Στάσεις και αντιλήψεις εκπαιδευτικών προσχολικής αγωγής για τη χρήση των νέων τεχνολογιών και της επαυξημένης πραγματικότητας κατά την εκπαιδευτική διαδικασία
Attitudes and perceptions of preschool teachers about use of new technologies andaugmented reality during the educational process
Keywords
Νέες τεχνολογίες ; ΤΠΕ ; Απόψεις ; Αντιλήψεις ; προσχολική εκπαίδευση ; Επαυξημένη πραγματικότηταAbstract
Η παρούσα εργασία, εξετάζει τις στάσεις και τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών
προσχολικής αγωγής, για τη χρήση των νέων τεχνολογιών και της επαυξημένης
πραγματικότητας στο νηπιαγωγείο. Μέσα από την βιβλιογραφική ανασκόπηση,
αναδείθηκε το κενό που υπάρχει σχετικά με τις απόψεις των νηπιαγωγών για τις Νέες
Τεχνολογίες και τη χρήση τους στην εκπαίδευση και αυτή στάθηκε η αφορμή για τη
διενέργεια αυτής της μελέτης.
Σκοπός, λοιπόν της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση των στάσεων και των
αντιλήψεων αυτής της εκπαιδευτικής βαθμίδας, καθώς οι έρευνες που σχετίζονται με το
θέμα είναι ελάχιστες. Η εργασία αφορά εκπαιδευτικούς και νηπιαγωγεία της Ελλάδας,
χωρίς όμως να αποκλείει τις μελέτες του εξωτερικού ως βιβλιογραφικές πηγές.
Αρχικά γίνεται μια προσπάθεια να αναλύσουμε τους ορισμούς των εννοιών «Στάσεις»
και «Αντιλήψεις», γιατί είναι ο βασικός άξονας της εργασίας, ενώ στη συνέχεια
συνδέουμε αυτούς τους όρους με τη χρήση των ΤΠΕ (Τεχνολογίες Πληροφορίας και
Επικοινωνιών) στην εκπαίδευση.
Στη συνέχεια γίνεται μια προσπάθεια να διερευνηθεί κατά πόσο οι εκπαιδευτικοί της
προσχολικής εκπαίδευσης κάνουν χρήση των νέων τεχνολογιών κατά την εκπαιδευτική
διαδικασία και με ποιον τρόπο, ενώ στο δεύτερος μέρος της εργασίας εστιάζουμε στην
επαυξημένη πραγματικότητα. Αν δηλαδή οι εκπαιδευτικοί γνωρίζουν την έννοια της
επαυξημένης πραγματικότητας και εάν την έχουν εντάξει στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Η εργασία έχει εστιάσει στην προσχολική εκπαίδευση, διότι είναι η πρώτη επίσημη
εκπαιδευτική βαθμίδα και συνεπώς η εκπαιδευτική βαθμίδα που θέτει τις βάσεις για την
μετέπειτα μαθησιακή πορεία των μαθητών. Για παράδειγμα σχετική έρευνα έχει δείξει
ότι παιδιά που φοίτησαν στην προσχολική εκπαίδευση για τουλάχιστον ένα χρόνο, στα
15 τους εμφανίζουν κατά 30.3% καλύτερες επιδόσεις στα μαθηματικά (OECD, 2018).
Η μεθοδολογία αξιοποίησε τα δεδομένα της ποιοτικής και της ποσοτικής έρευνας,
καθώς πραγματοποιήθηκε μικτή έρευνα.
Αρχικά το δείγμα για την ποιοτική έρευνα, αποτέλεσαν τέσσερις εκπαιδευτικοί
προσχολικής εκπαίδευσης, με διαφορετικά στοιχεία όσον αφορά τη θέση τους στο
νηπιαγωγείο. Το πρώτο μέρος της έρευνας ήταν μια ατομική συνέντευξη με βιογραφικά
στοιχεία και στοιχεία που αφορούσαν τη χρήση των νέων τεχνολογιών και της
επαυξημένης πραγματικότητας στην τάξη. Το δεύτερο μέρος αφορούσε τη χρήση από
τους εκπαιδευτικούς, ενός λογισμικού επαυξημένης πραγματικότητας, το 3DBear, στην
τάξη και το τρίτο μέρος της έρευνας ήταν η συμπλήρωση ενός ερωτηματολογίου σχετικά
με τη χρήση του συγκεκριμένου παιχνιδιού επαυξημένης πραγματικότητας. Για τα
δεδομένα χρησιμοποιήθηκε η θεματική ανάλυση ως μέθοδος ανάλυσης των
πολλαπλών τύπων συλλεχθέντων δεδομένων, καθώς κρίθηκε η καταλληλότερη για την
παρούσα έρευνα.
