Η αναγνωστική κατανόηση των μαθητών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες και η συμβολή των γνωστικών και μεταγνωστικών στρατηγικών
The reading comprehension of students with special learning difficulties and the contribution of cognitive and metacognitive strategies
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Μαργάνη, Βασιλική
Ημερομηνία
2024-02-15Επιβλέπων
Φώτη, ΠαρασκευήΛέξεις-κλειδιά
Ανάγνωση ; Αναγνωστική κατανόηση ; Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες ; Στρατηγικές ανάγνωσηςΠερίληψη
Εισαγωγή: Η αναγνωστική κατανόηση αποτελεί μια εξαιρετικά σημαντική και πολύπλοκη δεξιότητα που απαιτεί την ενεργοποίηση βασικών γνωστικών δεξιοτήτων και ανώτερων διεργασιών. Το θέμα της κατανόησης της ανάγνωσης, και δη των μαθητών που παρουσιάζουν ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, έχει απασχολήσει ιδιαιτέρως τη διεθνή βιβλιογραφία, καθώς διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη μετέπειτα γνωστική ανάπτυξη του ατόμου.
Σκοπός: Αντικείμενο διερεύνησης της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η αναγνωστική κατανόηση των μαθητών που παρουσιάζουν ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, πάντα σε σχέση με την αναγνωστική κατανόηση των συνομηλίκων τους. Επιχειρείται να ανιχνευτούν οι παράγοντες που σχετίζονται με τα ελλείμματα στην αναγνωστική κατανόηση, καθώς και αν είναι αποτελεσματική η διδασκαλία στρατηγικών στους συγκεκριμένους μαθητές.
Μέθοδος: Χρησιμοποιείται η μέθοδος PRISMA, σύμφωνα με την οποία πραγματοποιείται συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση των ερευνητικών δεδομένων τα οποία έχουν προκύψει από μελέτες και έρευνες που έχουν διεξαχθεί την τελευταία δεκαετία (2013-2023), αναφορικά με το θέμα της κειμενικής κατανόησης των μαθητών με μαθησιακές δυσχέρειες. Τα ερωτήματα που διερευνώνται ιδιαιτέρως είναι εάν υπάρχει διαφορά στην αναγνωστική κατανόηση ανάμεσα στους μαθητές που παρουσιάζουν ειδικές μαθησιακές δυσκολίες και στους τυπικά αναπτυσσόμενους συνομηλίκους τους, ποιοι παράγοντες- γνωστικοί, γλωσσικοί, περιβαλλοντικοί - σχετίζονται με τα ελλείμματα στην αναγνωστική κατανόηση και εάν είναι αποτελεσματική η διδασκαλία γνωστικών και μεταγνωστικών στρατηγικών στη συγκεκριμένη ομάδα μαθητών.
Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα που αναμένεται να προκύψουν από την παρούσα διπλωματική εργασία βάσει της υπάρχουσας βιβλιογραφίας και έρευνας, είναι ότι οι μαθητές με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν εμφανώς χαμηλότερες επιδόσεις αναγνωστικής κατανόησης σε σχέση με τις αντίστοιχες μέσες δεξιότητες των τυπικά αναπτυσσόμενων συνομηλίκων τους. Επίσης αναμένεται να προκύψει ότι γνωστικοί, συναισθηματικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες, αλλά και η συστηματική διδασκαλία στρατηγικών μάθησης σχετίζονται άμεσα με τα ακαδημαϊκά επιτεύγματα στην κατανόηση της ανάγνωσης των μαθητών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες.
Συμπεράσματα: Τα συμπεράσματα της παρούσας εργασίας θεωρούμε ότι υποδεικνύουν ρητά την ανάγκη διαρκούς καθοδήγησης και συστηματικής διδασκαλίας στρατηγικών μοντελοποίησης εκ μέρους των εκπαιδευτικών και υπογραμμίζουν την αδήριτη ανάγκη συνεχούς επιμόρφωσής τους για την προαγωγή της αναγνωστικής κατανόησης των μαθητών, μιας δεξιότητας βαρύνουσας σημασίας που οδηγεί στην ακαδημαϊκή επιτυχία και την αυτοπραγμάτωση.
Περίληψη
Introduction: Reading comprehension is an extremely important and complex skill that re-quires the activation of basic cognitive skills and higher-order processes. The subject of read-ing comprehension, and especially of students with special learning difficulties, has been of particular concern in the international literature, as it plays a decisive role in the subsequent cognitive development of the individual.
Purpose: The object of investigation of this thesis is the reading comprehension of students with special learning difficulties, in relation to the reading comprehension of their peers. Attempts to detect the factors associated with deficits in reading comprehension, as well as whether teaching strategies to students with specific learning difficulties is effective.
Method: PRISMA method is used, according to which a systematic bibliographic review of the research data that has emerged from studies and research that have been conducted in the last decade, regarding the subject of reading comprehension of students with special learning difficulties, is carried out. The questions specifically investigated are whether there is a difference in reading comprehension among students with specific learning disabilities and their typically developing peers, what factors—cognitive, linguistic, environmental—are associated with deficits in reading comprehension, and whether teaching cognitive and met-acognitive strategies are effective to students with special learning difficulties.
Results: The results expected to emerge from this thesis, based on the existing literature and research, are that students with special learning difficulties show significantly lower reading comprehension performance than the corresponding average skills of their typically developing peers. It is also expected to emerge that cognitive, emotional and environmental factors, as well as the systematic teaching of learning strategies are directly related to the academic achievements in the reading comprehension of students with special learning diffi-culties.
Discussion: The conclusions of this thesis we believe explicitly indicate the need for contin-uous guidance and systematic teaching of modeling strategies on the part of teachers and underline the immense need for their continuous training to promote students' reading comprehension, a skill of great importance that leads to academic success and self-actualization.