Μονοκλωνικά αντισώματα και θεραπεία καρκίνου του μαστού

Abstract

Το αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής εργασίας πραγματεύεται τους μηχανισμούς δράσης των μονοκλωνικών αντισωμάτων καθώς και τις εφαρμογές τους στο σήμερα. Επιπλέον αναλύεται η συσχέτιση των μονοκλωνικών αντισωμάτων με το καρκίνο όσο αφορά τη θεραπεία του και τέλος περιγράφεται η θεραπεία του καρκίνου του μαστού δίνοντας έμφαση στη χρήση μονοκλωνικών αντισωμάτων. Στόχος της εργασίας αυτής είναι να μελετηθεί η θεραπεία του καρκίνου και συγκεκριμένα του καρκίνου του μαστού με τη χρήση αυτών των θεραπευτικών μορίων, που τα τελευταία χρόνια αποτελούν ένα μεγάλο στοίχημα στο τομέα της Ιατρικής, της Μοριακής Βιολογίας και της Α-νοσολογίας. Τέλος γίνεται αναφορά σε μελλοντικές ή υπό κλινικά μελετώμενες θεραπευτικές προσεγγίσεις για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή τους. Τα μονοκλωνικά αντισώματα δρουν με πολλαπλούς μηχανισμούς δράσης εμποδίζοντας την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων, είτε στοχεύοντας γνωστά αντιγόνα που εντοπίζονται στην επιφάνεια καρκινικών κυττάρων, είτε παρεμβάλλοντας στους μηχανισμούς του ανοσοποιητικού συστήματος. Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί μία ετερογενή νόσο και το πιο συχνό καρκίνο στις γυναίκες σήμερα. Ανάλογα τους υποτύπους του καρκίνου και το βαθμό διαφοροποίησης του, εφαρμόζεται και διαφορετική θεραπεία. Υπάρχουν πέντε βασικές θεραπευτικές μέθοδοι. Η χειρουργική επέμβαση, η ακτινοθεραπεία, η χημειο-θεραπεία, η ορμονοθεραπεία, η στοχευμένη θεραπεία και η ανοσοθεραπεία όπου είτε ως μονοθεραπείες είτε ως συνδυαστικές θεραπείες συμβάλλουν στην αμεσότερη θεραπεία του καρκίνου του μαστού. Οι δύο τελευταίες μέθοδοι, τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν ραγδαία εξέλιξη με σπουδαία αποτελέσματα δίνοντας μία ελπίδα για την επίτευξη εξάλειψής της νόσου. Η ανάπτυξη μονοκλωνικών αντισωμάτων που στοχεύουν την πρωτεΐνη HER2 των καρκινικών κυττάρων αποτελεί την πιο κοινή θεραπεία με πολλαπλά εγκεκριμένα φάρμακα, για τους HER2(+) καρκίνους του μαστού. Η ανοσοθεραπεία στοχεύει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος είτε ενισχύοντας τις ανοσολογικές αποκρίσεις είτε εμποδίζοντας παράγοντες ελέγχου κυτταρικής ανάπτυξης που δρουν μη φυσιολογικά. Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού αποτελεί έναν υπότυπο υψηλού κινδύνου με λίγες εγκεκριμένες θεραπείες. Η ανακάλυψη νέων βιοδεικτών που εκφράζονται σε αυτόν τον υπότυπο θα φέρουν μία νέα γενιά θεραπευτικών αντισωμάτων εξειδικευμένα και ικανά να ξεπεράσουν την αντοχή στη θεραπεία. Τέλος η ανάπτυξη νέων σύνθετων μονοκλωνικών αντισωμάτων όπως τα μονοκλωνικά αντισώματα συζευγμένα με φάρμακο ή τα διειδικά θα προσφέρουν νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις με καλύτερα αποτελέσματα.