρικών επιστημών στην Παιδαγωγική επιστήμη
Perceptions and educational training of kindergarten teachers in Greece on the contribution of Biomedical Sciences to Pedagogy
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Κανέλλη, Αικατερίνη
Ημερομηνία
2023-02-17Επιβλέπων
Georgatzakou, CharaΛέξεις-κλειδιά
Νευροεπιστήμη ; Νευροεκπαίδευση ; Παιδαγωγική ; Νηπιαγωγοί ; ΕκπαίδευσηΠερίληψη
Εισαγωγή: Η προσωπική ανάγκη και αναζήτηση μιας πιο εξειδικευμένης και αποτελεσματικότερης διαδικασίας μετάδοσης γνώσης, αξιών, ικανοτήτων και δεξιοτήτων σε κάθε μαθητή που εισέρχεται στο σύγχρονο ελληνικό νηπιαγωγείο οδήγησε στη δημιουργία αυτής της εργασίας και έρευνας, αφού παρατηρήθηκε ότι τα περισσότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα και εν συνεχεία προγράμματα δίνουν έμφαση στη διαδικασία της μάθησης και τη διδασκαλία αλλά απουσιάζει σε αρκετά από αυτά η σημασία της γνώσης της δομής και των λειτουργιών του εγκεφάλου στην μαθησιακή διαδικασία. Δεδομένου ότι η μάθηση συντελείται στον εγκέφαλο είναι αναμενόμενο τα τελευταία χρόνια η Νευροεπιστήμη, η επιστήμη δηλαδή που ασχολείται με τη μελέτη του νευρικού συστήματος, να αποκτά σαφή γέφυρα με την Παιδαγωγική επιστήμη. Είναι όμως νευροεπιστημονικά εγγραματισμένοι οι νηπιαγωγοί του σύγχρονου ελληνικού σχολείου; Αυτό είναι το κυρίως ερώτημα αυτής της έρευνας που σκοπό έχει να αναδείξει ότι σε αυτό το δύσκολο μονοπάτι της σύνδεσης της Νευροεπιστήμη και την Παιδαγωγική οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται βοήθεια και καθοδήγηση για την αποτελεσματική χρήση των πληροφοριών για τη λειτουργία του εγκεφάλου.
Σκοπός: Η διερεύνηση των γνώσεων που έχουν διδαχθεί οι νηπιαγωγοί της Ελλάδας κατά τη διάρκεια της προπτυχιακής φοίτησης τους ή της μετέπειτα επιμόρφωσής τους σχετικά με την λειτουργία του εγκεφάλου και τη διαδικασία της μάθησης και οι αντιλήψεις τους για τη σχέση της Νευροεπιστήμης με την εκπαίδευση.
Μέθοδος: Για τη διενέργεια της έρευνας συντάχθηκε ένα ερωτηματολόγιο και διανεμήθηκε στο διαδίκτυο σε μια ευρεία ομάδα νηπιαγωγών, στο οποίο απάντησαν 176 εν ενεργεία νηπιαγωγοί από όλη την επικράτεια της χώρας μας. Τα δεδομένα αναλύθηκαν με τη βοήθεια του στατιστικού προγράμματοςSPSS έκδοση 22.
