Οι αντιλήψεις των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης για τη δημιουργία ενός καινοτόμου ευρωπαϊκού σχολικού περιβάλλοντος: ποιοτικά χαρακτηριστικά και εκπαιδευτικές πρακτικές - δράσεις

Παπαδημητρίου, Μαρία

Perceptions of Primary School Teachers for the creation of a European innovative school environment: qualitative characteristics and educational practices and programs

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Παπαδημητρίου, Μαρία

Date

2023-03-21

Advisor

Πιερράκος, Γεώργιος

Διπλωματική εργασία (1.449Mb)

Keywords

Εκπαιδευτική πολιτική ; Εκπαιδευτικά συστήματα ; Ευρωπαϊκές δράσεις ; Ευρωπαϊκά προγράμματα ; Αντιλήψεις εκπαιδευτικών ; Σχολικό περιβάλλον ; Εκπαιδευτικοί ; Εκπαίδευση ; Σχολεία ; Καινοτομία ; Εκπαιδευτικές δράσεις

Abstract

Η εργασία που ακολουθεί αφορά τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και δη της περιφέρειας Α’ Αθηνών για τη σύσταση ενός καινοτόμου ευρωπαϊκού τύπου σχολικού περιβάλλοντος και διακρίνεται σε δύο μέρη: το θεωρητικό και το ερευνητικό μέρος. Το πρώτο μέρος διαιρείται σε επιμέρους υποκεφάλαια, που αντιστοιχούν τόσο στη δομή και διάρθρωση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος όσο και στις ευρωπαϊκές πρακτικές – δράσεις, που έχουν υλοποιηθεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Επίσης, σε καθένα υποκεφάλαιο περιγράφονται αναλυτικά οι Συνθήκες, που επικυρώθηκαν και θεσμοθετήθηκαν για τη καθιέρωση της εκπαίδευσης, καθώς και τα ευρωπαϊκά προγράμματα μάθησης, που έχουν συμβάλλει στην προώθηση της. Στο πρώτο υποκεφάλαιο παρουσιάζεται η αναγκαιότητα βιβλιογραφικής ανασκόπησης αναφορικά με τη συμμετοχή ή μη των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης σε ευρωπαϊκού χαρακτήρα εκπαιδευτικές δράσεις, καθώς και οι γενικοί σκοποί αλλά και οι ειδικοί στόχοι, που επιδιώκονται να εκπληρωθούν με την παρούσα εργασία. Αρχικά, επιχειρείται η εννοιολογική αποσαφήνιση των ορολογιών, που συνιστούν τον κεντρικό άξονα του θέματος, που πραγματευόμαστε, ώστε να οριοθετούν και διερευνηθούν με απόλυτη σαφήνεια, ευκρίνεια και διαφάνεια. Στο δεύτερο υποκεφάλαιο παρατηρούμε τη διαχρονική εξέλιξη – πρόοδο των εθνικών εκπαιδευτικών συστημάτων από τις απαρχές τους μέχρι την εγκαθίδρυση και εδραίωση τους στον ευρωπαϊκό χώρο. Αναλύουμε την εκπαίδευση ως παράμετρο και συνιστώσα ενοποίησης των εθνικών κρατών προς την ανάπτυξη και επέκταση μίας ενιαίας αέναης εκπαιδευτικής πολιτικής δίχως να παραγκωνίζονται οι εθνικές αρχές και αξίες τους. Η διάσταση της εκπαίδευσης πριν από την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ έως την επικύρωση της Στρατηγικής της Λισαβόνας διήλθε από ένα σύνολο σταδίων, τα οποία συνέτειναν στη ανασυγκρότηση και αναμόρφωση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Στο τρίτο υποκεφάλαιο παρατίθεται όλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα και πρακτικές, που χρηματοδοτήθηκαν από τα ευρωπαϊκά ταμεία, προκειμένου να καλλιεργηθούν, προαχθούν και ενδυναμωθούν οι βασικές ευρωπαϊκές αρχές, αξίες και λειτουργίες. Η υλοποίηση τους ξεκίνησε από την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και αργότερα τέθηκαν σε ισχύ και στις υπόλοιπες εκπαιδευτικές βαθμίδες (Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση). Δόθηκε έμφαση κατά κύριο λόγο στη μετακίνηση και ανταλλαγή των μαθητών και εκπαιδευτών χωρίς περιορισμούς, ώστε να έρθουν σε επαφή, πέρα από τα ευρωπαϊκά σχολικά περιβάλλοντα, με σχολικούς χώρους χωρών εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αξιοσημείωτο, ωστόσο, είναι το γεγονός, ότι οι συμμετέχοντες αυξάνονταν ανά το πρόγραμμα, όπως και οι συμβάλλουσες χώρες εταίροι. Στο δεύτερο μέρος περιλαμβάνεται η διενέργεια της ερευνητικής πτυχής της παρούσας μελέτης, η περιγραφή και ανάλυση της μεθοδολογίας, που ακολουθήθηκε και τέθηκε σε εφαρμογή για την εξαγωγή των αποτελεσμάτων της. Εκθέτονται, προσδιορίζονται και επεξεργάζονται τα ερευνητικά δεδομένα και ερωτήματα, αποτυπώνονται τα μέσα και η διαδικασία συλλογής των δεδομένων, καθώς και τα ερευνητικά συμπεράσματα, που προέκυψαν από το αντιπροσωπευτικό δείγμα, που επιλέχθηκε. Στο τέλος της εργασίας επισημαίνονται τόσο οι περιοριστικοί όροι όσο και μελλοντικές αναφορές, που συνιστούν προτάσεις για περαιτέρω διερεύνηση και εξέταση του υπό μελέτη ζητήματος, των αντιλήψεων – πεποιθήσεων των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης για τη συμμετοχή τους σε καινοτόμες – πρωτοποριακές εκπαιδευτικές δραστηριότητες ευρωπαϊκού χαρακτήρα. Επιπρόσθετα, πραγματοποιείται αναφορά και στις βιβλιογραφικές πηγές, από τις οποίες αντλήθηκαν χρήσιμες και αξιόλογες γνώσεις και πληροφορίες κατά τη διαδικασία ανασκόπησης και συγγραφής της συγκεκριμένης διπλωματικής εργασίας.

