Προστάτης: Μελέτη Συστηματικού και Τυχαίου Λάθους τοποθέτησης σε IMRT θεραπείες

Αρβανίτης, Ιωάννης

Prostate: Systematic and Random Set-up Errors in Radiotherapy

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Αρβανίτης, Ιωάννης

Date

2023-04-23

Advisor

Μπαλαφούτα, Μυρσίνη

Διπλωματική Εργασία (1.879Mb)

Keywords

Απεικονιστικά καθοδηγούμενη ακτινοθεραπεία ; Μετατοπίσεις ; Τυχαία λάθη τοποθέτησης ; Καρκίνος προστάτη

Abstract

H ακτινοθεραπεία και ειδικά η μέθοδος της τηλεθεραπείας ή αλλιώς εξωτερικής ακτινοβόλησης, είναι μία από τις βασικές μεθόδους θεραπευτικής αντμετώπισης των κακοηθειών νεοπλασιών (σε μερικές περιπτώσεις και καλοηθειών), με την χρήση ιοντιζουσών ακτινοβολιών. Η ακτινοθεραπεία ως θεραπευτική προσεγγιση αποτελείται από μία σειρά διεργασιών προετοιμασίας, οι οποίες προηγούνται των συνεδριών ακτινοβόλησης- θεραπείας. Κατά την διάρκεια και των δύο σταδίων (προετοιμασίας και χορήση θεραπείας), μπορεί να παρατηρηθούν συστηματικά ή/ και τυχαία γεωμετρικά σφάλματα. Ανάμεσα σε αυτά συμπεριελαμβάνονται και τα σφάλματα τοποθέτησης και ακινητοποίησης που είναι ουσιαστικά διαφορές μεταξύ της θέσης κατά τον σχεδιασμό θεραπείας και της καθημερινής θέσης του ασθενούς στην οποία χορηγείται η θεραπεία. Τα παραπάνω σφάλματα επηρεάζουν το περιθώριο μεταξύ CTV-PTV. Στην συγκεκριμένη μελέτη καταγράφηκαν οι μετρήσεις μετατοπίσης της θέσης θεραπείας των ασθενών (δηλαδή η διαφορά μεταξύ του γεωμετρικού ισοκέντρου το οποίοπροκύπτει κατά την τομογραφία εξομοιωσης και του κλινικού ισοκέντρου το οποίο προκύπτει κατά τον σχεδιασμό του πλάνου θεραπείας), στους τρεις άξονες Χ, Υ, Ζ, στο ακτινοθεραπευτικό τμήμα του Γ.Α.Ν.Π. «ΜΕΤΑΞΑ». Οι γεωμετρικες αποκλίσεις υπολογίσθηκαν με μεθόδους απεικονιστικής καθοδήγησης (Image Guided Radiation therapy - IGRT) και on-line διόρθωσης. Προσδιορίσθηκαν τα συστηματικά και τα τυχαία σφάλματα ως προς τους άξονες X (Lateral, LR), Υ (Longitudinal, SI) και και Ζ (Vertical, AP) και εν συνεχεία υπολογίστηκαν τα γεωμετρικά περιθώρια (margins), που πρέπει να προστεθούν στον κλινικό όγκο (CTV), χρησιμοποιώντας τη σχέση του Van Herk.

Abstract

Radiotherapy and more specifically external beam radiation (teletherapy) is an important therapeutic method where radiation is used to kill cancer cells. Clinical radiotherapy is a high precision local treatment. However, there are many error sources, known as systematic and random errors, that act during treatment preparation and execution that limit the accuracy. In the abovementioned errors, set-up errors are included. These errors are the shifts resulting from the registration of the reference (simulation) CT and the image taken during the treatment, which affect the margin between CTV-PTV. In that thesis, setup shifts for patients are processed and statistically analyzed for the computation of the PTV margins for the department protocol of the Radiation Oncology of Cancer Hospital of Peiraeus “METAXA”. Images were acquired using IGRT methods and on-line correction, in order to visualize the position of the patients and calculate their displacement from the initial treatment isocenter. Random and Systematic errors were calculated in order to compute the suitable margins CTV-PTV, by using the Van Herk's equation.