Το διαδικτυακό υπολογιστικό περιβάλλον επαυξημένης πραγματικότητας που
χρησιμοποιήθηκε, για το δεύτερο μέρος της ποιοτική έρευνας, ήταν το 3DBear, ένα
λογισμικό ανοικτού τύπου, το οποίο επιτρέπει στους μαθητές να δημιουργήσουν και να
βιώσουν τους δικούς τους εικονικούς κόσμους, εμπλέκοντας τα παιδιά με την ενεργή
μάθηση, τη δημιουργικότητα και τη συνεργασία.
Η ποσοτική έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ενός ερωτηματολογίου, μέσω του
οποίου συλλέχθησαν 70 απαντήσεις, και αφορούσε τη χρήση των νέων τεχνολογιών και
τη χρήση της επαυξημένης πραγματικότητας κατά την εκπαιδευτική διαδικασία, από
εκπαιδευτικούς προσχολικής εκπαίδευσης. Για την επεξεργασία των αποτελεσμάτων
βασιστήκαμε στο μοντέλο Αποδοχής Της Τεχνολογίας (Technology Acceptance Model-
TAM), χρησιμοποιώντας δυο μεταβλητές, την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και τον
υλικοτεχνικό εξοπλισμό.
Τα αποτελέσματα συμφωνούν με τις προηγούμενες έρευνες για τη θετική στάση των
εκπαιδευτικών απέναντι στη χρήση των Νέων Τεχνολογιών στην εκπαίδευση, χωρίς
όμως αυτό να σημαίνει ότι γίνεται ορθή χρήση τους, και ότι χρησιμοποιούνται για τους
σωστούς λόγους.
Σχετικά με την Επαυξημένη Πραγματικότητα η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών δεν έχει
γνώσεις σχετικά με τη χρήση της στην εκπαίδευση, ενώ οι ελάχιστοι που την έχουν
χρησιμοποιήσει έχουν ικανοποιηθεί απόλυτα, προβαίνοντας μάλιστα και σε δημιουργία
δικού τους ψηφιακού υλικού.
Abstract
This paper examines the attitudes and perceptions of pre-school teachers regarding the
use of new technologies and augmented reality in kindergarten. Through the literature
review, the gap that exists regarding kindergarten teachers' views on New Technologies
and their use in education was highlighted and this was the reason for conducting this
study.
The purpose of this paper is to investigate the attitudes and perceptions of this
educational level, as the research related to this topic is scarce. The paper concerns
teachers and kindergartens in Greece, without excluding studies abroad as
bibliographical sources.
First, an attempt is made to analyse the definitions of the concepts "Attitudes" and
"Perceptions", because they are the main focus of the work, while then we link these
terms to the use of ICT (Information and Communication Technologies) in education.
Next, an attempt is made to investigate whether pre-school teachers make use of new
technologies in the educational process and in what way, while in the second part of the
paper we focus on augmented reality. That is, whether teachers are aware of the
concept of augmented reality and whether they have integrated it into the educational
process.
The paper has focused on pre-school education, because it is the first formal education
level and therefore the educational level that sets the basis for students' subsequent
learning path. For example, relevant research has shown that children who have
attended pre-primary education for at least one year perform 30.3% better in
mathematics at age 15 (OECD, 2018).
The methodology utilised qualitative and quantitative research data, as a mixed-
methods study was conducted.
Initially, the sample for the qualitative research consisted of four pre-school teachers,
with different characteristics in terms of their position in the kindergarten. The first part
of the survey was an individual interview with biographical information and data
regarding the use of new technologies and augmented reality in the classroom. The
second part was about the teachers' use of an augmented reality software, 3DBear, in
the classroom and the third part of the survey was the completion of a questionnaire
about the use of this augmented reality game. For the data thematic analysis was used
as a method for analysing the multiple types of data collected, as it was deemed the
most appropriate for this research.
The online augmented reality computing environment used, for the second part of the
qualitative research, was 3DBear, an open source software that allows students to
create and experience their own virtual worlds, engaging children in active learning,
creativity and collaboration.
The quantitative research was conducted using a questionnaire, through which 70
responses were collected, and concerned the use of new technologies and the use of
augmented reality in the educational process by pre-school teachers. To process the
results, we relied on the Technology Acceptance Model (Technology Acceptance
Model-TAM), using two variables, teacher training and logistical equipment.
The results are in line with previous research on the positive attitude of teachers
towards the use of New Technologies in education, but this does not mean that they are
used correctly and for the right reasons.
Regarding Augmented Reality, the majority of teachers have no knowledge about its
use in education, while the few who have used it have been completely satisfied, even
creating their own digital material.