Abstract

The following thesis concerns the perceptions of Primary School Teachers, especially those who work at the A’ district of Athens, about the establishment of an innovative European type school environment and is divided into two parts: the theoretical part and the research part. The first part consists of subchapters, which correspond both to the structure, the content of the Greek educational system and the European practices – activities, which have implemented in regular intervals. Also, each subchapter describes in detail the Treaties that were ratified and enacted for the establishment of education, as well as the European learning programs, which have contributed to its promotion. In the first subchapter is presented the necessity of a bibliographic review regarding the Primary’s school teachers’ participation or not in European educational activities and programs, as well as the general and specific goals, which are sought to be fulfilled in the present work. At first, it is attempted to conceptualize and clarify the terms, which are the central core of this topic we are dealing with, in order to define them with absolute clarity and transparency. In the second subchapter we observe the timeless evolution – progress of the national educational systems from their very beginning to their establishment and consolidation in the European area. We analyze education as a factor and component of the national state’s unification and expansion towards the development of a continuous unification educational policy without sidelining their national principles and values. The educational dimension before the signing of the Maastricht Treaty until the ratification of Lisbon Strategy went through many different stages, which contributed to the reconstruction and reformation of the Greek educational system. The third subchapter contains all the educational programs and practices that were subsidized by the European funds , so as to develop, promote and strengthen the basic European principles, values and functions. Their implementation started from the Higher Education and later on embodied into the other educational levels (Primary and Secondary Education). Emphasis was mainly given on students and teachers free movement and exchange without further restrictions, so that they could communicate and keep in touch with schools from countries outside the European Union other than European nations. Remarkable, however, is the fact that the participants were increased throughout each one of the programs, as did the contributor countries. The second part includes the conduct and elaboration of the present’s study research, the description and analysis of methodology, which was followed during the extraction of results. The research data and questions are presented, identified and processed, the means and the procedure of data collection are described, as well as the research conclusions, which emerged from the representative sample that was chosen. In the end of the thesis, both the limitation and the future references are presented, which constitute proposals for further investigation of the present topic - the perceptions and beliefs of Primary School Teachers regarding their participation in European type innovative and educational activities. Furthermore, reference has also been made to the bibliographical sources that offered useful and valuable knowledge during the review and writing process of this specific study.