Αποτελέσματα: Με βάση τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας διαπιστώνουμε γενικά ότι οι περισσότεροι νηπιαγωγοί του δείγματος της έρευνας δεν γνωρίζουν ακριβώς τι είναι η Νευροεπιστήμη και η Νευροεκπαίδευση, καθώς δεν είχαν διδαχθεί στη διάρκεια των σπουδών τους ή σε μετέπειτα επιμορφωτικά προγράμματα, μαθήματα που σχετίζονται με τη δομή και τις λειτουργίες του εγκεφάλου με αποτέλεσμα οι γνώσεις τους για τις επιμέρους λειτουργίες του εγκεφάλου να είναι ελάχιστες ως μέτριες και να πέφτουν στην παγίδα τον νευρομύθων. Παρόλα αυτά, οι μισοί από τους νηπιαγωγούς του δείγματος έχουν την πεποίθηση ότι μαθησιακές δυσκολίες που οφείλονται στην ανάπτυξη του εγκεφάλου μπορούν να ξεπεραστούν με την κατάλληλη εκπαίδευση και γι’ αυτό σε μεγάλο ποσοστό (79%) θα ήθελαν να υπήρχαν τέτοια μαθήματα στο πρόγραμμα σπουδών τους ή να επιμορφωθούν έστω τώρα (81%). Τέλος, ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό των συμμετεχόντων (80%)θεωρούν ότι η γνώση των λειτουργιών του εγκεφάλου και κατ' επέκταση η γνώση των νευροεπιστημονικών ευρημάτων μπορεί να βοηθήσει στη διδασκαλία τους αρκεί να λάβουν επιμόρφωση και σωστή καθοδήγηση από τους αντίστοιχους επιστήμονες, καθώς δεν γνωρίζουν κατά πόσο τα ευρήματα της Νευροεπιστήμης μπορούν να εφαρμοστούν εύκολα στην τάξη.
Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα της έρευνας υποδεικνύουν με σαφήνεια πως ένα μεγάλο ποσοστό νηπιαγωγών, εκπαιδευτικών που ασχολούνται με τα παιδιά αυτής της μικρής, ευαίσθητης και κρίσιμης ηλικίας δεν μαθαίνουν για την Νευροεπιστήμη και την Νευροεκπαίδευση κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών τους σπουδών. Παρόλα αυτά αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα να επιμορφωθούν και να εμπλουτίσουν τις γνώσεις του γνωρίζοντας αυτόν τον «περίεργο» και συνάμα ενδιαφέρον κλάδο της Νευροεκπαίδευσης με στόχο τον ανασχηματισμό της μαθησιακής διαδικασίας αλλά και την επαγγελματική και προσωπική τους εξέλιξη.
Περίληψη
Introduction: The personal need and search for a more specialized and effective process of imparting knowledge, values, abilities and skills to every student who enters the modern Greek kindergarten led to the creation of this work and research, after it was observed that most educational institutions and subsequently programs emphasize in the process of learning and teaching but the importance of knowledge of the structure and functions of the brain in the learning process is absent in several of them. Since learning takes place in the brain, it is expected that in recent years, Neuroscience, the science that deals with the study of the nervous system, will acquire a clear bridge with Pedagogical science. But are the kindergarten teachers of modern Greek school neuroscientifically qualified? This is the main question of this research which aims to show that in this difficult path of the connection of Neuroscience and Pedagogy teachers need help and guidance for the effective use of information on the functioning of the brain.
Purpose: The investigation of the knowledge of the Greek kindergarten teachers that they have acquired during their studies or their subsequent training regarding the functions of the brain and the learning process and their views regarding the relationship of Neuroscience with education.
Method: To conduct the research, a questionnaire was created and distributed online to a wide group of kindergarten teachers, to which 176 active kindergarten teachers from all over the territory of our country responded. The statistical analysis of the data was done using the statistical program SPSS version 22.
Results: Based on the results of this research we can generally say that the majority of the sample does not know exactly what Neuroscience and Neuroeducation are, as they were not taught during their studies or in subsequent training programs, courses related to the structure and the functions of the brain. Their knowledge of the individual functions of the brain is minimal to moderate and they fall into the trap of the neuromyth. Nevertheless, half of the kindergarten teachers of the sample have the belief that learning difficulties due to brain development can be overcome with appropriate training and therefore a large percentage (79%) would like to have such courses in their curriculum or to be trained even now (81%). Finally, a fairly large percentage of the participants (80%) consider that knowledge of brain functions and, by extension, knowledge of neuroscientific findings can help in their teaching as long as they receive training and proper guidance from the respective scientists because they have their doubts about whether the findings of Neuroscience per se can easily be applied in the classroom.
Discussion: The results of the research clearly showed that a large percentage of kindergarten teachers, teachers who deal with children of this young, sensitive and critical age do not learn about Neuroscience and Neuroeducation during their undergraduate studies. Nevertheless, they recognize the necessity to educate and enrich their knowledge by getting to know this «strange» and at the same time interesting branch of Neuroeducation with the aim of improving the learning process as well as their personal development.